President  Chandrikapersad Santokhi (langdurig) aan het woord (wikimedia)
Analyse -

In Suriname vegen nieuwe bezems niet schoon

Het gebeurt niet zo gauw dat de Belgische VRT een nieuwsitem over Suriname brengt. Dat was maanag wel het geval en het was te wijten aan de slechte coronatoestand in dat Nederlandstalige landje van ongeveer 600.000 inwoners aan de Wilde Kust van Zuid-Amerika. Maar Suriname zit niet alleen met een sanitaire crisis, ook sociaal-economisch gaat het er slecht aan toe.

woensdag 2 juni 2021 10:42
Spread the love

Corona

Suriname heeft sinds de uitbraak van de coronaviruspandemie in maart 2020 in totaal 14.305 besmettingen geregistreerd met 282 doden. In mei van dit jaar alleen al zijn 78 personen overleden aan de gevolgen van dit longvirus. Dat komt uit op gemiddeld bijna drie personen per dag. Het besmettingspercentage was tot gisteren 48%.

De intensive care units (ICU) zijn met 35 plaatsen vol, terwijl in de ziekenhuizen 203 besmette personen worden verzorgd. In thuisisolatie zijn bijna 1.200 mensen. De VRT berichtte dat er in de ziekenhuizen van Paramaribo een tekort is aan zuurstofflessen. Ondertussen is er vanuit het Frans-Guyanese Kourou een containerlading met zuurstof in Paramaribo aangekomen.

Vanwege de heel ernstige Covid-19-situatie in het land geldt er vanaf 31 mei een total lockdown tot en met 18 juni. Dat heeft president Chandrikapersad Santokhi bekend gemaakt. Supermarkten, bakkerijen, slagerijen en bouwmaterialenzaken zullen slechts op de maandag, woensdag en vrijdag open mogen van acht uur ‘s morgens tot vier uur ‘s middags.

Nieuwe bezems? 

Suriname zit echter niet alleen met een sanitaire crisis, ook sociaal-economisch gaat het er slecht aan toe. Vele Surinamers moeten pinaren. De dagelijkse boodschappen zijn onbetaalbaar en de waarde van de Surinaamse dollar is in een vrije val geraakt. Voor één euro moet men in Suriname nu 25 Surinaamse dollar betalen. Enkele jaren gelden was die verhouding nog één op acht. De toekomst ziet er somber uit.

Precies een jaar geleden dachten velen er even anders over. Op 25 mei 2020 kwam er een einde aan het tienjarig presidentschap van voormalig legerleider Desi Bouterse die niet alleen een veroordeling riskeert voor zijn aandeel in de decembermoorden van 1982, maar die bovendien een lege staatskas en torenhoge schulden heeft achtergelaten. Op diverse fronten was Suriname een berooid land geworden.

De financiële situatie dwong Bouterse om de machtsoverdracht een maand eerder dan voorzien te laten plaatsvinden. De ambtenarensalarissen konden immers niet meer worden betaald. Voor de maand juli 2020 was er absoluut geen mogelijkheid om salarissen én vakantiegeld uit te betalen. Bij de Centrale Bank van Suriname kon niet worden aangeklopt, terwijl de handelsbanken ook niet over de brug wilden komen.

Alle hoop was dan ook gevestigd op Chandrikapersad Santokhi van de VHP (Vooruitstrevende Hervormingspartij met overwegend Hindostaanse roots) die met 20 zetels de grote verkiezingsoverwinnaar werd. Chan Santokhi die als grote tegenstander van Bouterse door hem smalend ‘de sheriff’ werd genoemd, werd op 16 juli 2020 ingezworen als nieuwe president. Vicepresident werd Ronnie Brunswijk (ABOP) en de plaatsvervangende vicepresidenten Albert Ramdin (VHP) en Marie Levens (NPS). Die drie partijen, aangevuld met de Pertjajah Luhur (PL) beschikken over 33 van de 51 zetels of 65 procent in De Nationale Assemblee (DNA). De verwachtingen waren hoog.

Met deze regering zou het anders worden: geen potverteren, geen nepotisme, geen cliëntelisme meer, maar een rechttoe-rechtaan regering, zuiver op de graat, die niet alleen met Nederland weer beste maatjes werd, maar die ook op het internationale forum, zoals het IMF, het voordeel van de twijfel kreeg. De nieuwe president benadrukte in zijn inaugurele rede dat het hoog tijd werd om de begroting in evenwicht te brengen, waarbij onder meer sprake zou zijn van versnelde inning van belastingen en het doorvoeren van bezuinigingen.

Verder zou er een zuinig importbeleid en een marktconforme wisselkoers komen en bovenal beloofde Santokhi dat er terug veiligheid zou komen. ‘Veiligheid is een basisrecht en dat zullen we terug geven.’ Santokhi kondigde ook aan dat Suriname zou worden verschoond van het imago van drugsland. ‘Mensenhandel en mensensmokkel zullen hard worden aangepakt, evenals de grensoverschrijdende criminaliteit.’

Eigen lof stinkt

Intussen zijn we een jaar verder en blijken er weinig van al die mooie beloften ingelost. De Surinaamse regering voelt de hete adem van een ontevreden bevolking in de nek en daarom hield de regering-Santokhi op 24 mei een merkwaardige persconferentie om haar eigen regeringsbeleid te evalueren. Eigen lof stinkt en zeker als ze van een regering komt. HansMoison volgde de persconferentie en schreef daarover een column voor het dagblad ‘De West’.

Moison, een Nederlandse bankadviseur die een jaar directielid was van De Surinaamsche Bank in Paramaribo en daarover een kritisch boek schreef, volgt nog steeds de Surinaamse actualiteit op de voet. Hij beschrijft zeer goed de sfeer die hij aantrof op die persconferentie: ‘In een politbureau-achtige setting, achter drie rijen chic gerokte tafels, spreken de bewindspersonen de aanwezigen toe. De president en de vicepresident zitten aan de voorste tafel, de overige leden van het kabinet aan de tafels erachter. Na een vrij korte inleiding van vicepresident Ronnie Brunswijk, spreekt Santokhi bijna anderhalf uur over de prestaties van zijn team.

De kern van het betoog is dat de regering een puinhoop aantrof, inmiddels in staat is om betalingen te doen zonder te lenen, en druk in de weer is met het IMF en de schuldeisers. Naar verwachting, zal de financiering van het IMF in juni bekrachtigd worden en komt de regering met de schuldeisers uitstel van betaling overeen. Santokhi zwaait ook met een dik boekwerk over de prestaties van de regering, maar wat er in staat, is onbekend. Het deed denken aan het dikke boek: ‘Van Visie Naar Verworvenheden’, dat de vorige regering op de valreep liet schrijven. Wanneer je zulke dikke boeken moet schrijven over je prestaties, hebben deze weinig indruk gemaakt.’

Nepotisme

Hoewel Santokhi eerder beloofde het nepotisme met wortel en tak uit te roeien, heeft zijn regering het blijkbaar eerder tot kunst verheven. Dat blijkt verder uit het verhaal van Moison over die persconferentie: ‘De aanwezige pers vraagt ook nadrukkelijk aan de vicepresident of het niet getuigd van nepotisme dat zijn broer Leo hoge functies vervult bij meerdere grote ondernemingen in het land. Ronnie Brunswijk speelt verbazing en legt uit dat dergelijke functies nu eenmaal verdeeld worden onder de politieke partijen, alsof dat de normaalste zaak van de wereld is.

Zo doet elke politieke partij voordrachten voor benoemingen, die dan worden geaccordeerd door de president. Volgens de vicepresident waren er pakweg zevenhonderd commissariaten te verdelen, en daarvan zijn er slechts vijf voor zijn broer. Waar hebben we het eigenlijk over?’

Er werd dan nog discreet gezwegen over de aanstellingen van Mellisa Seenacherry met wie Santokhi drie dagen voor zijn inhuldiging getrouwd is. Deze dame maakte intussen pijlsnel carrière. Ze is nu niet alleen first lady van Suriname, maar ook advocaat bij het Hof van Justitie, lid van de raad van commissarissen van Staatsolie (waarvoor de statuten van die raad moesten worden aangepast) en directeur van het presidentieel kabinet. Daar zal ze dan wel vaak Shanylla Santokhi, dochter van, ontmoeten want die is vanaf 1 november 2020 ook werkzaam op dat kabinet.…

Klassieke fouten

L’histoire se répète. Daar ziet het wel naar uit. Verander de namen en dezelfde fenomenen van de Surinaamse ziekte komen aan de oppervlakte. Hans Moison zegt het zo: ‘ Hoewel de meeste mensen ervan overtuigd zijn dat alles beter is dan de vorige regering, begrijpt men niet waarom de huidige regering in dezelfde klassieke fouten vervalt. Waarom laten de president en de vicepresident zich met veel pracht en praal en dure volgauto’s door het land rijden? Waarom denken de bewindspersonen dat zij zich privileges kunnen toe-eigenen? Waarom zijn de corruptie en het nepotisme nog niet uitgebannen? Waarom is nog geen halt toegeroepen aan de illegale winning van hout en goud? Waarom zijn de ten onrechte verstrekte concessies nog niet ingetrokken? Hoe lang gaat de vernieling en vergiftiging van het binnenland nog door?’

Ook Nita Ramcharan, hoofdredacteur van Starnieuws, schrijft op 25 mei zeer harde woorden over die persconferentie: ‘Hoewel het volk een jaar geleden heeft gesproken en op basis daarvan deze coalitie aan de macht is, duurt het terugdraaien van blunders veel te lang. Mensen worden benoemd op posten vanuit eigen gelederen, of ze nou deugen of niet. De vele volgauto’s waarmee de president en vicepresident zich verplaatsen, tonen niets anders dan de zelfverheerlijking en het machtsvertoon.’

Santokhi versus Mujica

Glenn Sankatsing, socioloog en voormalig politicus, is ook streng voor wat er nu weer gebeurt in Suriname. In een opiniestuk voor Starnieuws van 30 mei 2021 schrijft hij:  ‘Partijpolitiek heeft ons naar de afgrond geleid. Geen enkele regering sinds 1949 gaat vrijuit, niet de huidige, niet de vorige, en als we niets doen, ook niet de volgende.’ Hij ziet maar één oplossing: ‘Om onze schaarse expertise optimaal te benutten moeten we daarom alle besturen van overheidsstichtingen en raden van commissarissen van staatsbedrijven met onmiddellijke ingang invullen door middel van een open sollicitatieprocedure met duidelijk omschreven functie-eisen en onafhankelijke technische beoordelingscommissies voor elke sector. Elke andere weg leidt tot schaamteloze vriendjespolitiek die van Suriname een stille verlaten plantage zal maken.’

‘Terwijl in het buitenland het vertrouwen in de regering toeneemt, devalueert het in eigen land, net als het geloof in de Surinaamse dollar,’ vat Nita Ramcharan de huidige toestand samen. Na één jaar regering zijn de nieuwe bezems van Santokhi alweer opgeborgen en worden de oude Surinaamse gewoontes onbeschaamd weer uit de kast gehaald.

Suriname heeft geen presidenten à la Bouterse of Santokhi nodig, maar eerder van het type Pepe Mujica, een wijze president die in Montevideo alleen rondreed in een aftandse VW-kever.

Creative Commons

take down
the paywall
steun ons nu!