Bron: Pixabay
Opinie - Marco Van Hees

Een echte miljonairstaks of een placebotaks?

Het is een bijzonder geheimzinnig zinnetje in het Vivaldi-akkoord: “De overheid zal streven naar een eerlijke bijdrage van die personen die de grootste draagkracht hebben om bij te dragen, met respect voor het ondernemerschap.” Afhankelijk van welke regeringspartij we erover horen, lijkt het wel om een heel andere belasting te gaan.

donderdag 8 oktober 2020 15:26
Spread the love

 

In de begrotingstabellen die de regering vrijgaf vinden we geen belasting terug op de “sterkste schouders”. De reden hiervoor zou zijn dat de regering de krijtlijnen ervan nog niet heeft vastgelegd. Dat weerhoudt sommige partijen er niet van om er al heel stellige – en onderling tegenstrijdige – verklaringen over af te leggen. 

PS-voorzitter Paul Magnette stelt dat er een echte, terugkerende belasting komt op vermogens van meer dan één miljoen euro. Hij kondigt de invoering van een vermogenskadaster aan en mikt op het einde van het bankgeheim. Kortom, een echte kant-en-klare miljonairstaks. Vicepremier Georges Gilkinet (Ecolo) brengt het ook zo. Hij maakt zich sterk dat niet de inkomsten, maar de vermogens van meer dan een miljoen euro worden geviseerd.

Anders klinkt het bij Open Vld-voorzitter Egbert Lachaert. Het is, volgens hem, niet de bedoeling om een vermogenskadaster aan te leggen. Hij wil eerder “het geld aan de bron belasten”, bijvoorbeeld wanneer een financiële transactie wordt uitgevoerd. Hoe dat zal gebeuren, is verre van duidelijk. De verschillende verklaringen tonen vooral aan dat er geen duidelijkheid is binnen de regering over de manier waarop zo’n belasting zou worden geheven. Als ze er al ooit zou komen.

De uitleg van dhr. Lachaert lijkt het dichtst bij het regeerakkoord te zitten. Daarin staat nergens dat het bankgeheim wordt opgeheven of dat er een vermogenskadaster komt. Het akkoord voorziet hoogstens dat de banksaldo’s kunnen worden doorgespeeld aan het Centraal aanspreekpunt (CAP) van de Nationale Bank, maar de fiscus heeft slechts zeer beperkt toegang tot die gegevens: alleen als er voorafgaande aanwijzingen van belastingontduiking zijn.

De liberale partijvoorzitter benadrukt dat de taks “symbolisch” zal zijn. En dat is essentieel als we de recente politieke geschiedenis bekijken. Premier Alexander De Croo (Open Vld) zei tijdens het Kamerdebat over de regeringsverklaring dat deze belasting geduldig en zorgvuldig moet worden uitgewerkt. Met recente pogingen, zoals de taks op de effectenrekeningen, is het namelijk slecht afgelopen, omdat ze technisch slecht waren uitgewerkt. 

Maar het is niet door technische problemen dat de “multinational-taks” van de regering-Di Rupo, de “speculatietaks” van de CD&V of de “taks op de effectenrekeningen” van de regering-Michel een stille dood stierven. Dat gebeurde omdat het “placebotaksen” waren, symbolische belastingen enkel bedoeld om de belastingbetaler te doen geloven dat ook de rijksten een inspanning leveren. Het waren veeleer politieke statements dan begrotingsmaatregelen. De opbrengst was mager, veroorzaakte problemen en was bovendien een bron van discriminatie. De nietigverklaring van de taks op de effectenrekeningen door het Grondwettelijk Hof doet dan ook de volgende essentiële vraag rijzen: zullen de grootste vermogens in ons land, die vooral bestaan uit aandelen op naam, geviseerd worden of net gespaard blijven? Als we Egbert Lachaert horen, zal er geen sprake zijn de aandelen op naam aan te pakken.

Duidelijk is wel dat de verwachte opbrengst helemaal in lijn ligt met de symbolische doelstelling. Rond de 200 miljoen volgens dhr. Lachaert, 300 miljoen volgens wildere schattingen. Als we weten dat de rijkste 1 procent van de Belgische bevolking een totaal vermogen heeft van ongeveer 500 miljard euro, dan zou een dergelijke opbrengst amper … 0,06 procent van het geviseerde vermogen vertegenwoordigen. 

Uit de begrotingstabellen blijkt dat de extra inspanningen – meer dan 1,5 miljard euro – komen van klassieke bezuinigingen in de openbare diensten (600 miljoen euro), besparingen in de sociale zekerheid (200 miljoen euro te halen bij langdurig zieken) en consumptiebelastingen (750 miljoen euro). CD&V-voorzitter Joachim Coens kondigt oneerlijke indirecte belastingen aan, die de Vivaldi-ploeg zou heffen onder de vlag van de klimaatdoelstellingen of de strijd tegen junkfood. Voor de rijksten zijn er symboolmaatregelen, terwijl ze de echte factuur naar de rest van de bevolking doorsturen.

De mensen verwachten een breuk met dat beleid. Ze willen geen symbolische belasting voor de rijksten, ze willen een echte miljonairstaks. De kloof tussen arm en rijk was in ons land nooit eerder zo groot. Terwijl steeds meer mensen het moeilijk hebben om de eindjes aan elkaar te knopen, kreeg de Belgische club van miljardairs er onlangs een dertigste lid bij. Daarom stelt de PVDA een echte miljonairstaks van 1 procent op vermogens boven 1 miljoen euro voor. Die zou 7 tot 8 miljard opleveren. Dat zijn aanzienlijke middelen voor echte sociale vooruitgang en het aanpakken van de noden van de bevolking. Uit recente peilingen blijkt dat meer dan 80 procent van de bevolking, zowel in het noorden als in het zuiden van het land, voorstander is van zo’n taks[1]. Als de Vivaldi-partijen echt het vertrouwen van de mensen willen terugwinnen, dan weten ze wat hen te doen staat.

 

Marco Van Hees is PVDA volksvertegenwoordiger Federaal Parlement

 

Note:

[1] Studie gecoördineerd door Professor Walgrave: https://www.frs-fnrs.be/docs/NewsRecherche/Flamands_et_Wallons_ont_vote_differemment.pdf

Creative Commons

dagelijkse newsletter

take down
the paywall
steun ons nu!