Het zijn straffe cijfers die de vakbonden kunnen voorleggen. Vanop de luchthaven van Zaventem vertrok vandaag slechts één vlucht – naar Lissabon – met vier Belgische personeelsleden aan boord. Alle andere vliegtuigen bleven aan de grond staan omdat het personeel staakt. In totaal werden 26 vluchten geannuleerd.
In de luchthaven van Charleroi die bijna helemaal afhankelijk is van Ryanair werd ook stevig gestaakt. Daar moesten 56 vluchten of zowat 50 procent geannuleerd worden.
“We mogen echt van een groot succes spreken”, reageert vakbondssecretaris Hans Elsen. “Het is een historische eerste stakingsdag geworden, waarbij tientallen personeelsleden, door het werk neer te leggen, een niet mis te verstane boodschap gaven aan de directie van Ryanair. Betere, leefbare werkomstandigheden, of er volgen nog acties.”
De directie van Ryanair heeft gegokt en verloren. In april stelden de vakbonden een ultimatum. Ze wilden dat ten laatste op 30 juni de sociale dialoog zou worden opgestart. Maar het bleef muisstil. De directie weigert elk gesprek. Met als gevolg dat Ryanair nu met een communicatieramp zit: in volle vakantieperiode konden duizenden reizigers niet vertrekken of terugkeren.
De Iers lowcost-maatschappij leek er zo gerust in dat er tot twee weken geleden nog tickets verkocht werden voor de twee stakingsdagen (ook morgen wordt er nog gestaakt).
Wie de klachtenbundel van de vakbonden leest, kan zich nochtans alleen maar afvragen waarom een staking zolang uitbleef. Het Belgische personeel van Ryanair werkt aan Ierse arbeidsvoorwaarden. Het probleem is dat werknemers volgens de Ierse wetgeving enkel aanspraak kunnen maken op de opbouw van sociale zekerheidsrechten als ze in Ierland gedomicilieerd zijn. De Belgische crews werken dus zonder dat ze rechten opbouw voor hun pensioen of werkloosheidsuitkering.
Bovendien bestaan er ook verschillende statuten binnen het bedrijf. Het minst aantrekkelijke statuut werkt volgens het systeem van de zero-hour contracts. Ze worden enkel betaald wanneer het vliegtuig beweegt. Vertraging of het vliegtuig poetsen tussen twee vluchten? Geen loon.
Het gaat om een internationale actie. Ook in Spanje en Portugal wordt twee dagen gestaakt. In Italië wordt donderdag het werk neergelegd. Hoe meer landen er meedoen, hoe succesvoller de staking. Ryanair schaamt zich immers niet om tijdens stakingen personeel uit andere landen aan te voeren.
De vakbonden hopen dat de directie tot inkeer komt. Ze kijken daarvoor ook in de richting van de Europese Unie. “Het is ronduit schandalig, en de Europese Unie onwaardig, dat mensen hiervoor nog actie moeten voeren. We hopen dat de EU haar verantwoordelijkheid opneemt, en strenger optreedt tegen ‘cowboys’ als Ryanair die de sector verzieken en op een mensonwaardige manier omgaat met hun personeel”, schreef vakbondssecretaris Hans Elsen.