Zaterdag dansten de Reuskes voor de 300e keer over de Turnhoutsebaan. Een waar volksfestijn met gezellige braderie en veel volk. Een schermutseling tussen betogers van een niet aangevraagde manifestatie en politieagenten bezorgde het volksfeest een bittere nasmaak. Daarbij was niet enkel de betoging discutabel. Ook het machtsvertoon van de ordediensten valt te betwisten.
Twee keer per jaar is de Turnhoutsebaan in Borgerhout gezelliger als anders. Dat is met het festival BorgerRio in juni en tijdens de Reuzenstoet in september. De drukke baan is dan verkeersvrij, er is een braderie en er is heel veel volk. Plezier alom dus.
Vlagverbranding
Dit plezier werd deze keer ruw verstoord door een niet aangevraagde manifestatie tegen een anti-Islamfilm die op het internet circuleert. Tussen 15u00 en 16u00 werd er door een groep jongeren wat leuzen gescandeerd en een Amerikaanse vlag verbrand. Volgens omstanders zou een aantal van hen verbonden zijn aan de groepering Sharia4Belgium.
Na 16u00 keerden de bezoekers van de Reuzenstoet huiswaarts. Zij die over de Drink moesten, kwamen per ongeluk in schermutselingen tussen betogers en de ordediensten terecht. Een cordon agenten stond zeer defensief rond nog geen dertigtal jongeren. Even verderop werden wat demonstranten in politiecombi’s gezet. Een man vluchtte weg van het gebeuren terwijl hij riep “Is dit nu democratie?”
Waterkanon
Met loeiende sirenes kwamen er nog meer combi’s aanrijden. Toen het waterkanon kwam, leek de situatie te escaleren. Het roterend kanon op waterkanon nummer 30 draaide vervaarlijk rond en de eerste mensen maakten zich uit de voeten. Toen het op de Drink spoot en naar de tramhalte op de Turnhoutsebaan draaide, was het even paniek.
Honderden gezinnen met kinderen, die toevallig op de braderie rondwandelden, renden in paniek twee verschillende richtingen van de Turnhoutsebaan op. Nog meer jongeren werden boos en gooiden met bloembakken naar het waterkanon en de politiecombi’s. Er werd met een glas met inhoud gegooid. De matrakken (knuppels) en de peperspray deden daarop hun werk.
Kritiek
Ondertussen werd het optreden van de politie door mensen nauwlettend bekritiseerd. “Allez, die hadden dat groepje toch om 15u00 al op kunnen pakken? Ze hebben het laten escaleren!” Mensen filmden het gebeuren met gsm’s en camera’s. Een jongen van nog geen twaalf jaar verwoordde het op zijn eigen wijze: “Wajow! Zijn dat nu grote mensen? Politie en Sharia die vechten met elkaar! Wajow!”
Nadat er nog een arrestatiebus kwam, werd er door passanten gelachen: “Die lui van Sharia zijn belachelijk, maar dit machtsvertoon ook!” Vanaf 17u00 werd het terug rustig in de wijk.
Betoging zonder aanvraag
Natuurlijk hadden de betogers een zeer onhandig moment gekozen voor hun manifestatie. En natuurlijk hadden de discipelen van Sharia4Belgium al helemaal niks te zoeken op dit evenement. Hun gedrag verstoorde het volksfeest. Toch was des te opmerkelijk dat de politie deze niet aangevraagde betoging een uur lang oogluikend toestond. Politie, al dan niet in burger, was in de straten rondom de Drink alom aanwezig.
Waarom lieten de ordediensten deze betoging doorgaan tijdens de Reuzenstoet? Waarom grepen ze ineens zo hardhandig in? Waarom dat machtsvertoon? Voelden de manifestanten zich uitgedaagd door het optreden van de ordediensten?
Werkwijze politie
Had de politie niet meer tactisch te werk kunnen gaan? Konden de relletjes door een andere werkwijze voorkomen worden? Was het beter geweest om de manifestatie te verbieden of de situatie tijdens de manifestatie te ontmijnen? Was het waterkanon er beter niet aan te pas gekomen?
Een aantal mensen blijft met vragen zitten na de 300e Reuzenstoet. Want de nasmaak is bitter. Zeer bitter.
Meer info: https://www.dewereldmorgen.be/foto/2012/09/15/spanningen-in-borgerhout-tijdens-reuskenstoet
Jochem Oomen is leerkracht en was de voorbije jaren werkzaam in zowel Antwerpen (Borgerhout) als Brussel. Al jaren zwerft hij door de minder goed bekend staande buitenwijken van grote steden in Europa.
