De klok tikt in het Zuid-Afrikaanse Durban. Halfweg de toponderhandelingen over het klimaat is de balans verontrustend negatief. De acties van allerlei middenveldorganisaties wereldwijd staan in schril contrast met de beperkte vooruitgang op de top zelf.
Op zaterdag 3 december kwamen wereldwijd mensen op straat voor een bindend klimaatakkoord op de VN-top in het Zuid-Afrikaanse Durban. In Brussel betoogden 3.000 leden van allerlei middenveldorganisaties. Oxfam was er goed vertegenwoordigd met een delegatie van ongeveer 200 sympathisanten. Foto’s van de manifestatie in Brussel vindt u hier.
Terzelfdertijd werd in de straten van Durban luidkeels gevraagd naar een vervolg op het Kyotoprotocol dat eind 2012 vervalt. Kyoto is het enige internationaal bindende verdrag over de vermindering van de uitstoot van broeikasgassen. Klik hier voor foto’s van de manifestatie in Durban.
Gevaarlijk gebrek aan vooruitgang
Voorlopig ziet het er niet naar uit dat de wereldleiders in Zuid-Afrika een nieuw akkoord zullen sluiten. De Verenigde Staten pleiten om een nieuw internationaal verdrag over de uitstoot van broeikasgassen uit te stellen tot 2020. Het lijkt er op dat de Europese Unie ook langzaam in die richting evolueert.
Op basis van wetenschappelijke bewijzen en van de klimaatrealiteiten waarmee vooral de armste landen dagelijks moeten afrekenen, is het vrijwel zeker dat een uitstel tot 2020 rampzalige gevolgen zal hebben. Deze week wordt verder onderhandeld maar het ziet er voorlopig niet rooskleurig uit.
Middenveldorganisaties volgen de Verenigde Staten dan ook met argusogen en maakten vandaag tijdens een persconferentie duidelijk dat een time-out van 10 jaar absoluut geen optie is. “Als de VS niet vooruit willen gaan, dan moeten ze maar een stap opzij zetten en de andere landen de krachten laten bundelen voor het klimaat”, zei Oxfam-medewerkster Saar Van Hauwermeiren.
Ook over het intussen welbekende Groene Klimaatfonds staan de wereldleiders nog lang niet op één lijn. Noch over wie het klimaatfonds zou moeten beheren, noch over de precieze financieringsmechanismes en het gebruik van de middelen is er overeenstemming.
Adaptatie: what’s in a name?
Oxfam blijft er op hameren dat de helft van de middelen van het toekomstige klimaatfonds voor adaptatie moet gebruikt worden. Adaptatie staat gelijk aan het weerbaarder maken van ontwikkelingslanden tegen de gevolgen van de klimaatverandering.
Een recent voorbeeld uit Zuid-Afrika maakt de noodzaak van geld voor adaptatie duidelijk: wetenschappers en landbouwers waarschuwen dat de teelt van rooibosthee – nu enkel mogelijk in een bepaalde westelijke regio van Zuid-Afrika – in de nabije toekomst daar niet meer zal lukken. Volgens de voorspellingen zal in het bijzonder de Zuid-Afrikaanse landbouwsector zwaar getroffen worden door de klimaatverandering, met bijhorende droogtes en overstromingen.
Omdat pogingen om elders rooibosthee te kweken, mislukt zijn, proberen landbouwers zich op andere manieren aan te passen aan de klimaatverandering. In plaats van jonge plantjes die veel water nodig hebben, gebruiken ze zaden. Ze planten bomenrijen die de wind breken en bijgevolg bodemerosie voorkomen en ze gebruiken systemen om water op te vangen.
Oxfam-medewerkster Saar Van Hauwermeiren verduidelijkt dat het toekomstige klimaatfonds dit soort initiatieven zou kunnen steunen: “De groeperingen van landbouwers zijn heel gemotiveerd om zelf oplossingen te vinden voor de klimaatverandering maar ze hebben middelen nodig voor die adaptatie”, zegt ze. “Het gaat er niet om zomaar geld te geven, wel om het voor kleinschalige producenten mogelijk te maken om zichzelf te helpen”, aldus nog Van Hauwermeiren.
Volg ons verder op Facebook.
