Koerden worden door de internationale machten en media volledig in de steek gelaten. Ooit was het Saddam die met chemische wapens de Koerden te lijf ging en nu is het Erdogan, die met Navo-tanks de Koerden te lijf gaat en ook publicitair werkt Erdogan hard om international de Koerden te isoleren. Zagen de kijkers van Nieuwsuur in de uitzending van vrijdag 16 maart een reportage van de vaste NOS-correspondent Lucas Waagmeester, die onderdeel was van deze publicitaire stunt van Erdogan? De reportage ging over de ongenoegen van Turkije over het verzet van de Koerden in Europa en de steun die de ‘terroristische’ Koerden van het Westen zouden krijgen. Het was een en al een hilarisch stukje journalistiek. Waarom laat een eindredactie eigen journalist zo vergalopperen?

 De journalist van Nieuwsuur zocht en vond blijkbaar maar welgeteld drie anti-Koerden personen voor zijn reportage. Een ervan is van origine een Koerd. Hij is parlementariër en een trouwe bondgenoot van Erdogan en lid van zijn partij. Niet voor niets noemen Koerden hem een soort NSB’er. Hij legde Waagmeester haar fijn uit dat Turken en Koerden geen problemen met elkaar hebben en de PKK geen steun van de Koerdische bevolking geniet. Waagmeester vergat echter hem de simpele vraag te stellen, die elk stagiair journalist zeker zou stellen, hoe het komt dat bijna alle Koerdische steden in Zuidoost-Tukije een PKK-burgemeester hadden gekozen. Over steun gesproken dus. Je zag Waagmeester bijna geilend tegenover deze Koerdische ‘NSBer’ zitten. De journalist uit Nederland viel uit zijn rol en vergat zo helaas dat hij een onafhankelijke ondervrager was.

Een andere figuur in de reportage was Fatih Altayli, hoofdredacteur van Haber Turk. Om kritische kanttekeningen als deze te voorkomen, opperde Waagmeester nog wel in zijn intro leidend naar het gesprek met de hoofdredacteur dat de journalistiek in Turkije in zwaar weer is, maar dat de genoemde hoofdredacteur toch nog een lichte vrijdenker was. Waagmeester noemt hem letterlijk ‘een onafhankelijke geest’. Zo’n opmerking is regelrecht een vorm van ‘fake news’ . Wellicht om zijn reportage toch nog enige statuur te geven? In Turkije bestaan namelijk geen onafhankelijke geesten meer als het om Erdogan en de Koerden gaat. Je bent namelijk voor Erdogan en tegen de Koerden. Iets anders is niet meer mogelijk. Dit geldt zeker voor de journalistiek. Waagmeester hoort dit te weten. Hoeveel van zijn Turkse collega’s zitten in de gevangenis en hoeveel kranten zijn al gesloten? De vrije geest van Waagmeester mag voor de Nederlandse kijkers zijn waanideeën verkondigen over de creatie van IS door het Westen en het criminaliseren van de PKK.

 En verder mochten de ouders van een omgekomen agent hun emoties de vrije loop laten over de Koerden. Hun zoon kwam volgens hen door het geweld van de PKK om het leven. Het is uiteraard triest voor de ouders van de omgekomen agent. Maar het geeft zeker een onjuist beeld van de situatie. Waarom zocht Waagmeester geen Koerdische ouders op die hun kind ook kwijt zijn door al het geweld van Erdogan om zo de Nederlandse kijkers meer evenwichtig televisie voor te schotelen?

Ja, een reportage maken vanuit huidige Turkije is niet eenvoudig. Dat heeft de voorganger van Waagmeester al aan den lijve ondervonden. Bram Vermeulen werd na een serie reportages over Zuidoost-Turkije tot persona non grata verklaard. Er is totaal geen journalistieke vrijheid meer. Maar is het dan voor de Nederlandse journalisten niet beter om te vertrekken? Blijven is ook een optie, maar dan graag eigenwijs volharden in de eigen missie van onafhankelijk journalistiek. Anders gaan mensen als deze auteur de journalistieke integriteit van Waagmeester in twijfel trekken en niet onterecht hem tot de lange arm van Erdogan bestempelen. Dat hij wellicht zijn verblijf in Turkije veilig wil stellen, is menselijk maar geenszins journalistiek. Kwalijker is het feit dat de eindredactie van Nieuwsuur hem niet in bescherming heeft genomen vanuit het walhalla van de vrije journalistiek dat Hilversum heet.

Abraham beth Arsan, freelancejournalist