Door de zogeheten Tal-wet, die door het Hooggerechtshof geannuleerd is en in augustus vervalt, kunnen studenten van een jesjiva, een Joodse school voor religieuze studie, aan hun legerdienst ontsnappen. Als ze 22 zijn, kunnen ze kiezen tussen legerdienst of voortzetting van hun studie.

Alle niet-Arabische Israëli’s moeten op hun achttiende het leger in voor twee tot drie jaar. Vooral de snel groeiende charedische gemeenschap – charedisch betekent ‘bevend in ontzag voor God’ – maken van de vrijstelling gebruik. Deze ultraorthodoxe Joden maken ongeveer 10 procent van de Israëlische bevolking uit.

Gelijke rechten en plichten

De tien jaar oude wet was meermaals verlengd. Het Israëlische leger zag zijn aantal dienstplichtigen sinds 2002 gestaag teruglopen als gevolg van religieuze en medische vrijstellingen.

Tegenstanders van de wet noemen hem oneerlijk omdat hij een aanzienlijk deel van de Israëlische bevolking vrijstelt. “We moeten het gewicht van onze verplichtingen en rechten verdelen. Als je gelijke rechten wil, moet je ook gelijke plichten hebben”, zegt Tal Nachom van het rechtsnationalistische Yisrael Beitenu, de partij van buitenlandminister Avigdor Lieberman.

Toen Israël ontstond, kregen slechts vierhonderd studenten vrijstelling van militaire dienst. Die groep is nu aangezwollen tot zestigduizend studenten.

Aanval op charedim

In augustus vervalt de Tal-wet. Leden van de charedische gemeenschap noemen de rechterlijke beslissing een aanval op het religieuze leven in Israël. “De rechters weten niet waarover ze het hebben omdat ze een seculiere achtergrond hebben en de regels van het Jodendom niet kennen”, zegt rabbi Simon Hurwitz.

De charedim houden zich aan strikte regels, waardoor ze cultureel afgezonderd leven van de meeste andere gemeenschappen. Zo moeten ze televisie of internet vermijden om geen aanstootgevende zaken tegen te komen. Ook hun kleding is aan strenge voorschriften onderworpen.

Machtsstrijd

De kern van het debat is de machtsstrijd tussen de charedim en de rest van de Israëlische samenleving. Seculiere Israëli’s zijn ongerust over de snelle groei en politieke impact van de charedische gemeenschap. De charedim zien zichzelf als een bedreigde minderheid.

Studies geven aan dat het geboortecijfer bij charedim bijna drie keer hoger ligt dan dat bij andere Israëli’s. Tegen 2020 zal de charedische gemeenschap 17 procent van de Israëlische bevolking uitmaken.

Veel Israëli’s vinden ook dat de charedim onevenredig veel overheidssubsidies krijgen. Doordat mannen hun studie van de Thora, de Hebreeuwse Bijbel, als beroep zien en vrouwen systematisch te weinig opgeleid zijn, vormen de charedim een van de armste gemeenschappen van het land: 60 procent leeft in armoede, bij de rest van de niet-Arabische bevolking is 10 procent arm.

Internationaal Monetair Fonds

Het Internationaal Monetair Fonds waarschuwde vorige maand in een rapport voor het gevaar dat deze groeiende verarmde gemeenschap betekent voor de Israëlische economie.

De charedim zelf vinden dat hun bijdrage aan de Israëlische samenleving van vitaal belang is. Met de studie van de Thora bewijzen ze het land een dienst, zegt rabbi Hurwitz. “Moraliteit maakt deel uit van de samenleving. Hoe ga je een samenleving boven water houden zonder moreel kompas?”