Houthi-vlag aan een huis in Yemen Foto: Abdullah Sarhan Creative Commons Attribution-Share Alike 4.0
James A. Russell, Responsible Statecraft,

Waarom zware VS-bombardementen niet blijken te ‘helpen’

President Biden voert de bombardementen op tegen de stellingen van de Houthi's in Jemen om hen te verhinderen de Rode Zee te blokkeren voor schepen naar Israël. Dat blijkt geen effect te hebben op de slagkracht van de Houthi's. Massale bombardementen zijn vreselijk, maar hebben nog nooit politieke doeleinden verwezenlijkt.

dinsdag 6 februari 2024 16:03
Spread the love

 

Moet men lachen of huilen met recente persberichten die suggereren dat de regering Biden zich klaarmaakt voor een ‘langdurige bommencampagne’ tegen de Houthi’s in Jemen?

Het is niet verrassend dat de eerste coalitiebombardementen het arsenaal van de Houthi’s tegen commerciële schepen in de Rode Zee blijkbaar niet hebben vernietigd. De rode draad uit de recente geschiedenis stelt dat ‘hellevuur vanuit de lucht’ niet echt werkt.

Zoals de jacht op jihadis over heel Zuidwest Azië bijna een kwart eeuw duurde, zijn de Verenigde Staten vandaag weer verwikkeld in een conflict zonder politiek of militair doel. De vijand zit ingebed in een complexe politieke en strategische realiteit die totaal vreemd is voor de Verenigde Staten. Klinkt dit bekend in de oren?

Het is ook een oorlog zonder enige tijdslijn waar het gebruik van geweld verbonden wordt aan slecht gedefinieerde maatstaven, zodat bommen en raketten eindeloos kunnen worden afgevuurd, of tot we zonder vallen – zonder enig strategisch doel.

Hebben we dan niets geleerd van onze dwaasheid van de laatste 25 jaar?

Hebben we dan niets geleerd van onze dwaasheid van de laatste 25 jaar? We hebben bewezen dat we onbekwaam zijn om doeleinden, methoden, en middelen toe te passen om beslissingen te nemen over wanneer en onder welke omstandigheden geweld wordt gebruikt.

Voor landen die het zich kunnen veroorloven, zijn lange-afstandswapens en bommen de voorkeursmethode geworden om toezicht uit te oefenen over het internationale systeem. En toch is het moeilijk om te bedenken of deze aanvallen ooit enige duurzame positieve impact hadden, als de krantenkoppen en video’s verdwenen zijn.

Vreemd genoeg blijven deze oorlogsmethoden zowel regeringen als de publieke verbeelding beheersen, alsof het een soort van ‘daadkrachtig’ optreden is, dat vreemd genoeg macht, inzet en vastberadenheid demonstreert.

De realiteit is dat ‘strike warfare’ – het inzetten van lange-afstandswapens met vliegtuigen en raketten – zelden haar aangekondigde politieke en strategische resultaten behaalt. Toch blijft het een gevaarlijke, verslavende, illusie voor landen als de Verenigde Staten, die hopeloos zoeken naar een soort gemakkelijke, goedkope manier om haar globale invloed, controle, en vooraanstaande plaats te behouden in een chaotische wereld.

Zoals alle drugs, voelt de eerste roes geweldig, maar de langdurige verslaving is, uiteindelijk, vernietigend, gevaarlijk, en moeilijk (of onmogelijk) om af te kicken.

We vertellen onszelf dat het land of de slechterik die het doelwit is (in dit geval de Houthi’s) de woede van onze aanslagen (die naar behoren evenredig zijn) zal voelen, en zal overwegen om de aanvallen te stoppen.

De waarheid is dat we niet weten of begrijpen wanneer of onder welke omstandigheden de Houthi’s een staakt-het-vuren zullen overwegen

Natuurlijk hebben de Houthi’s publiek laten weten dat ze de kans om op de Verenigde Staten te schieten verwelkomen.

Daarenboven, weten we weinig over het gehele arsenaal van antischeepsraketten van de Houthi’s, of over de politieke motivaties waarom zij geweld gebruiken. De waarheid is dat we niet weten of begrijpen wanneer of onder welke omstandigheden de Houthi’s een staakt-het-vuren zullen overwegen, en dat we blindweg veronderstellen dat onze raketten en bommen hun wel een lesje zullen leren.

De geschiedenis van Amerika’s fetisj

Vrijblijvende militaire aanvallen zijn helaas een ondoordachte Amerikaanse fetisj geworden. We vertelden hetzelfde verhaal in december 1998, tijdens de drie-dagen lange schietpartij tegen Irak, bekend als Operation Desert Fox, waarmee Washington benadrukte dat het Saddam Hussein’s weerspannigheid ten opzichte van VN wapeninspecteurs afkeurde.

En uiteraard, was Desert Fox het uitroepteken van een campagne van lange-afstandsaanvallen tijdens de jaren negentig, om het onbestaande massavernietigingswapensprogramma van de Iraakse dictator te controleren.

De kruisraketaanval van 1996 die werd gelanceerd om Saddam te ontraden om Koerden in het noorden van Irak aan te vallen, slaagde daar niet in. Maar de strategische gevolgen van deze aanvallen werden toen niet erkend, en ze hadden weinig te maken met Saddam.

Na deze aanslagen, namen de VS de rol op om de Koerden te beschermen en steunden impliciet hun droom van een Koerdische staat– een beslissing die tot de dag van vandaag de regio vorm geeft, ten voordele of ten nadele van onze belangen. Uiteindelijk, waren de jaren negentig, met Desert Fox als toppunt, niets meer dan een brug naar de volgende fase in de oorlog van de V.S. tegen Irak.

We vertelden hetzelfde tijdens de beginfase van de inval in Irak in 2003, toen we creatieve campagnes loslieten tegen Saddams leger onder de categorie ‘shock and awe’ en ‘effects-based operations‘.

Saddams leger verkleinde wel degelijk onder onze bombardementen en oprukkende eenheden, maar hergroepeerde en veranderde in iets gevaarlijker en dodelijker, dat het landschap in het Midden-Oosten tot op heden blijft vormgeven.

De Taliban werd over de grens met Pakistan verdreven in 2001, rustte uit en bouwde zich weer op

We vertelden hetzelfde in Afghanistan, toen we een vuurstorm van aanvallen lanceerden, op vraag van de jawbreaker-teams van de CIA. De Taliban werd over de grens met Pakistan verdreven in 2001, rustte uit en bouwde zich weer op. Daarna glipte ze weer over de grens om de oorlog voort te zetten – een conflict dat ze 20 jaar later zou winnen. De Verenigde Staten werden gedwongen om zich terug te trekken, en de controle over het land over te laten aan de Taliban.

We vertelden hetzelfde in 2011 in Libië, toen we geloofden dat een aantal goed-geplaatste raketten en bommen een vreedzame machtsoverdracht mogelijk maakten, van Kadhafi naar iemand die, voor ons, meer volgzaam was. Uiteraard, zoals in het geval van Irak, waren de aanvallen enkel de eerste ronde in een voortdurende strijd voor politieke macht en gezag, die vandaag nog bezig is.

Zoals in Irak en Afghanistan, hadden de secundaire effecten van de aanvallen in Libië veel grotere strategische gevolgen dan eerst was voorzien. Bidens nationale veiligheidsteam, dat deze aanvallen ontworpen had, leerde duidelijk niets van de praktijk.

We vertelden hetzelfde tijdens de globale oorlog tegen terrorisme, de war on terror, terwijl we onze robots en speciale eenheden op jacht stuurden naar gezochte ‘high value targets‘, verspreid over het Midden-Oosten, Afrika, en Zuid-Azië. We zaaiden dood en vernieling over deze vijanden (en doodden veel onschuldige mensen die zich op het verkeerde moment op de verkeerde plaats bevonden) met onze Hellfire-raketten, maar hebben we eigenlijk één van deze oorlogen gewonnen?

Toch blijven we verslaafd

Desondanks deze vage resultaten en zelfs enorme verliezen, blijven we verslaafd aan “strike warfare”, en maken we onszelf wijs dat we de politiek op de grond kunnen controleren door vanuit de lucht te bombarderen. De realiteit is, natuurlijk, anders. Als mensen en hun bezittingen het doelwit worden van zware explosieven, worden die kwaad en vechten harder. Vraag maar aan de Houthi’s, die in de burgeroorlog in Jemen jaren van luchtaanvallen ondergaan van de Saoedi’s en anderen, die gesponsord en gesteund zijn door de VS. De bombardementen hebben de Houthi’s duidelijk niet op de knieën gekregen.

De bombardementen hebben de Houthi’s duidelijk niet op de knieën gekregen

Hier zit het strategische dilemma voor het Westen, dat miljarden investeerde in de aanval, informatie, bewaking, en verkenningsvluchten die dingen opblazen vanop lange afstand, zonder rekening te houden met nevenschade, of ‘collateral damage‘. De revolutie op militair gebied (en miljarden dollars van belastingbetalers) leverde inderdaad het ‘strike complex‘ – ter verheuging van politieke leiders, die het een goedkoper alternatief vonden, in plaats van legereenheden te sturen naar de vier windstreken van de wereld om lokale politieke disputen te controleren. Zoals hierboven beschreven staat, is dit grotendeels een mythe.

De Houthi’s hebben aangegeven dat ze zullen stoppen met schieten als de oorlog in Gaza ophoudt. Misschien zou Minister Blinken Sanaa moeten bezoeken voor onderhandelingen, tijdens zijn volgende rondreis door de regio. Nog belangrijker, misschien zou de Biden-regering moeten luisteren naar de Houthi’s en anderen, en daadkrachtige stappen zetten om de oorlog in Gaza te stoppen, in plaats van verstrikt te raken in de uitbreiding van het conflict, zonder strategisch doel.

Omringd door de wrakken van aanslagen, over de wereld verspreid gedurende de laatste vijtig jaar, zou je denken dat het nu tijd is om naar het afkickcentrum te gaan, en onze verslaving aan te pakken. Maar deze laatste ronde van aanvallen zegt helaas dat onze oude gewoonten hardnekkig blijven.

 

Dit artikel verscheen op Responsible Statescraft. Vertaling: Katrien Vandegaer

James A. Russell is hoofddocent aan het Department of National Security Affairs van de Naval Postgraduate School in Monterey, California.

Creative Commons

dagelijkse newsletter

take down
the paywall
steun ons nu!