Bron: Pixabay
Opinie -

Minister Weyts, zonder reactie op ongenuanceerde beschouwingen en die zijn inspectiekorps niet verdedigt?!

Professor Dirk Van Damme orakelde tijdens een recente uitzending van De Afspraak over de teloorgang van ons onderwijs. 'Nieuwe' pedagogische technieken zijn Kop van Jut, de focus ligt teveel op de 'zwakke' leerlingen, en alle heil komt van directe instructie, de uitleg van de leraar vooraan in de klas. Een tegenstem was niet te horen. Minister van Onderwijs Ben Weyts keek zonder commentaar toe.

dinsdag 24 januari 2023 13:13
Spread the love

 

Een onderwijsminister die zijn inspectiekorps niet verdedigt?! De kijkers van het VRT-duidingsprogramma ‘De Afspraak’ waren daarvan getuige (Canvas, woensdag 18 januari). Vlaams Minister van Onderwijs Ben Weyts (N-VA) werd er geflankeerd door professor Dirk Van Damme, die werd ingeleid door moderator Bart Schols als “één van de grootste onderwijsexperts in Vlaanderen”.

Het onderwerp ging over de zorgwekkende taalkennis bij kleuters en vervolgens over de dalende onderwijskwaliteit. Het was de optimale setting voor Van Damme om zijn intussen gekende beschouwingen op de kijker los te laten. De vanzelfsprekendheid waarmee Van Damme deze de media instuurt, is mans handelsmerk geworden.

Op de vraag wat de oorzaken van de achteruitlopende onderwijskwaliteit zijn, antwoordde Van Damme dat de schuld bij de lerarenopleidingen, bij de leerplanmakers en de pedagogische begeleiding lag, maar tevens bij de inspectie.

Al deze actoren zouden het al die jaren dus bij het verkeerde eind hebben gehad. Zij hebben jarenlang verkeerde signalen naar scholen en leraren uitgestuurd, die het streven naar excellentie in de klas ondergroeven. De focus lag “te veel op de leerlingen met moeilijkheden, dus op de zwakkere leerlingen”. “En dat haalt nu eenmaal het studiepeil naar beneden”.

Van een dogmatische redenering gesproken. In één ruk bekritiseerde Van Damme de actuele pedagogisch-didactische methoden (de vrijheid van de netten/koepels). Hij spreekt van het valse idee, dat leerlingen het zelf wel zullen ‘uitvinden’ (bizar taalgebruik voor een onderwijsexpert).

Als Dirk Van Damme dergelijke ongenuanceerde beschouwingen formuleert, verwacht je als kijker dat er in de studio een tegenstem te horen valt.

De fout moet volgens Van Damme gezocht worden bij de lerarenopleiders en de pedagogische begeleiders. Dat was de volgende uithaal naar deze actoren. De instructie moet volgens Van Damme in de klas opnieuw dringend beoefend worden. Ik luisterde met stijgende verbazing!

Is in de klaspraktijk de instructie misschien een ondergeschoven kindje geworden? Blijkbaar is Van Damme niet op de hoogte van de methodologische wenken in de leerplannen, die in relatie tot de leerplandoelstellingen een mix van methodes bevatten, waarbij tevens instructietechnieken gehanteerd worden.

Als Dirk Van Damme dergelijke ongenuanceerde beschouwingen formuleert, verwacht je als kijker dat er in de studio een tegenstem te horen valt. Vergt elke stem immers geen tegenstem om een volwaardige bespreking van het thema te garanderen? Dat was in deze uitzending echter alvast niet het geval.

Er was geen onderwijsexpert met een andere kijk op zaak uitgenodigd. Bovendien vroeg moderator Bart Schols ook niet door (dit is een niet mis te verstane hint voor de redactie om zich in de toekomst in deze onderwijsmaterie te verdiepen). Die tegenstem kan uiteraard niet van de inspectie komen.

Met andere woorden, de inspectie kan en mag zich niet verdedigen. Voor een goed begrip: de inspectie behoort niet tot administratie, ze wordt geleid door de inspectie-generaal en voert onderzoeken uit in opdracht van de minister. Ze bevindt zich t.a.v. de minister in een ondergeschikte positie.

Het was duidelijk dat Van Dammes aversie tegen de vroegere eindtermen zich opnieuw manifesteerde. De kwaliteitsdoelstellingen die scholen moeten realiseren voor alle leerlingen werden zogezegd in een afgezwakte versie in de leerplannen opgenomen. Van Damme spreekt van ‘versofting’.

Hier slaat hij weer de bal mis. De leerplanmakers van de koepels/netten of soms van individuele scholen zijn verplicht de eindtermen zorgvuldig via de leerplandoelstellingen te vertalen. Gebeurt dit niet of onvoldoende, dan wordt het desbetreffende leerplan door de inspectie afgekeurd of voorlopig goedgekeurd.

Binnen een bepaalde termijn moet er dan een verbeterde versie bij de inspectie ingediend worden, dat opnieuw voorwerp zal uitmaken van een kritische lezing.

Kortom: er is een traject van inhoudelijke kwaliteitsbewaking. Dirk Van Damme weet dat maar al te goed, eveneens weet hij dat de eindbeslissing bij de minister ligt. Hij was trouwens in het verleden gedurende een tijd kabinetschef van onderwijsminister Frank Vandenbroucke en zat dus in de positie om op de rem te staan.

Terwijl Van Damme de inspectie viseerde, zal een aandachtige kijker ongetwijfeld de non-verbale uitdrukking op het gelaat van de minister bespeurd hebben. Ik vermoed dat Weyts verrast was en in een flits aan het denken was om al dan niet te reageren.

Maar de minister liet de aanval op de inspectie aan zich voorbijgaan. Voor televisiekijkend Vlaanderen viel hij dus zijn inspectie af. Deze houding is niet iets om trots op te zijn, wel iets om met schaamrood op de wangen de VRT-studio uit te wandelen.

 

Henri Christiaen studeerde licentiaat economische wetenschappen aan de Vrije Universiteit Brussel, is geaggregeerde in het secundair onderwijs en behaalde later een bijzondere licentie in het pedagogisch-didactisch onderzoek.

In het verleden heeft hij les gegeven in het ASO, BSO, TSO en Sociale Promotie en was hij deeltijds assistent aan de VUB. Ook fungeerde hij als pedagogisch adviseur bij ARGO en is ere-inspecteur economie.

Hij schreef  o.a. recensies in de onderwijskundige tijdschriften Persoon & Gemeenschap en Delta (Hoger Onderwijs). Verder verzorgde hij ook radioprogramma’s op Radio 1 voor het August Vermeylenfonds over o.a. economie, ethiek en cultuur.

 

Creative Commons

dagelijkse newsletter

take down
the paywall
steun ons nu!