De vuile kantjes van een succesvolle VRT reportage over de eerste generatie Marokkaanse gastarbeiders in België, een verhaal van misleiding en misbruik van diefstal van intellectuele eigendom.
In 2007 was ik aanwezig op de première en de eerste vertoningen van de reportage ‘Mijn Verhaal’ in Antwerpen. “Mijn Verhaal” is debuut werk autodidact video-reportage maker Mohammed Ikhan. Diezelfde Mohammed Ikhan is samen met Chris Schillemans de drijvende kracht achter de stichting CIB ( Communicatie in Beeld http://www.communicatieinbeeld.be/). Zo’n vertoning van een reportage van CIB is niet de klassieke filmvertoning van Michel Follet met frisdrank- en popcornbekers, maar gebeurt in kleine zaaltjes voor een geïnteresseerd publiek, met een discussie achteraf met zowel de “hoofdrolspelers” als de reportagemaker en het publiek, discussies die soms uren kunnen voortduren.
Mohammed Ikhan is een reportage maker als “format” bedacht heeft om gewone mensen hun verhaal te laten vertellen voor de camera, en mensen die daarbij horen ook aan het woord te laten komen. Hij is daarin niet origineel want dat “format” werd reeds in de jaren ’60 en 70 door het BRT-programma “Echo” en zijn sterreporter Jan van Rompaey gehanteerd. Wel origineel aan het idee van Mohammed Ikhan was om migranten hun verhaal te laten doen, om migranten een idee te geven van “waar ze vandaan kwamen”. Wat hun ouders of zelfs grootouders beleefd hebben, hoe ze geleefd hebben, waarom ze naar België zijn gekomen. Vele jongeren hebben een identiteitsprobleem : ze vinden dat de er in België niet bijhoren, dus meten ze zich een geïdealiseerde “Marokkaanse” identiteit aan die in de werkelijkheid ook geen steek houdt. De jongeren blijken er met hun identiteit in Marokko ook niet bij te horen, en bij het wereldje van hun ouders willen ze ook niet horen.
Wat Mohammed Ikhan doet is voor deze mensen een soort historische boeien in het water te leggen, bruggen te bouwen tussen een Europese samenleving die hen niet uitnodigt en zij die zich in hun getto van onwelkome gasten hebben terug getrokken, verongelijkt omdat de kleur van hun huid, de kroezel van hun haar of hun naam hun verraden.
CIB doet natuurlijk meer dan alleen die reportages maken en vertonen, CIB doet ook workshops om jongeren te leren video-reportages te maken, montage technieken, belichting, geluid etc.. Met de bedoeling dat zij een stukje de geschiedenis van de Marokkaanse diaspora in onze contreien in beeld brengen.
Maar terug naar “Mijn verhaal”, een reportage met als hoofdpersoon Mohammed Adbeslam uit Berchem, Mohammed bracht zijn verhaal over wijn vertrek naar Duitsland, Hasselt, zijn werk in Charleroi en tenslotte hoe hij hier in Antwerpen terecht kwam. Natuurlijk kan je met 150€ budget hooguit een bezoekje brengen aan de buren in Hasselt, en kan je niet naar Marseille, Tanger of Melilla reizen met een hele camera crew.
Dat was mijn eerste gedachte toen ik Triq Slama bekeek (Canvas, 13 en 20 december), een déjà-vu van Mohammed Abdeslam, de vriend van mijn vriend Mohammed Ikhan, met wie ik al zo dikwijls discussies had gevoerd met het publiek, na het bekijken van “Mijn Verhaal”.
Ik vind het natuurlijk belangrijk dat het werk van Mohammed Ikhan ook op Canvas (http://video.canvas.be/triq-slama-mohamed-reis-in-vrede-trailer#comment-408978) wordt getoond. En ik kan er perfect mee leven dat dan een bewerking wordt gemaakt, waarvan de filmische uitwerking beter is omdat er meer middelen zijn bij de VRT en meer budget om met het hoofdpersonage naar Marokko te reizen om er (pakkende) beelden op te nemen.
Om die uitzending te promoten wordt Loutfi Belghmidi opgevoerd als maker van de reportage in Reyers Laat op 12 december. Ook dat lijkt mij nog aanvaardbaar maar dat de VRT niet de intellectuele eerlijkheid heeft om publiekelijk toe te geven dat ze de mosterd haalden bij CIB en Mohammed Ikhan, dat dit nergens in de presentatie of in de aftiteling van de reportage verschijnt is ondanks de begripvolle woorden van Mohammed Ikhan op zijn website (http://www.communicatieinbeeld.be/ )heel moeilijk te verteren.
Uit mijn gesprekken met Mohammed Ikhan is overduidelijk dat Loutfi Belghmidi geen journalist is met een deontologie die de VRT waardig is. Hij heeft schaamteloos het werk van Mohammed Ikhan ingepikt en het overgedaan (met het honderdvoudige aan middelen) om zijn eigen carrière te promoten.
Ik stel mij enkele vragen
Want gaat Mohammed Ikhan nu plots opdrachten krijgen van de VRT ?
Gaat de VRT Mohammed Ikhan steun geven of gaat Mohammed Ikhan of CIB iets overhouden aan Triq Slama om zijn doelstellingen te realiseren?
Wat gaat er gebeuren als Triq Slama naar het buitenland wordt verkocht, krijgt CIB dan een deel van de opbrengst? Als Triq Slama een prijs krijgt op een of ander festival gaat u Mohammed dan meenemen op het podium?
Tuurlijk gaat u dat alks VRT niet doen zelfs een erkenning in de aftiteling was er teveel aan.
Als Mohammed Ikhan morgen subsidies vraagt om een nieuwe film te maken en in zijn referenties schrijft dat Triq Slama hetzelfde is als “Mijn Verhaal” maar dan 150 keer duurder , wie gaat hem dan geloven ?
Dank U VRT en Loutfi Belghmidi om het mooie en waardevolle initiatief van Mohammed Ikhan en CIB volledig en rücksichtslos in de vernieling te hebben gereden, want dank zij U kan Mohammed er eigenlijk beter mee stoppen!