“De
mensen hier weten niet wat fracking is. Het is nog niet zichtbaar”, zegt Gabino Vicente, gemeenteraadslid
van Tuxtepec, een van de gemeenten in het zuiden van Mexico waar
fracking oprukt.
Tuxtepec,
dat 155.000 inwoners telt, maakt samen met acht andere gemeenten deel
uit van Papaloapan B, een project dat zich over 12.805 vierkante
kilometer uitstrekt. In die zone boort het Mexicaanse
staatsoliebedrijf Pemex sinds 2011 naar olie en gas door middel van
fracking.
Steenlagen
breken
Bij
fracking (afkorting van ‘hydraulic fracturing‘: verbrijzelen onder
hydraulische druk) wint men olie en gas door water met chemicaliën
onder grote druk in de grond te pompen en zo de ondergrondse
steenlagen te breken. Wereldwijd en vooral in de VS is deze techniek
aan een razendsnelle opmars bezig.
Het
risico voor mens en milieu is te groot. Tegenstanders wijzen op de
vervuiling van het grondwater met chemicaliën, op het lekken van
methaangas in de atmosfeer (methaan is een broeikasgas dat veel
sterker is dan CO2) en op het risico van aardbevingen.
Zesde
grootste ter wereld
Volgens
de Amerikaanse overheid beschikt Mexico over de zesde grootste
voorraad schaliegas ter wereld, na China, Argentinië, Algerije, de
VS en Canada. Voor schalie-olie staat het op de zevende plaats
(schalie is het soort bodemgesteente dat het best geschikt is voor
fracking, omdat het veel gas en olie kan bevatten. Schalie wordt ook
dakbedekking en vloertegels gebruikt).
Tegen
2026 kan Mexico 300 miljoen kubieke meter gas produceren, verwacht
Pemex. Bijna de helft daarvan zal uit niet-conventionele bronnen
komen. Pemex heeft vijf rijke gebieden voor de exploitatie van
schaliegas door fracking geïdentificeerd, verspreid over elf
deelstaten. Volgens de Mexicaanse organisatie Cartocrítica breiden
de frackingoperaties gestadig uit. Er werden al minstens 924 putten
geboord in 32 deelstaten. Veel informatie wordt daar door de
Mexicaanse overheid en door Pemex niet over vrijgegeven.
Geheim
In
het proefproject Papaloapan B worden 120 testputten geboord en komen
er 24 geologische studies, een investering van 600 miljoen euro. De
inwoners van Tuxtepec weten niets. “Doorgaans geven de bedrijven
geen informatie aan de lokale gemeenschappen. Ze regelen alles in het
geheim, of ze leiden de eigenaars van terreinen om de tuin en maken
daarbij gebruik van het tekort aan geld in deze streek.”
Er
heerst veel onzekerheid, zegt Ruth Roux, directeur van het Centrum
voor Sociaal Onderzoek van de Autonome Universiteit van Tamaulipas.
In de deelstaat Tamaulipas zijn ook al honderd putten geboord, maar de
landbouwers die hiervoor grond hebben verhuurd, zijn ongerust.
“De
boeren zijn ongelukkig met deze situatie, omdat ze niet weten wat er
gaat gebeuren met hun grond. Ze beginnen te zien dat hun omgeving
verandert. Bovendien begrijpen ze niet wat schaliegas of fracking in
feite is.”
Ook
privébedrijven
In
2015 gaat de Mexicaanse overheid definitieve vergunningen toekennen
voor de winning van schaliegas en schalie-olie. Door de grote
hervorming van de energiewetgeving van eind 2013 komen ook
privébedrijven hiervoor in aanmerking. Volgens die hervorming moeten
grondeigenaars en bedrijven tot een akkoord komen. Lukt dat niet, dan
bepaalt een rechter wat kan en wat niet.
Zoiets
maakt het de lokale bevolking onmogelijk om de operaties te stoppen,
zegt Vicente. “We vrezen dat fracking een impact zal hebben op het
water, door de grote hoeveelheid die men nodig heeft voor de boringen
en door de vervuiling met de chemische producten die ze gebruiken.
Als we goed en wel beseffen wat het project inhoudt, zal het te laat
zijn.”
De
inwoners van Tuxtepec blijven echter niet bij de pakken neerzitten. Ze
slaagden er in 2011 al in de bouw van een waterkrachtcentrale tegen
te houden. “We zijn ons opnieuw aan het organiseren,” zegt
Vicente.
Bron: Fractura
hidráulica avanza de puntillas por tierras mexicanas