De organisatie heeft verschillende incidenten onderzocht en gedocumenteerd waarbij activisten, journalisten en advocaten lastiggevallen werden. Op 29 december pakte de Russische politie in verschillende steden activisten op die aandacht eisten voor het lot van Evgenii Vitishko, een actievoerder die tot drie jaar cel is veroordeeld. Op dezelfde dag werden vier milieuactivisten gearresteerd en drie dagen lang vastgehouden.
In de laatste weken van december kregen minstens tien actievoerders en journalisten thuis bezoek van de politie om verhoord te worden over hun acties. Onder hen was Natalia Kalinovskaya, een activiste die al jaren een uitgesproken standpunt inneemt tegen de gevolgen van de Spelen voor het milieu en de omwonenden. Politieagenten wilden Kalinovskaya meenemen naar het bureau, maar zij weigerde dat omdat er geen arrestatiebevel was. Ook een andere activiste en een advocaat werden op dezelfde manier behandeld. Activisten krijgen al maanden telefoontjes van een man die zich uitgeeft voor medewerker van de Russische veiligheidsdienst FSB.
Human Rights Watch (HRW) ziet daarin een verharding van een campagne van de overheid tegen critici van de Spelen die al jaren bezig is. “Door harder campagne te voeren tegen critici, toont de Russische overheid dat ze er alles voor over heeft om negatieve informatie over de Spelen de kop in te drukken”, zegt Jane Buchanan van HRW. “De overheid moet stoppen met het lastigvallen van activisten en anderen die legitieme kritiek uiten. Anders riskeert ze het nu al controversiële imago van de Olympische Spelen nog verder te bezoedelen.”
“De Russische overheid heeft een legitieme bezorgdheid over terreur en veiligheid op de Spelen in Sotsji, en de plicht die veiligheid te garanderen”, zegt Buchanan. “Maar ze mag die veiligheid niet misbruiken als excuus om critici het zwijgen op te leggen. Ook niet tijdens het verloop van de Spelen zelf.”
Protestzone
De Russische overheid heeft alle demonstraties verboden in grote delen van Sotsji tot het einde van de Paralympics in maart. Er is weliswaar een zogenaamde protestzone in een kleine stad op 15 kilometer van het Olympische dorp, maar wie daar naartoe wil heeft een vergunning van de Russische overheid en de FSB nodig.
“Die zone kan niemand ervan overtuigen, behalve blijkbaar het Internationaal Olympisch Comité, dat Rusland de beloftes over vrijheid van meningsuiting nakomt”, zegt Buchanan. “Deze restricties zijn excessief en kunnen op geen enkele manier verantwoord worden door veiligheidsaspecten.”
Volgens Buchanan treft ook het Internationaal Olympisch comité blaam. “Het IOC heeft de Russische activisten in de steek gelaten door de campagne van de Russische overheid niet te bekritiseren”, zegt ze. “Het olympische charter roept duidelijk de Olympische beweging op om de menselijke waardigheid te promoten. In de plaats daarvan worden de Spelen in Sotsji gehouden in een sfeer van angst en intimidatie.”
