“Als je je ‘neutraal’ opstelt tegenover situaties van onderdrukking kies je de kant van de onderdrukker”, aldus Zuid-Afrikaans bisschop Desmond Tutu die in 1984 de Nobelprijs voor de Vrede kreeg.
DeWereldMorgen veroordeelt de recente aanvallen van Hamas tegen Israëlische burgers, maar ziet die niet los van 75 jaar staatsterreur van Israël tegen het Palestijnse volk. Het internationaal erkende recht op gewapend verzet tegen een kolonisator is geen vrijbrief voor aanslagen op burgers. Een onderhandelde vrede kan alleen bereikt worden wanneer 75 jaar verdrijving, 56 jaar bezetting, kolonisatie en apartheid en 16 jaar blokkade van Gaza worden erkend als de oorzaken van dit geweld. DeWereldMorgen onderzoekt deze oorzaken die door de politiek en door mainstreammedia worden verzwegen, onderbelicht of ontkend, om zo een debat te stimuleren dat kan leiden tot onderhandelingen en vrede. (nvdr)
* * *
Human Rights Watch onderzocht 1.050 posts die in oktober en november 2023 werden verwijderd of op een andere manier werden stilgehouden. 1.049 van die posts worden door de organisatie bestempeld als ‘vreedzame steun aan Palestina’. De meeste posts waren in het Engels opgesteld.
Human Rights Watch noemt de censuur systematisch en wereldwijd. Verschillende technieken worden gebruikt. Posts worden verwijderd, accounts worden tijdelijk geschorst of permanent stopgezet, het wordt onmogelijk gemaakt om met bepaalde posts of organisaties in interactie te gaan, bijvoorbeeld door hen te taggen, bepaalde toepassingen, zoals Facebook- en Instagram-live zijn onbeschikbaar voor sommige accounts, net als de mogelijkheid om geld te verdienen aan posts, wat voor sommige posters een noodzakelijke bron van inkomsten is.
Ook shadowbanning wordt vernoemd. De indruk leeft al langer dat posts met bepaalde inhoud over de oorlog in Gaza in stilte onzichtbaar worden gemaakt. Dit is moeilijk aan te tonen, omdat Meta zelf weinig informatie geeft over de praktijk. Meerdere personen en organisaties hebben echter het gevoel dat hun posts minder zichtbaar zijn als ze over de situatie in Palestina of andere gevoelige onderwerpen gaan.
Het onderzoek van Human Rights Watch werd overigens zelf ook geboycott door Meta. Comments op Instagram waarin gebruikers opriepen om deel te nemen aan het onderzoek werden als ‘spam’ verwijderd.
Israël zet sinds het begin van de oorlog sterk in op online communicatie. Op 8 november stemde het Israëlisch parlement, de Knesset, een wet die het verbiedt om ‘terroristisch materiaal’ online te bekijken. Op 17 oktober meldde de politie van Israël dat minstens 170 Palestijnen gearresteerd waren, omwille van hun online-activiteiten. Langs de andere kant werd een advertentiecampagne gestart op onder andere YouTube, waarbij de Israëlische overheid haar gelijk verdedigde en illustreerde met gruwelijke beelden.
In Europa reageerden enkele overheden ook met een beperking van het recht op vrije meningsuiting. Zo verbood Frankrijk pro-Palestijnse betogingen, een beslissing die later door de Franse Raad van State werd teruggedraaid. In Duitsland gaf het ministerie van Onderwijs aan scholen de toestemming om Palestijnse sjaals te verbieden, alsook stickers met de slogan free Palestine.
Automatische moderatie
Human Rights Watch klaagt aan dat Meta haar eigen richtlijnen niet consequent toepast. Er is onduidelijkheid over de regels. Soms is het blijkbaar voldoende om een Palestijnse vlag-emoji te gebruiken om een waarschuwing van Facebook of Instagram te krijgen.
Het lijkt er ook op dat Meta ingaat op vragen van overheden, zoals de cybereenheid van de Israëlische overheid, om bepaalde content te weren. Daarnaast gebeurt de moderatie op Facebook en Instagram grotendeels automatisch, waardoor posts verwijderd worden zonder dat er een mens naar gekeken heeft.
Human Rights Watch is al langer in gesprek met Meta over deze problematiek, en waarschuwde het bedrijf al in 2021 dat het inzake Palestina posters willekeurig het zwijgen oplegt. Human Rights Watch vraagt dan ook dat Meta transparanter wordt over haar gehanteerde criteria en over de samenwerkingen met instanties zoals de cybereenheid van Israël. Het nieuwe rapport toont aan dat Meta zich, ondanks beloftes in die zin, nog niet heeft aangepast.
