Haar boek kan bijna gelezen worden als een lang gedicht, een aftastend stuk poëzie dat vanuit haar vrouw-zijn de culturele normen van een door mannen gedomineerde samenleving aftast, expliciet maakt en in vraag stelt. Doordat Haddad bovendien nadrukkelijk schrijft vanuit haar eigen ervaringen als vrouw, als feministe, als moeder, als dochter, als schrijfster, en vanuit al haar andere deelidentiteiten, is haar essay meer dan een afstandelijke politieke of maatschappelijke analyse van de vrouw in de Arabische samenleving.
Haddad wil in dit boek komaf maken met de historische mythe van Sheherazade – dat een vrouw haar vrijheid en leven kan kopen of behouden door een man ter wille te zijn. Ze doet dit door persoonlijke vertellingen te combineren met analyse, feilloze logica met intense woede. Dat maakt de analyse ook zo onontkoombaar. Haddad doet zowel beroep op ons buikgevoel als op een onfeilbare logica.
Ze kijkt kritisch naar het gangbare ideaalbeeld van de vrouw in de Arabische samenleving, maar ook naar de Westerse blik op de vrouw en op de Arabische maatschappij, vanuit haar persoonlijke ervaringen. “Een vrouw is zelf haar enige deskundige en haar eigen gids. Ze is zelf het enige ijkpunt voor haar lichaam, haar geest en haar essentie. Noch de religieuze radicalen die haar kwijt willen, zouden er iets over te zeggen moeten hebben, noch de oppervlakkige radicaal die haar in een etalagepop wil veranderen.”
Maar ook ten aanzien van Westerse feministes is Haddad kritisch. Ze stelt niet de eis van gelijkheid tussen man en vrouw voorop maar (net zoals Samira Azabar) de voorwaarde van keuzevrijheid, omdat “het eisen van gelijkheid juist tot gevolg heeft dat vrouwen die wordt ontnomen.
Iemand die eisen stelt, plaatst zichzelf in een zwakke positie. Zij is degene die vraagt en de ander degene die inwilligt. Op die manier presenteert Haddad ons een fundamenteel bevrijdende interpretatie van feminisme, maar ook een vernieuwende blik op de werkelijkheid van Arabische vrouwen binnen hun samenleving.
Naast pertinente ideeën schuwt het boek ook het gebruik van expliciete taal en beelden niet. De vrijheid om zaken te benoemen zoals ze zijn, in plaats van ze te eufemiseren, vormt de kern van Haddads betoog. Zoals Kim Nguyen (Rebelle, 2012) echter stelt, het expliciet beschrijven van beelden kan de toeschouwer net zijn blik doen afwenden en oren doen sluiten omdat hij niet geconfronteerd wil worden met de naakte waarheid.
Dit is een val waarin ook Haddad soms dreigt te trappen, bijvoorbeeld wanneer ze beschrijft hoe het been van haar buurman werd afgerukt. Ze geeft bij deze beschrijving geen verdere context. De betekenis van de passage valt buiten het universum van de lezer en creëert een bevreemdend effect, tot zelfs een impressie van sensationalisme.
Ondanks enkele voorzichtige vraagtekens die bij deze manier van schrijven kunnen geplaatst worden, toont dit boek ons een boeiend en oprecht beeld van de ervaringen van een Arabische vrouw. Een beeld dat een nieuw licht werpt op ons gangbare denkkader en alleen al daarom verdient gelezen te worden. De bevlogen lyrische en poëtische schrijfstijl, die krijgt u op de koop toe.
