Deze maand nog stelde een nieuwe studie dat de zeespiegel sneller stijgt dan het VN-klimaatpanel aangeeft. Ze voorspelt een stijging van 1,2 meter tegen 2100, het klimaatpanel ging nog uit van een stijging tot 82 centimeter.

De nieuwe studie ondervroeg negentig specialisten die in de afgelopen jaren intensief onderzoek deden naar het zeeniveau.

2,3 meter per graad Celsius

Eerder dit jaar had een simulatie al aangetoond dat de stijging nog moeilijk te stoppen zal zijn. De oceanen en ijskappen reageren traag op de veranderingen, door hun enorme massa. Daardoor stijgt het zeeniveau nu maar met millimeters per jaar. Maar als het evenwicht eenmaal verstoord is, stoppen ze niet meer, zeggen de onderzoekers.

De thermische uitzetting van de oceaan en smeltende gletsjers zijn momenteel nog de belangrijkste factoren voor de stijging, maar in de volgende twee millennia zullen de ijskappen op Groenland en Antarctica de belangrijkste bijdrage leveren.

Als de temperatuur op aarde met 4 graden stijgt, het waarschijnlijke scenario als er niets wordt ondernomen tegen de klimaatverandering, dan zal de Antarctische ijskap de helft van de stijging voor haar rekening nemen, Groenland nog eens 25 procent, en de thermische uitzetting (20 procent) en berggletsjers (5 procent) doen de rest. Samen creëren ze een stijging van 2,3 meter per graad Celsius aan temperatuurstijging.

Vertraging van de Golfstroom

In november hebben kleine eilandstaten de VN gevraagd om de bescherming van de oceanen bovenaan op de agenda te plaatsen. De stijging van de zeespiegel kan hen van de kaart vegen, terwijl de uitputting van de oceanen hen van hun inkomsten berooft.

Het wordt ook steeds duidelijker dat de zeespiegel sneller stijgt aan de Amerikaanse oostkust dan in de rest van de wereld. Wetenschappers hebben dit jaar ontdekt dat dit komt door een vertraging van de Golfstroom.

De Golfstroom voert warm water van de VS naar Europa. Hij vertraagt doordat de ijskappen smelten en zo het zoutgehalte in de oceaan daalt.

In New York waarschuwde een nieuw rapport voor de gevolgen van de stijgende zeespiegel voor de drie plaatselijke luchthavens. Bij de zware storm Sandy in 2011 kwam een aanzienlijk deel van LaGuardia onder water te staan. Ook de twee andere luchthavens, John F. Kennedy International Airport en Newark International Airport, werden getroffen, maar in mindere mate.

Draslanden beschermen de kusten al duizenden jaren tegen een stijgende zeespiegel. Ze kunnen zich niet alleen landinwaarts verplaatsen, ze kunnen hun bodem ook opvallend snel verhogen en zo gelijke tred houden met de stijgende zeespiegel, stelden Amerikaanse wetenschappers. Maar menselijke structuren en ingrepen zoals dammen, reservoirs, drainagesystemen en grondwaterverlaging ondermijnen die beschermende rol van de draslanden steeds vaker, stellen ze.

De redactie van persagentschap IPS Vlaanderen blikt de komende weken terug op markante trends en gebeurtenissen uit het voorbije jaar. Dit was aflevering 3.