Volgende bedenking schreef ik binnen het uur na de aankoop van De Valstrik uit de reeks Blake en Mortimer, klassieker uit de stripcanon. Toen ik de vierjarige studie Moderne Geschiedenis ondernam aan de KU Leuven in de jaren tachtig had ik geregeld het gevoel een soort Geluksbonus te krijgen. Door de eeuwenlange geschiedenis van Europa en de wereld te leren kennen, konden wij als studenten van die geleerde, rustige, sterke persoonlijkheden van professoren, afstand nemen van de informatie over mens, maatschappij, tijd en leven die de meeste burgers de hele tijd ontvangen, tot zich nemen via pers en radio & televisie.
Wat een voorrecht was dit! We waren door die studie er keer op keer volkomen gerust in dat het wel goed kwam met de wereld en de mensheid! De studententijd, waarin wij bij de voorbereiding van een examenreeks, tijdens de blok, soms wel een stapel van honderd centimeter hoog boeken en syllabi moesten inprenten op een zestal weken tijds, ligt intussen ver achter ons. Wij nemen nog altijd veel kennis tot ons, niet meer in hoorcolleges maar via de lectuur van studies, romans, bepaalde tijdschriften, tv-journaals, krantencommentaren (het Persoverzicht in de morgen op de radio), via podcasts en (opinie)stukken in onze krant. Ik stel bij mijzelf vast dat die bronnen van inzicht en “nieuws” over de mensheid vaak alleen in de richting van bezorgdheid en oproep tot (dringend!) engagement werken. Het lange termijn-perspectief dat zo goed aanwezig was dankzij de experten aan de universiteit ontbreekt hier voortdurend, en alles lijkt urgent, als de toon van de berichten al niet naar puur alarmisme neigt.
Wat verlang ik dan soms terug naar de tijd van de dagelijkse colleges gegeven door geleerde hoogleraren: historici, sociologen, antropologen, filosofen, archeologen enzovoort! Een bepaalde kennisdiscipline uitputtend behandelen gedurende ettelijke jaren, het geeft toenemend zekerheid en vastigheid en al zeker bij een vak als hedendaagse Geschiedenis.
Zonder orde in het hoofd wordt elke mens een beetje bang. Geschiedenis presenteert alles, alle gebeurtenissen en feiten, van duizenden jaren terug tot de dag van gisteren, en wel op een door historici helder en ordelijk gebrachte wijze, met de innerlijke, logische, harmonieuze samenhang tussen de feiten die alleen historici, dankzij grondig onderzoek dat vaak plaatsgrijpt vele jaren na het gebeurde, kunnen bieden.
Aan dit alles moest ik denken toen ik in afwachting van de nieuwe Blake en Mortimer, die voor 7 december is aangekondigd, ontdekte dat er ook het verhaal 《 De valstrik》 nog is van Ed. Jacobs, de stichter van de reeks die intussen al een twintigtal jaren knap door diverse auteurs en tekenaars wordt verder gezet, en dan ook juist toen ik op de eerste pagina dit fascinerende eerste tekeningetje trof. Waarin we merken hoe kapitein Blake, pijp vredig en vrolijk in de hand, enkele vooraanstaande heren hoort praten over de tijdsgeest en de toenmalige bronnen van angst en ongerustheid, zoals de (toen nieuwe) H-bom, natuurrampen en sociale onrust.
Je moet weten dat dit verhaal geschreven en getekend is in de nadagen van het einde van WO II, Jacobs begon met dit vak van Striptekenaar, na enkele jaren operazanger te zijn geweest, midden in de oorlog. Grappig toch, en tevens bevrijdend, hoe ook in die jaren veel onrust en zelfs angst in de lucht hing. Intussen is het natuurlijk om andere redenen zoals Covid, klimaat en Oekraïne.
Nihil nove sub sole.
Niets nieuws onder de zon.
Laten we toch maar goed onze rust en onze innerlijke vrede bewaren en bewaken. Kalmte kan je redden.
[Lees ook mijn blog over de tv-journaals als bron van onrust: Het journaal als heroïne shot ]
