Een veel gehoorde reden waarom jonge leerkrachten zouden afhaken, is het ontbreken van een goede aanvangsbegeleiding. Mijn ervaring van meer dan tien jaar voornamelijk kortlopende opdrachten als leerkracht wetenschappen en informatica, zegt me dat mentoren en vakcollega’s wel degelijk klaar staan om jonge leerkrachten te ondersteunen, zowel inhoudelijk, didactisch als pedagogisch met goede raad.

Het grote probleem waar veel beginnende leerkrachten tegenaan botsen en vaak op afknappen zijn de enorm versnipperde opdrachten en de enorme flexibiliteit die schooldirecties van hen verwachten. Als ik kijk naar mijn diploma van leerkracht wetenschappen en getuigschrift informatica, dan staan daar heel wat vakken op. Toch is de lijst van vakken die ik reeds gaf terwijl ik er niet voor ben opgeleid, minstens even indrukwekkend: wiskunde, economie, geschiedenis, Nederlands, …

Zonder vakspecifieke opleiding ben je als beginnend leerkracht heel wat extra uren aan het besteden aan lesvoorbereidingen en het verzamelen van didactisch materiaal. Nogmaals, vakcollega’s zijn zeker bereid om hun documenten en tips te delen. Voor de klas sta je er dan wel alleen voor en kan je vaak niet alle vragen van leerlingen beantwoorden.

Schooldirecties zijn na lange zoektochten vaak tevreden dat ze überhaupt iemand met een pedagogisch diploma kunnen inschakelen om een groep leerlingen te verlossen van ontelbare uren in de studiezaal, waar ze soms met honderden tegelijk zitten te wachten tot hun leerkrachten economie, Engels, informatica, mechanica, wiskunde, hotelmanagement … de draad van het lesgeven weer opnemen na een lange periode van afwezigheid … of niet meer terugkeren.

De mismatch tussen scholen en beginnende leerkrachten zit niet in een tekort aan bereidwilligheid of een gebrek aan goede raad en tools gaande van vakinhoud tot klasmanagement. Directies hebben vaak hun handen vol aan het opstellen en updaten van vacatures. Maandenlang staan er dan opdrachten van bijvoorbeeld zes lestijden per week chemie in de 3e graad te wachten op een telefoontje van een geïnteresseerde lesgever. De eindexamens van de zesdejaars wetenschappen naderen. Hun laatste les chemie dateert intussen van eind november. Dan maar geen eindexamen chemie dit schooljaar?

Bij de VDAB zijn dezelfde consulenten die verantwoordelijk zijn voor het nakijken van vacatures, druk bezig met het zoeken naar werkervaringsprojecten voor niet-gediplomeerde schoolverlaters. Het gezegde van de dweil en de open kraan vat zelfs de situatie niet. Terwijl er gaten zijn geslagen in de romp van het stuurloze schip van het onderwijs en het water langzaam stijgt, willen onze beleidsmakers ons wijsmaken dat we die gaten kunnen dichtstoppen met dweilen.

Toch wil ik niet wanhopen en kan ik constructief besluiten met een prima voorstel dat antwoord biedt op die veelgehoorde klacht uit de eerste paragraaf van deze brief. Zorg voor een betere samenwerking tussen directies en overheden op het vlak van het opvolgen van vacatures, aanwerving en aanvangsbegeleiding van leerkrachten. Maak binnen de VDAB een expertengroep die zich kenbaar maakt aan scholen en aan de pedagogische begeleiders en die waakt over de leesbaarheid en relevantie van vacatures. Of ga voor een excellente overheid en maak een ‘state of the art’ jobsite specifiek voor het onderwijs.

Ik zal voor dit excellente advies per uitzondering geen factuur maken. U krijgt het gratis vanuit mijn achy breaky onderwijshart.

J. Creten is leerkracht wetenschappen en informatica