NAVO-secretaris-generaal Jens Stoltenberg toonde de hypocrisie van de NAVO toen hij met verslaggevers sprak in de aanloop naar de vergadering van de NAVO ministers van Buitenlandse Zaken in Brussel op 28 november.

Gevraagd door een verslaggever over de Amerikaanse en Europese strijd om Oekraïne te blijven voorzien van wapens en munitie, antwoordde Stoltenberg: “Het is onze plicht om ervoor te zorgen dat we Oekraïne voorzien van de wapens die ze nodig hebben. Want het zal een tragedie voor de Oekraïners zijn als president Poetin wint.”

De tragedie voor de Oekraïners is al gebeurd. Hun infrastructuur en economie zijn verwoest, hun bevolking is verspreid, hun familieleden zijn dood of gewond en hun land is verloren. De grotere tragedie die nog moet komen is niet het einde van de oorlog, maar het voortduren ervan.

In de eerste weken van de oorlog hadden de Oekraïners bijna al hun land kunnen behouden en bijna geen levens kunnen verliezen voor een belofte om zich niet bij de NAVO aan te sluiten. Het politieke Westen beval hen om weg te lopen van de onderhandelingstafel en het slagveld op te gaan.

Oekraiense soldaten sneuvelen voor de belangen van de NAVO en de VS, niet voor hun land. Foto: MoD Ukraine/Public Domain

Ze beloofden hen – direct of indirect – zoveel militaire en financiële steun als nodig was voor zolang als nodig was. Bijna twee jaar later zal Oekraïne waarschijnlijk dezelfde belofte moeten doen, maar ze hebben dat land verloren en ze hebben die levens verloren.

Rusland heeft Oekraïne tot tragedie gebracht; de VS, Groot-Brittannië en hun NAVO-bondgenoten hebben die tragedie opgeblazen en uitvergroot. De tragedie is nu niet het beëindigen van de oorlog, zelfs als dat betekent dat “Poetin wint”.

De tragedie is nu dat de NAVO bereid is door te gaan met het voeden van een oorlog waarvan ze weten dat Oekraïne die niet kan winnen. “Toen Oekraïne dit voorjaar zijn grote tegenoffensief lanceerde,” berichtte The Wall Street Journal, “wisten Westerse militaire functionarissen dat Kiev niet alle training of wapens had – van granaten tot oorlogsvliegtuigen – die het nodig had om de Russische troepen te verdrijven.”

De Oekraïense opperbevelhebber Valery Zaluzhny heeft gezegd dat de oorlog een “patstelling” heeft bereikt die na verloop van tijd alleen maar in het voordeel van Rusland kan uitpakken. De tragedie voor de Oekraïners zou niet het onderhandelen over een einde van de oorlog zijn, maar het uitoefenen van de “verplichting” door de NAVO om de oorlog voort te zetten.

NAVO-secretaris-generaal Jens Stoltenberg met VS-minister van defensie Lloyd Austin. Foto: NATO Newsroom

Stoltenberg gaf een tweede reden om Oekraïne te blijven voorzien van de wapens die ze nodig hebben; zodat de Oekraïners kunnen blijven sterven voor NAVO-doelstellingen en NAVO-veiligheid. Als de oorlog nu eindigt, “wordt het gevaarlijk voor ons,” zei Stoltenberg.

Deze oorlog vond niet plaats omdat Rusland een bedreiging vormde voor het grondgebied van de NAVO, maar omdat de NAVO een bedreiging vormde voor het Russische grondgebied. Hoe weten we dat Stoltenberg dit weet? Omdat hij het heeft gezegd.

De VS “zullen steun blijven geven” aan Oekraïne “omdat dit in het belang is van de veiligheid van de VS”. De NAVO moet “op koers blijven”, want “dit gaat ook over onze veiligheidsbelangen.” Stoltenberg weet dat deze oorlog niet wordt gevoerd omdat Rusland ander grondgebied wilde veroveren; Stoltenberg weet dat deze oorlog wordt gevoerd omdat Rusland zijn grondgebied wilde verdedigen.

Deze oorlog vond niet plaats omdat Rusland een bedreiging vormde voor het grondgebied van de NAVO, maar omdat de NAVO een bedreiging vormde voor het Russische grondgebied. Hoe weten we dat Stoltenberg dit weet? Omdat hij het heeft gezegd.

Poetin “stuurde een ontwerpverdrag dat ze door de NAVO wilden laten ondertekenen, om te beloven dat de NAVO niet meer zou uitbreiden,” zei Stoltenberg op 7 september 2023. “Dat… was een voorwaarde om Oekraïne niet binnen te vallen.”

In maart 2022, één maan na de invasie lag een akkoord op tafel, waarbij Oekraïne bijna volledig de nu bezette gebieden had kunnen behouden. Kaart: Viewsridge/ CC BY-SA 4:0

Vervolgens zei hij dat toen “we dat niet ondertekenden… hij ten strijde trok om te voorkomen dat de NAVO, meer NAVO, dicht bij zijn grenzen zou komen.” “President Poetin,” concludeerde Stoltenberg, “viel een Europees land binnen om meer NAVO te voorkomen.”

Stoltenberg heeft publiekelijk verklaard dat hij zich ervan bewust is dat deze oorlog niet werd uitgevochten omwille van Amerikaanse of NAVO-veiligheidsbelangen, maar omwille van Russische veiligheidsbelangen.

De Amerikaanse minister van Defensie Lloyd Austin heeft onlangs ook gezegd dat de VS Oekraïne moeten blijven steunen, omdat Rusland anders zou winnen en de Baltische staten, Polen en verder zou oprukken.

De Russische minister van Buitenlandse Zaken, Sergey Lavrov, bespotte Austin door te zeggen: “Dit komt van een man die een hoge positie bekleedt en alleen maar deskundige meningen kan ontvangen… en die alleen maar kan begrijpen wat er in Oekraïne gebeurt en dat Rusland nooit agressieve of expansionistische plannen heeft gehad en ook nooit kan hebben.”

Iedere dag dat de NAVO weigert te onderhandelen gaat de vernietiging van Oekraïne door, hier in de stad Saltivka (19 mei 2022). Foto: Oksana Ivanetsj/CC BY-SA 4:0

De hoofdonderhandelaar van Oekraïne in de gesprekken met Rusland in Wit-Rusland en Istanboel heeft onlangs ook gezegd dat het stoppen van de uitbreiding van de NAVO naar Oekraïne en de grenzen van Rusland het “belangrijkste punt” was voor Rusland en dat “al het andere slechts retoriek en politieke ‘smaakmakers’ waren.”

Stoltenberg zegt dat als Rusland mag winnen “de boodschap aan alle autoritaire leiders – niet alleen in Moskou, maar ook in Peking – is dat als ze het internationaal recht schenden, als ze een ander land binnenvallen en geweld gebruiken, ze krijgen wat ze willen. Dit gaat dus over het hele idee van een op regels gebaseerde internationale orde, waar territoriale grenzen worden gerespecteerd.” (…)

Stoltenbergs derde reden om door te gaan met de oorlog in Oekraïne komt rechtstreeks uit het Amerikaanse script: “…we moeten ze blijven steunen, ook in de wetenschap dat hoe sterker Oekraïne is op het slagveld, hoe sterker het handvat zal zijn aan de onderhandelingstafel.”

Dat punt is gepasseerd. Oekraïne bevindt zich in een zwakkere positie op het slagveld dan voor het tegenoffensief. Rusland wint de landoorlog, de uitputtingsslag op wapens, de uitputtingsslag op levens en de technologische oorlog.

Oekraïne had een betere plaats aan de onderhandelingstafel in de eerste weken na de invasie, toen het politieke Westen hen beval om te stoppen met onderhandelen. Een jaar geleden bevonden ze zich in een betere positie toen ze gebieden in Kherson heroverden vóór het tegenoffensief.

Een maand na het door de NAVO afgewezen vredesakkoord begon de vernietiging van de stad Bakhmut. Foto: dpsu.gov.ua/CC BY-SA 4:0

In plaats van de positie van Oekraïne op het slagveld of aan de onderhandelingstafel te versterken, lijkt het steunen van de voortzetting van de oorlog Oekraïne in een steeds zwakkere positie te brengen.

De voorwaarden die Oekraïne vandaag krijgt aangeboden, zijn waarschijnlijk veel slechter dan de voorwaarden die aan het begin van de oorlog werden aangeboden. En morgen zullen ze waarschijnlijk nog slechter zijn.

Stoltenberg zegt dat “als je een onderhandelde, vreedzame oplossing wilt, die ervoor zorgt dat Oekraïne zegeviert als een soevereine, onafhankelijke natie, dan is de beste manier om daar te komen, het blijven geven van militaire steun aan Oekraïne.”

Maar het is niet oorlog die de soevereiniteit van Oekraïne zal garanderen. Zoals Lavrov onlangs aangaf, erkende Rusland de soevereiniteit van Oekraïne op basis van een onafhankelijkheidsverklaring en een grondwet die de neutraliteit van Oekraïne en zijn niet-lidmaatschap van de NAVO vaststelde. Rusland zal dit blijven doen wanneer deze voorwaarden opnieuw worden ingesteld.

De beste manier om de territoriale integriteit en soevereiniteit van Oekraïne te garanderen is niet om het te helpen vechten voor het recht om lid te worden van de NAVO, maar om het aan te moedigen te beloven geen lid te worden van de NAVO.

Tot slot toonde Stoltenberg de hypocrisie van de NAVO niet alleen door wat hij zei, maar ook door wat hij niet zei. Als de woorden die Stoltenberg zei bedoeld waren om Westerse oren te bereiken, dan zullen de woorden die hij niet zei het luidst klinken in Oekraïense oren.

Hoewel Oekraïne deels vecht voor het recht om lid te worden van de NAVO, is dat het enige dat Stoltenberg Oekraïne hypocriet genoeg niet heeft aangeboden. De “geallieerden hebben de laatste keer op de NAVO-top met alle aanwezige leiders in Vilnius” keer op keer verklaard dat ze Oekraïne zullen “steunen”, dat ze hun steun aan Oekraïne zullen “opvoeren”, dat ze Oekraïne zullen “helpen … om hun leger te moderniseren” en dat ze zullen “zorgen voor volledige interoperabiliteit tussen de Oekraïense strijdkrachten en de NAVO-strijdkrachten”.

Het enige wat Stoltenberg niet zei, dat de NAVO Oekraïne heeft aangeboden, is lidmaatschap van de NAVO. Oekraïne zou dus moeten vechten om de nadruk die de NAVO legt op het recht van een land om zijn eigen bondgenootschappen te kiezen en zich bij de NAVO aan te sluiten, zonder dat het lidmaatschap van de NAVO wordt aangeboden.

Dat is de laatste hypocrisie die volledig tot uiting komt in Stoltenbergs commentaar aan verslaggevers.

Deze vertaling van het artikel NATO Chief Puts Hypocrisy on Full Display door Ted Snider werd overgenomen van de Nederlandse organisatie Kerk en Vrede.

Ted Snider is een regelmatige columnist over Amerikaans buitenlands beleid en geschiedenis bij Antiwar.com en The Libertarian Institute. Hij levert ook regelmatig bijdragen aan Responsible Statecraft en The American Conservative.