Regering wil Skopje grandeur geven
De laatste jaren is het stadscentrum van de Macedonische hoofdstad Skopje een grote bouwput. Standbeelden schieten er als paddenstoelen uit de grond. Er worden overheidsgebouwen opgetrokken die op Griekse tempels lijken. Er staat een triomfboog die de grootsheid van de stad en het land moeten laten zien. En Alexander de Grote zal 20 meter hoog boven het centrale plein prijken. Voor een simulatie op YouTube: klik hier.
Al deze projecten vormen Skopje 2014, een soort van ‘extreme makeover’ van een binnenstad vol socialistische gebouwen. Bezieler achter het project is de nationalistische regeringspartij VMRO-DMPNE. Deze lijkt Skopje opnieuw de grandeur te willen geven van voor 1963.
In dat jaar vond er een aardbeving plaats die het centrum zo goed als met de grond gelijk maakte. Nadien stampte de toenmalige Joegoslavische overheid hier een nieuwe socialistische stad uit de grond. Dit deel van de stad mist dus oude monumenten.
Burger werd niet betrokken
De kosten van Skopje 2014 werden geraamd op 80 miljoen euro. Inmiddels is de kaap van 250 miljoen euro al overschreden. Heel wat Macedoniërs vinden dit verspild overheidsgeld tijdens een financiële crisis. De neoclassicistische stijl van de beelden en de gebouwen staat ook niet iedereen aan. Op de blog Skyscraper City wordt dit ronduit als ‘slechte smaak’ omschreven. (1) Sommige inwoners trekken zelfs de vergelijking met Disneyland.
Bloggers vinden het jammer dat de inwoners van Skopje niet betrokken werden bij het project: “Er is een afwezigheid van publieke consensus.” Het is ook opvallend dat het grote project enkel wordt uitgevoerd in stadscentrum, waar veel etnische Macedoniërs wonen. Het project wordt niet uitgevoerd in de wijken waar overwegend Macedonische Turken, Albanezen en Roma wonen.
Geen straatverlichting in Turkse wijk
Terwijl de werkzaamheden voor Skopje 2014 al twee jaar in volle gang zijn, moest de oude Ottomaanse wijk Turska ?aršija bijvoorbeeld twee jaar lang wachten op de komst van straatverlichting. Sinds deze maand zouden alle straten er eindelijk verlicht zijn ’s avonds.
Skopje verandert met het jaar. Nog steeds worden er nieuwe shoppingcentra geopend. En nog steeds dienen nieuwe projecten zich aan. Het nieuwste controversiële project is de plaatsing van twee piratenschepen in de Vardar-rivier die voorzien zijn van bars, dancings en restaurants. Niet iedere inwoner staat er om te springen, laten de media weten: “Onze stad verandert in een Pirates of the Carribean-themapark.” (2)
Kunstenaars uiten geen kritiek
Kritiek op grote bouwprojecten in de Macedonische hoofdstad lijkt vooral op het internet te gebeuren. Kunstenaars zouden zich niet uitlaten over het project Skopje 2014. Een aantal van hen zou betrokken zijn als uitvoerder in het project. Voorts is het ook niet duidelijk of zij vrij hun mening kunnen zeggen in de lokale media. (3)
Het is afwachten tot in 2014 het eindresultaat zichtbaar zal zijn. Dan kunnen we zien of Skopje 2014 een meerwaarde geeft. De werken in uitvoering geven de stad alvast een ander uitzicht. En wat de plaatsing van de dancingschepen betreft: we zullen wel zien of ze er ooit komen.
Bronnen:
(1) http://www.skyscrapercity.com/showthread.php?t=1213587
(2) http://www.balkaninsight.com/en/article/skopje-s-pirate-ships-cause-stir
(3) http://www.balkaninsight.com/en/article/macedonian-artists-keep-silent-over-skopje-2014