Wilde olifanten zijn normaal gesproken de belangrijkste attractie in de afgelegen jungles van Udawalawe, zo’n 180 kilometer ten zuidoosten van de Sri Lankaanse hoofdstad Colombo. Maar deze winter won de Udawaledam het van de olifanten.

Eind december stond het water in het Udawalawereservoir zo hoog, dat de sluizen opgezet moesten worden. Desondanks liep het reservoir over en veroorzaakte het een overstroming. Mensen kwamen van heinde en verre om het spektakel te aanschouwen. Maar het was een slechts een voetnoot vergeleken met de impact van de regen elders in het Zuid-Aziatische land.

Tussen 17 en 26 december vielen 34 doden door hevige regenval. Meer dan 8.000 huizen werden beschadigd en ongeveer 4.000 huizen werden volledig vernield. “Niemand had zoveel regen verwacht”, zegt Lal Kumara, plaatsvervangend directeur van het Rampenbestrijdingscentrum (DMC), een openbaar orgaan.

Het is echter niet voor het eerst dat het land te maken heeft met extreme klimaatgebeurtenissen. Hevige regen aan het einde van het jaar kwam in het verleden vaker voor en is ook in de toekomst te verwachten, zeggen experts.

Rijstoogst

In de eerste week van november vielen negen doden door de cycloon Nisha. Vijfduizend huizen werden vernield en 15.000 mensen raakten ontheemd. Voorafgaand aan de regen in november, had Sri Lanka te kampen gehad met tien maanden droogte. Het Internationale Rode Kruis lanceerde onlangs een actie om 125.000 mensen die ernstig getroffen zijn door de droogte, te helpen. Door de droogte ging 23 procent van de tweede rijstoogst verloren, zegt het ministerie van Landbouw.

Het noordwestelijke district Puttalam is een goed voorbeeld van hoe de weersomstandigheden in een paar maanden tijd kunnen veranderen. Tijdens de overstromingen in december stond in delen van het district bijna 2,5 meter water. Zo’n 36.000 mensen werden ondergebracht in opvangkampen van de overheid. In de drie maanden voorafgaand aan de overstromingen, heerste er echter een ernstig watergebrek.

Aanpassing

“Water, of het gebrek daaraan, zal in grote mate de toekomst van de Sri Lankanen bepalen”, zegt W.L. Sumathipala, voormalig hoofd van de klimaateenheid van het ministerie van Milieu. Hoewel iedereen dit kan zien, wordt er weinig gedaan om de effecten van de klimaatverandering te verzachten. Het Meteorologische Departement heeft nog steeds niet de capaciteit om gedetailleerde weersvoorspellingen te doen.

Rijstboeren volgen nog steeds de traditionele cyclus van planten en oogsten volgens de twee moessons. “Als deze trend doorzet, moeten we wellicht die cyclus veranderen”, zegt L. Rupasena van het Agrarisch Trainingsinstiuut Hector Kobbekaduwa. Volgens McKerrow letten mensen minder op het weer dan zou moeten, omdat de veranderingen zich geleidelijk aandienen. “Trage rampen zijn het moeilijkst te begrijpen voor mensen”, zegt hij.