Amnesty veroordeelt het excessieve geweld en wijst erop dat levering van wapens, munitie en ander materieel dat gebruikt wordt om wreedheden tegen demonstranten te begaan, niet acceptabel is.

“Het is duidelijk dat de militaire politie bevelen heeft gekregen om de demonstranten tegen elke prijs uiteen te drijven óf dat de Opperste Raad van de Strijdkrachten (SCAF) geen grip meer heeft op het leger en de veiligheidsdiensten. Beide scenario’s zijn even verontrustend”, aldus Amnesty’s Midden-Oosten-expert Hassiba Hadj Sahraoui.

Demonstranten straffen en afschrikken met buitensporig geweld

Volgens officiële gegevens van het Egyptische ministerie van Volksgezondheid zijn ten minste 11 mensen gedood en honderden gewond geraakt sinds vrijdag 16 december. Minstens 300 mensen zijn gearresteerd, onder hen veel vrouwen en ook minderjarigen. Naar verluidt sommigen slechts 10 jaar oud. Allen werden naar verluidt zwaar geslagen en kregen in gevangenschap zelfs geen medische behandeling.

Het geweld begon toen militairen een ??sit-in aan een regeringsgebouw in het centrum van Caïro probeerden op te ruimen. Tenten werden in brand gestoken, politiemannen sloegen met stokken en banden in op de demonstranten en gooiden met stenen en andere scherpe voorwerpen. Daarna gebruikten de ordetroepen ook munitie en vuurwapens tegen de burgers.

Amnesty International beschikt over videomateriaal waaruit duidelijk blijkt dat de militaire politie zich herhaaldelijk te buiten ging aan harde en langdurige mishandelingen met als klaarblijkelijk doel de demonstranten te straffen en af te schrikken in plaats van de openbare orde te handhaven.

Vrouwen extra vernederd

Beelden van militaire agenten die twee vrouwen, van wie er een van haar kleren was ontdaan, voortsleepten en bruut in elkaar sloegen en trapten, gingen de wereld rond. Sahraoui: “Het leger neemt sinds het aan de macht is een paternalistische houding ten opzichte van vrouwen aan. Het vernedert vrouwelijke demonstranten extra, in een klaarblijkelijke poging vrouwen te ontmoedigen om nog te demonstreren. Dit past in dezelfde geest als de gedwongen ‘maagdelijkheidstests’ die het leger al gebruikte tegen vrouwelijke demonstranten bij het volksprotest eerder dit jaar tegen Moebarak.”

Amnesty International zei dat het leek of de SCAF er alles aan doet om de demonstranten af ??te schilderen als ‘relschoppers’ en het documenteren van misbruiken door het leger absoluut wil voorkomen. De SCAF is integendeel vol lof over het leger en schuift de schuld van de huidige geweldspiraal volledig op de demonstranten af. Zij worden omschreven als ‘misdadigers’ en ‘vandalen’ die de veiligheidsdiensten aanvallen en staatseigendom vernielen.

Een Egyptische legerofficier ging zelfs zo ver te suggereren dat “demonstranten zouden moeten worden verbrand in Hitler-ovens”. Amnesty International zei dat dergelijke verklaringen alleen maar kunnen worden opgevat als een toelating tot misbruik door het leger.

De gebeurtenissen van het voorbije weekend zijn de derde vreedzame protestgolf met dodelijke afloop sinds oktober, waardoor het totaal aantal doden sindsdien tot minstens 84 mensen oploopt. De SCAF heeft beloofd een onderzoek uit te voeren naar de verantwoordelijken, maar geen enkel resultaat is tot nu toe openbaar gemaakt.

VS blijft wapens leveren aan Egypte

Eerder deze maand bracht Amnesty International informatie naar buiten waaruit bleek dat de Verenigde Staten recent nog herhaaldelijk munitie leverden aan Egypte ondanks het aanhoudende geweld tegen demonstranten.

De mensenrechtenorganisatie veroordeelt met klem het buitensporige gebruik van geweld tegen demonstranten en roept op tot een onmiddellijke stopzetting van alle transfers van handvuurwapens, lichte wapens en de bijbehorende munitie en uitrusting aan Egypte. Ook moet er een einde komen aan de verkoop van alle uitrustingen voor veiligheidsdiensten die gebruikt kunnen worden tegen demonstranten, zoals traangas, rubber- en plastic kogels en gepantserde voertuigen.

“Het kan niet langer het Egyptische leger te blijven voorzien van wapens, munitie en andere apparatuur die dan worden gebruikt tegen demonstranten”, verklaarde zei Hassiba Hadj Sahraoui.

De internationale gemeenschap keurde de daden van de Opperste Raad van de Strijdkrachten af. Nu moet die gemeenschap ook actie ondernemen: de wapenleveranties aan Egypte moeten onmiddellijk stoppen.

Lore Van Welden

Lore Van Welden is mediaverantwoordelijke bij Amnesty International Vlaanderen.