De nieuwe medaille is tekenend voor de veranderende manier van oorlogsvoering door de Verenigde Staten. Vorig jaar al bleek dat een derde van de Amerikaanse vliegtuigen uit onbemande toestellen bestaat.

Al die vliegtuigen worden bestuurd door operatoren, maar die konden tot voor kort geen medaille krijgen. Die zijn immers enkel weggelegd voor personen die fysiek in een oorlog aanwezig zijn en de situatie op het terrein rechtstreeks beïnvloeden.

Maar de operatoren van onbemande vliegtuigen zitten meestal ver van het front, vaak zelfs op een ander continent. Toch spelen ze een doorslaggevende rol in conflicten zoals Afghanistan. “Ik ben altijd van mening geweest dat, wie een uitstekende prestatie levert, daarvoor erkenning moet krijgen”, zei minister van Defensie Leon Panetta bij de presentatie van de nieuwe medaille. “Deze medaille biedt een speciale erkenning voor de buitengewone prestaties die direct impact hebben de gevechtsoperaties, maar die niet te maken hebben met moed of fysiek risico.”

Panetta denkt daarbij niet alleen aan piloten van onbemande vliegtuigen, maar ook aan operatoren van andere technologie zoals onbemande robots en duikboten, raketafweersystemen en cyberoorlogvoering.

Controverse

Dat de nieuwe medaille de criteria ‘moed’ en ‘fysiek risico’ schrapt, zegt iets over de nieuwe manier van oorlogvoering, waarbij de man of vrouw aan de knoppen veilig weggestopt zit, maar wel grote schade kan veroorzaken en veel slachtoffers kan maken.

Naarmate het gebruik van drones toeneemt, groeit de tegenstand, ook in de Verenigde Staten zelf. Topfiguren in de Amerikaanse regering ruziën al maanden over het zogenoemde playbook, de gedetailleerde regels voor het gebruik van onbemande vliegtuigen.

Volgens de Hoge Commissaris voor de Mensenrechten van de Verenigde Naties, Navi Pillay, zijn de aanvallen met drones bovendien een schending van de mensenrechten, omdat ze vaak burgerslachtoffers maken.