“In elke oorlog wordt iedereen die voorzichtig is, die naar de argumenten van beide partijen luistert alvorens een standpunt te vormen, of die officiële informatie in twijfel trekt, onmiddellijk beschouwd als medeplichtig aan de vijand”, aldus historica Anne Morelli.

Daar doet DeWereldMorgen niet aan mee. Wij veroordelen heel sterk de militaire invasie van Rusland in Oekraïne en alle oorlogsmisdaden die gepleegd worden. Het is een criminele agressie die ingaat tegen het internationaal recht. Maar wij hoeden ons voor zwart-wit versies. De geopolitieke situatie is buitengewoon complex. Wij willen aspecten naar voor brengen die in de mainstream media worden verzwegen of onderbelicht, om alzo het debat meer genuanceerd te kunnen voeren. Geloof niets zomaar, ook onszelf niet. Blijf kritisch denken. (n.v.d.r.)

Behalve Europa lijkt de rest van de wereld terughoudend om de VS te volgen in hun economische oorlog tegen Rusland. De OPEC heeft Joe Biden zojuist een klap in het gezicht gegeven door te weigeren de olieproductie te verhogen. Tien jaar geleden sprak u in de ‘Strategie van de Chaos’ over de overgang naar een multipolaire wereld met enerzijds het verval van het Amerikaanse imperialisme en anderzijds de opkomst van de BRICS (Brazilië, Rusland, India, China en Zuid-Afrika). Is de multipolaire wereld vandaag een concrete realiteit?

“We leven inderdaad in een historisch moment dat het einde markeert van de hegemonie van de Verenigde Staten. Na de val van de Sovjet-Unie was het Amerikaanse imperialisme de enige supermacht. Het kon zijn wil opleggen aan de rest van de wereld. Door internationale instellingen zoals het IMF en de Wereldbank die multinationals toestonden de rijkdommen van het Zuiden te plunderen. Of met militair geweld als regeringen zich daartegen verzetten.”

“Wij herinneren ons dat president Bush na de aanslagen van 11 september verklaarde: “U bent met ons of tegen ons”. De Verenigde Staten begonnen hun oorlog tegen het terrorisme, die in feite een oorlog was om het grote Midden-Oosten opnieuw vorm te geven en hun hegemonie te handhaven. Maar het project werd een fiasco. Vandaag voeren de VS een oorlog bij volmacht tegen Rusland op Oekraïens grondgebied. Biden en zijn team zeggen hetzelfde als Bush destijds, maar de rest van de wereld weigert hun catastrofaal beleid te volgen.”

“De VS begonnen hun oorlog tegen het terrorisme, die in feite een oorlog was om het grote Midden-Oosten opnieuw vorm te geven en hun hegemonie te handhaven”

President Biden heeft de retoriek van Bush niet overgenomen…

“In feite is dat wel het geval. Ze proberen de gelederen achter zich te sluiten om Rusland te isoleren en ze aarzelen niet om degenen die zich tegen hen verzetten te bedreigen. En dat zijn er veel. Vanuit Westers perspectief krijgt men de indruk dat de oorlog in Oekraïne een strijd is van Goed tegen Kwaad. “Poetin viel Oekraïne binnen omdat hij gek is en het grote Russische rijk wil herstellen. Daarom moet hij worden gestopt en moeten de Oekraïners worden gered”.

Dit idee zou unaniem moeten zijn, maar veel landen houden vast aan hun banden met Rusland. Zaken eerst?

“Ten eerste is de wereld buiten het Westen niet misleid over de aard van deze oorlog. In 2014 steunden de VS in Oekraïne een staatsgreep tegen een democratisch gekozen president, maar wel een die ‘de fout’ had dicht bij Rusland te staan. Washington heeft zijn pionnen in stelling gebracht om ervoor te zorgen dat dit strategische land naar het westen en niet naar het oosten werd gericht.”

Victoria Nuland. Foto: Ssturner71, Wikimedia Commons / CC BY-SA 4.0

“In een uitgelekt telefoongesprek overlegde Victoria Nuland zelfs over de samenstelling van de Oekraïense regering die op de staatsgreep zou volgen. Ze was toen verantwoordelijk voor Oekraïne voor het ministerie van Buitenlandse Zaken. Ze had weinig respect voor haar Europese bondgenoten. In dit telefoongesprek wees haar gesprekspartner erop dat bepaalde keuzes de Europese Unie zouden kunnen beledigen. “Fuck de EU,” antwoordde Nuland.”

“De Oekraïense autoriteiten voerden vervolgens een repressief beleid tegen Russisch sprekenden in het oosten van het land. Dit escaleerde in een conflict. Neonazimilities waren daarbij betrokken. Er waren 14.000 doden volgens de Verenigde Naties. De akkoorden van Minsk, waarover Oekraïne en Rusland met hulp van Frankrijk en Duitsland hebben onderhandeld, hebben het conflict niet kunnen beëindigen.”

“Ondertussen hebben de VS Oekraïne overspoeld met wapens. Ze hebben Oekraïense legerkaders opgeleid, gezamenlijke militaire oefeningen gehouden en in feite zijn ze begonnen met de integratie van Oekraïne in het NAVO-commando in afwachting van zijn formeel lidmaatschap.”

“Noam Chomsky spreekt van een geleidelijke integratie en wijst erop dat de toetreding in september 2021 werd aangekondigd op de website van het Witte Huis. Je mag niet vergeten dat de Verenigde Staten Rusland na de val van de Sovjet-Unie hadden beloofd dat de NAVO zich niet naar het oosten zou uitbreiden. Maar het Atlantisch bondgenootschap is steeds dichter bij Rusland gekomen door nieuwe leden op te nemen.”

“In feite zijn de VS begonnen met de integratie van Oekraïne in het NAVO-commando in afwachting van zijn formeel lidmaatschap.”

“Na de val van de Berlijnse muur wilde Moskou uit de logica van het Oostblok treden en constructieve betrekkingen met het Westen onderhouden. Maar de VS bleven Rusland als vijand behandelen. Al in 2007 benadrukte Poetin dat de uitbreiding van de NAVO niets te maken heeft met de Europese veiligheid.”

“Hij veroordeelde die als een provocatie om het wederzijds vertrouwen te ondermijnen. “We kunnen ons terecht afvragen tegen wie deze uitbreiding is gericht”, zei de Russische president. De Verenigde Staten wisten dat de integratie van Oekraïne een rode lijn was die niet mocht worden overschreden.”

“Vóór het militaire offensief wilden de Russische autoriteiten nog onderhandelen en vroegen zij garanties voor de neutraliteit van Oekraïne. De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, Anthony Blinken, schepte op dat hij niet wilde praten met de Russen.”

Denk je dat de oorlog voorkomen had kunnen worden?

“Hij had niet alleen voorkomen kunnen worden. Hij had snel afgelopen kunnen zijn. Feit is dat de VS geen vrede willen. Al in 2019 publiceerde de Rand Corporation, de invloedrijke denktank die dicht bij het Pentagon staat, een rapport met de strategie om Rusland te verslaan.”

“In het rapport staat alles: Rusland isoleren op het internationale toneel, binnenlandse protesten aanmoedigen, economische sancties gebruiken om Europa zover te krijgen dat het de invoer van Russisch gas vermindert en vervangt door vloeibaar gas uit de VS, en Oekraïne bewapenen om ‘het grootste externe zwakke punt van Rusland’ uit te buiten.”

“De oorlog had niet alleen voorkomen kunnen worden. Hij had snel afgelopen kunnen zijn”

“Buiten Europa bestaat er in de rest van de wereld geen twijfel over dat de oorlog in Oekraïne een oorlog is van de VS tegen Rusland. En de rest van de wereld weigert mee te doen aan Washingtons dodendans.”

“Het verlies aan invloed is duidelijk. De laatste top van de Amerikas, in juni in Los Angeles, werd door Richard Haass, voorzitter van de Council on Foreign Relations, een leidende figuur in het Amerikaanse establishment, beschreven als een “diplomatiek debacle”. Dit is een tegenslag voor Biden die van plan was zijn achtertuin op orde te brengen na de Trump-jaren.”

“Hetzelfde kan worden gezegd van de Afrikaanse staten ten zuiden van de Sahara, die de voormalige Amerikaanse president had omschreven als “shithole countries”. Staatssecretaris Antony Blinken ging er deze zomer heen en maakte er geen geheim van dat hij “de schadelijke invloeden van China en Rusland” op het continent wil tegengaan.”

“Maar de ontvangst was ijzig. De Zuid-Afrikaanse minister van Buitenlandse Zaken verkoos diplomatie boven oorlog en ‘drong er bij de Afrikaanse landen die betrekkingen met China en Rusland wensen aan te knopen of te onderhouden op aan dit niet te schuwen, ongeacht de aard van deze betrekkingen'”

“Rand Corporation riep op tot het isoleren van Rusland, maar uiteindelijk zijn het de VS die alleen komen te staan”

“Ten slotte wezen veel commentatoren ook op de afnemende invloed van de VS op de top van de Associatie van Zuidoost-Aziatische Staten (ASEAN) in Washington in mei. Biden presenteerde zijn Indo-Pacific Economic Framework, maar het handelsinitiatief werd omschreven als ‘een hamburger zonder rundvlees'”

“Voeg daarbij India, een strategische bondgenoot van Washington die weigert Rusland te veroordelen en zijn banden met Moskou lijkt te hebben aangehaald. Of de OPEC+, die het verzoek van Biden om de olieproductie te verhogen om de prijzen te verlagen, afwees.”

Dit is een belangrijk keerpunt. Historisch gezien is Saoedi-Arabië een nauwe bondgenoot van de Verenigde Staten.

“Ja. Ze vormen een alliantie die teruggaat tot het Quincy-pact van 1945 en die veel verder gaat dan olie. Omdat zij dezelfde angsten delen als Washington, financierden de Saoedi’s de strijd tegen het communisme over de hele wereld. Hun oliedollars speelden ook een belangrijke rol in de Amerikaanse economie.”

“In ruil daarvoor konden de marionetten in Riyad rekenen op de bescherming van de Amerikaanse imperialisten. De spanningen die tussen deze twee landen ontstaan zijn dusverre van triviaal.”

“Het rapport van de Rand Corporation riep op tot het isoleren van Rusland op het internationale toneel, maar uiteindelijk zijn het de VS die alleen komen te staan.”

Dit interview verscheen eerder op Investig’Action.

Het eerste deel kan je hier lezen. Lees het derde deel hier en het vierde deel hier.