Voor al wie de voorbije dertig jaar actief was in de vredesbeweging, soms zijdelings, soms tijdelijk, soms langer, kan de naam Ludo De Brabander onmogelijk onbekend zijn. Zelden heeft iemand een zo consequent parcours afgelegd. Al die jaren heeft hij dezelfde standpunten verdedigd en inhoudelijke argumenten geleverd voor een andere visie op de wereldconflicten dan wat NAVO, met welwillende medewerking van de grote media, ons nog steeds probeert op te dringen.
Stem van de vredesbeweging
Steeds weer heeft de geschiedenis hem gelijk gegeven. Zowat alle mythes van de Koude Oorlog (we kunnen voortaan beter van de Eerste Koude Oorlog spreken) werden door de vredesbeweging doorprikt. Neen, ‘de Russen’ hebben nooit klaargestaan om Europa binnen te vallen, niet omdat ze zo braaf waren, maar gewoon omdat ze daar noch de middelen noch de intentie toe hadden en vooral, omdat ‘wij’ gewoon veel te sterk waren (alle grootspraak over het tegendeel ten spijt).
Het Chilcotrapport heeft in Groot-Brittannië bevestigd wat ook Ludo en andere woordvoerders van de vredesbeweging reeds stelden in 2003. Er waren geen massavernietigingswapens in Irak en een bezetting van dat land zou een sektarische burgeroorlog en extremistische reactie tegen Europa uitlokken. Het is allemaal uitgekomen.
Als er een ding is dat de grote media zouden kunnen leren van het Chilcotrapport, dan is het dat blind vertrouwen in en reproduceren van de persmededelingen van regeringen en NAVO-leiders geen correcte journalistiek is. De media werden niet misleid, ze verkozen de bewijzen die de vredesbeweging wel degelijk aanbood, te negeren en te gaan voor oorlogspropaganda, vermomd als neutrale berichtgeving.
Officiële bronnen, niet zomaar betrouwbaar
Niemand die eist dat de media voortaan de vredesbeweging als een primaire bron gaan reproduceren, boven alle kritiek verheven, integendeel. Het minste dat je echter wel mag verwachten is dat voortaan officiële mededelingen en ‘statistieken’ minstens aan eigen kritisch en vergelijkend onderzoek worden onderworpen.
Uit de verslaggeving van de recente NAVO-top in Warschau blijkt alvast dat er op dat vlak niets is veranderd. De officiële verklaringen zijn het ‘gegeven’ waarop het ‘debat’ wordt gebaseerd. Dat ‘debat’ kent twee uitersten: zij die de ‘Russische agressie’ willen aanpakken met diplomatie en economische verlokkingen (de ‘kritische’ stem) en aan de andere kant van de tafel zij die pleiten voor aloud wapengekletter, meer tanks, meer vliegtuigen, meer (kern)bommen. Voor beide ‘zijden’ van het debat is ‘Russische agressie’ een vaststaand feit, dat niet bewezen hoeft te worden. Tot daar de perimeter van de aanvaardbare opinies. Het idee dat er zoiets als ‘NAVO-agressie’ zou bestaan is in dat debat off-limits.
Het verzet van de vredesbeweging tegen militair interventionisme wordt in datzelfde debat weggezet als irrelevant, naïef of gevaarlijk. Bovendien, de moeder van alle uitvluchten: wat doen met onze ‘plicht’ om humanitair te interveniëren wanneer een humanitaire catastrofe dreigt of aan de gang is. Geen bedenking over waarom en hoe die catastrofes ontstaan (bijvoorbeeld door westerse jarenlange steun aan diezelfde regimes) en vooral, geen vervelende vragen over hoe je die catastrofes kunt vermijden (door die regimes niet te steunen).
Een boek op zijn tijd
Ludo De Brabander heeft een onwrikbare geloofwaardigheid als gezaghebbende woordvoerder van de vredesbeweging opgebouwd. De grote kranten gunnen hem een plaats, op de opiniepagina’s. Hun redactionele lijn blijft echter onwrikbaar dezelfde.
Nooit kwam een boek zo op zijn tijd. Oorlog Zonder Grenzen geeft context, achtergrond, geschiedenis waar de grote media geen tijd aan wensen te verliezen. In zijn boek weet de auteur zoveel informatie samen te bundelen dat het soms wat veel wordt voor de lezer, zoveel feiten, jaartallen, persoonlijkheden, verklaringen van staatsleiders, vergaderingen achter gesloten deuren, miskende vragen voor redelijkheid.
Dit boek mag je niet lezen met de idee dat je dit van buiten moet gaan kennen om alles beter te begrijpen. Wat dit boek biedt is eerder inzicht in het feit dat wat nu in het Midden-Oosten gebeurt heel andere oorzaken heeft dan wat Franse en andere presidenten in ronkende verklaringen debiteren.
Wie na het lezen van dit boek voortaan naar het nieuws luistert en bedenkt ‘Wat zit hier nu weer achter? Wie heeft hier baat bij? Wat ging hier aan vooraf? Krijg ik wel alle informatie?” heeft de boodschap van dit boek begrepen.
Wat voorafging is wél belangrijk
Waarom bestaan er vandaag eigenlijk landen met de namen Syrië, Irak, Iran, Jordanië, Israël, Saoedi-Arabië, Qatar, Jemen… Hoe hebben die landen hun grenzen ‘gekregen’? Wie heeft die ooit vastgelegd? Waarom grijpen de gruwelijke misdadigers van IS terug naar teksten en verklaringen van honderd jaar geleden? Wie was weer de baas in Syrië, Iran, Irak voor die landen onafhankelijk werden?
Waarom verkozen de Britse en Amerikaanse bezetters van Irak er voor om soennieten, sjiieten en Koerden tegen elkaar op te zetten, terwijl ze toch daar kwamen om ‘vrede en democratie’ te brengen? Hoe zijn de eerste gewapende fundamentalistische groeperingen ontstaan? Wie bewapende hen en vooral, wie leerde hen die wapens te gebruiken? Wie leerde hen de gruwelijke tactieken aan om een bevolking te terroriseren?
Wat nu In Europa gebeurt, Londen, Madrid, Parijs, Brussel, Nice… is niet nieuw, is geen plots fenomeen dat opduikt uit het niets, maar enkel een verplaatsing naar hier van de gruwel die al jaren woedt in het Midden-Oosten, met onze wapens, met onze bommen.
Na het lezen van Oorlog Zonder Grenzen kan je slechts één besluit trekken: de huidige aanpak van Europa, de VS en de NAVO zal in geen geval een oplossing brengen en integendeel, het alleen nog erger maken, nog meer bombardementen, nog meer drone-aanvallen, nog meer wraakgevoelens en terrorisme. Een oplossing kan alleen van een fundamenteel andere aanpak komen.
Albert Einstein zei ooit: “Waanzin is steeds weer hetzelfde doen en verwachten dat er een ander resultaat uit gaat komen.” Ludo De Brabanders boek is een antwoord op de waanzin die onze regeringen steeds weer opnieuw in onze naam uitrichten in het Midden-Oosten en ons (en zichzelf) wijsmaken dat het dit keer wél de oplossing zal brengen.
Een eerste lezing van dit boek kan de lezer aanvankelijk de neiging geven om fatalistisch te worden. Alles blijft hetzelfde, machtsstructuren kunnen/willen niet veranderen. Niet is minder waar. Ook dat bewijst de geschiedenis. Verandering begint echter bij bewustwording. Op bewustwording volgt de noodzaak aan informatie. Om een alternatief te bieden is het immers nodig eerst de realiteit te doorgronden. Dat is wat dit boek biedt: die essentiële informatie.
“Er is geen militaire oplossing voor gewelddadig extremisme”
In het nawoord de volledige tekst van de verklaring met acht voorstellen voor een oplossing van zeventien mensenrechten- en vredesbewegingen in Europa, Noord-Afrika en het Midden-Oosten. Daarin de ideeën die door de grote media steevast worden genegeerd, geminimaliseerd of afgewezen als ‘voorbijgestreefd’. Niet dus.
Een oud idee is echter niet slecht, enkel en alleen omdat het al lang wordt gesteld. Integendeel. Leren uit de geschiedenis, oude en recente, is net wat mensen de mogelijkheid biedt om ze niet weer te herhalen. Daarom Oorlog Zonder Grenzen. Lezen dat boek.
Ludo De Brabander. Oorlog Zonder Grenzen. EPO, Antwerpen, 2016, 233 pp (zonder index en noten) ISBN 978-94-6267-071-6