Microblogdienst Sina Weibo verwacht dat ongeveer 60 procent van de gebruikers zich voor de deadline van 16 maart persoonlijk zal registreren. Een woordvoerder van de dienst weidt er verder niet al te veel over uit. “Dit is een besluit van de regering. Wij zijn niet in de positie hier veel over te zeggen”, zegt hij.
Sociale media zijn de afgelopen jaren in China explosief gegroeid. Het aantal microbloggers verviervoudigde in 2011. Ongeveer 300 miljoen Chinezen hebben zich aangemeld bij microblogs. Veel van hen uitten via twitterachtige berichten hun woede over allerlei maatschappelijke onderwerpen, variërend van corruptie tot vervuiling. Tot deze week konden ze dat anoniem doen.
Sina Weibo, een dienst die in 2009 werd gelanceerd, is met meer dan 250 miljoen geregistreerde gebruikers de populairste microblogdienst in China. Hoewel de censuur gevoelige woorden zoals Tibet en Tiananmen blokeert, is het een walhalla voor klokkenluiders.
In december kondigde het stadsbestuur van Beijing echter aan dat providers in de hoofdstad, inclusief Weibo, de echte naam en het mobiele telefoonnummer van de gebruikers moeten registreren. Voor die procedure kregen ze drie maanden de tijd, met een deadline op 16 maart. Wie zich niet registreert, kan niet langer berichten posten op de site.
Geruchtvorming
De proef in Beijing wordt uitgebreid naar andere regio’s als hij succesvol blijkt, zei de minister van de Informatiedienst van de Staatsraad in januari. De maatregelen zijn volgens hem bedoeld “om de verspreiding van geruchten” te voorkomen. “Via microblogs kan informatie snel verspreid worden met grote gevolgen. De berichten bereiken een groot publiek en kunnen mensen mobiliseren.”
Wang Junxiu, ceo van Blogchina, noemt de nieuwe regels een schending van de privacy en veiligheid. “Dit zal zeker negatieve gevolgen hebben. De regering zegt sociale stabiliteit te willen handhaven, maar ze bedoelt waarschijnlijk haar eigen stabiliteit.”
Wang voegt eraan toe dat de regels gebruikers wegjagen. “Webportals zijn niet blij met dit beleid. Door strenge regels zal het aantal gebruikers afnemen.”
Represailles
Mensenrechtenorganisatie Human Rights Watch (HRW) waarschuwt dat de regels het publiek minder krachtig maken en kunnen verhinderen dat individuen heikele kwesties ter sprake brengen uit angst voor vergelding.
“Voor mensen die al als kritisch bekend staan bij de autoriteiten, zoals de inmiddels alom bekende Ai Weiwei, maakt de registratie van de echte naam niets uit. Zij worden toch al in de gaten gehouden”, zegt Phelim Kine, Azië-onderzoeker bij HRW in New York. “Onze grootste zorg is dat mensen door deze registratie voorzichtig worden om zich te uiten, vanwege een niet ongegronde angst dat er officiële represailles zullen volgen als ze iets onwelgevalligs zeggen.”
Liu Wenbing, een 32-jarige IT’er, is een van de vele Weibo-gebruikers die tegen de registratie van persoonlijk gegevens is. Hij zegt Weibo niet meer te zullen gebruiken na 16 maart en over te stappen naar Twitter. Die dienst is op het vaste land geblokkeerd, maar veel twitteraars weten via het gebruik van een proxyserver de blokkade te omzeilen.
“Weibo is bedoeld om informatie te publiceren en verspreiden. Iemands echte identiteit doet er niet toe. De regering wil gewoon meer controle en schendt de persoonlijke vrijheid van gebruikers. Hier spreekt wantrouwen naar de burgers uit”, zegt Liu.
