Allemaal een beetje Blachman
Nieuws, Europa, Denemarken, Seksisme, Reality-tv, Rolmodellen, Femme de la rue, Blachman, Castingshows, Thomas Blachman -

Allemaal een beetje Blachman

Hoewel het tv-programma 'Blachman' al sinds begin april in de ether is op de Deense staatszender DR2, kwam de internationale controverse pas vorige week goed en wel op gang. In het programma becommentarieert gastheer Thomas Blachman samen met telkens een andere man een naakte vrouw die vlak voor hen staat. Zij mag intussen niets zeggen.

dinsdag 7 mei 2013 15:20
Spread the love

Sinds het uitbarsten van de kritiek zou Blachman, van opleiding jazzmuzikant en eerder een jurylid in Deense talentwedstrijden, zichzelf verdedigd hebben door te zeggen dat zijn programma ‘geniaal’ is. hij zou ook beweerd hebben dat vrouwen ‘snakken’ naar zijn woorden, die volgens hem goedbedoeld zijn.

Opmerkingen van de baas

Die uitspraken doen denken aan die ene baas op het werk die altijd zegt tegen z’n vrouwelijke ondergeschikte dat ze “zo veel mooier zou zijn met een leuk rokje, niet?” Die zal ook van zichzelf denken dat hij een welwillende adviseur is, en een kenner op het gebied vrouwelijk schoon. Voor die gratuite positie als expert hoef je niet doorgestudeerd te hebben.

Terug naar Blachman zelf. Als uitsmijter zei die nog dat hij alleen de ‘discussie wilde aanzwengelen’. Natuurlijk. Zeggen dat je een debat wil opentrekken, staat anno 2013 in hetzelfde rijtje als de ludieke actie en de politieke incorrectheid: in nagenoeg alle gevallen flinterdunne excuses voor sensationele boertigheid.

Nog goed dat Blachman niet begonnen is over censuur. Zijn programma loopt overigens nog steeds. Hij mag daar graag badineren over “zeer geanimeerde tepels”.

Internationale media waren er dus na artikels in de Zweedse en Engelse pers als de kippen bij om ‘Blachman‘ mee af te branden en voor te stellen als een seksistische uitspatting. We kregen nog ergens een kanttekening over wat dat zegt over het anders vrouwvriendelijke imago van Denemarken, maar dieper ging men niet. Er zijn toch een aantal aspecten die diepere analyse verdienen voorbij de sensatie.

Blachman is niet alleen

De vrouwen die in ‘Blachman‘ verschijnen, doen dat uit vrije wil. In de Deense media zei alvast één deelneemster dat ze het een positieve ervaring vond. De eindverantwoordelijke voor de show, Sofia Fromberg (en dus zelf een vrouw) blijft het concept eveneens verdedigen.

Haar woorden: “Dit is een programma dat onthult wat mannen denken over het vrouwelijke lichaam. Eerlijk, wat is daar nu mis mee?”

Ten eerste is er het potsierlijke idee dat jazzmusicus Blachman een superieur inzicht zou hebben over het vrouwelijke lichaam dat je niet elders zou kunnen vinden. Ten tweede krijgen mannen maar al te vaak de kans om hun mening over het uiterlijk van vrouwen te geven – alsof er nog niet genoeg brulboeien zijn die ongevraagd vrouwen naroepen op straat, of internetriolen doen vollopen met hatelijke opmerkingen.

Als laatste punt betekent de vrijwillige deelname van de dames aan het programma, noch het feit dat Fromberg zelf een vrouw is, dat het hele concept daarom ook OK is. Kritiekloos een seksistisch idee aannemen, zelfs al is het in je eigen nadeel, is geen geslachtsgebonden kenmerk.

God mag overigens ook weten dat er mensen bestaan, los van hun genitaliën, die elke kans zouden grijpen om op tv te komen. Reality-tv-makers zijn er rijk mee geworden.

Extreme casting

In zijn verdediging raakt Thomas Blachman zelf één goed punt aan, namelijk dat z’n programma een extreem doortrekken is van de logica van tal van castingshows. Allicht bedoelde hij zijn argument niet zo, maar het klopt dat dat soort shows en evenementen voor vrouwen doorgaans objectiverend zijn, gesneden op maat van een heteroseksueel, mannelijk publiek.

Je kan als vrouw nooit echt winnen. Wie tegen missverkiezingen en aanverwanten is, wordt neergezet als preuts en jaloers, en wie in die logica mee stapt, wordt smalend gezien als een leeghoofd of iemand die er ‘om vraagt’ om louter als lichaam behandeld te worden.

Voor de duidelijkheid: er is ethisch geen probleem met vrouwen die willen bekeken worden, nog met mannen die graag kijken. Het wordt wel een probleem als dit op een staatszender wordt herbevestigd als de manier waarop een maatschappij in elkaar hoort te zitten.

Daarbij wil ik nog even de onzin van de evolutionaire psychologie negeren, die zich niet gehinderd door enig hard bewijs inmiddels ontpopt heeft tot de toevlucht voor de verdedigers van dit soort afgebakende rollen voor mannen en vrouwen.

Blachman in elk van ons

Door Thomas Blachman in de media als een geile midlifer met een opgeblazen ego af te schilderen, gaat men voorbij aan de context waarin hij zit. Dat is een context waarin hij dit programma blijkbaar kon voorstellen en groen licht moet gekregen hebben om op een staatszender te verschijnen.

Sterker nog, hij kon het verkopen aan zijn oversten als iets waar de Deense samenleving nood aan had. Dat spreekt droeve boekdelen.

Tot slot is er niet alleen de context waarin zo’n programma het levenslicht ziet – een context waarin voldoende vrouwen meestappen in het idee dat hun lichaam allesbepalend moet zijn voor hun waarde als persoon, en voldoende mannen daar geen graten in zien. Er is ook nog het kwalijke gevolg van zo’n show.

Of denkt er iemand soms dat de schreeuwlelijken in ‘Femme de la rue’ geen tv kijken? Of dat de oprichters van Facebookgroepen die foto’s delen van vrouwen en meisjes louter om seksuele en/of denigrerende opmerkingen over hun uiterlijk te posten, hun inspiratie niet ergens vandaan halen?

Het is niet zo moeilijk om de stippellijntjes met elkaar te verbinden, maar het vergt als maatschappij ook zelfkritiek, en dat ligt gevoelig. Ook in het ‘verlichte’ Westen.

dagelijkse newsletter

take down
the paywall
steun ons nu!