Tegen de Roma’s. Tegen de Termont. Tegen het beleid. Dat waren zowat de slagzinnen van de in het zwart uitgedoste betogers die zondagavond onaangekondigd door Gent marcheerden. Dat de betogers niet bepaald vreedzame bedoelingen hadden was zonneklaar.
De betogers vertrokken aan het Gentse stadhuis en volgden een parcours dat kris kras door het Gentse centrum liep. De optocht had een duidelijk doel: de Sleepstraat belagen, een straat waar veel Bulgaarse en Turkse handelszaken zijn. De politie kon tot tweemaal toe verhinderen dat de manifestanten de Sleepstraat binnentrokken.
Dat de manifestanten duidelijk uit waren op confrontatie met Roma, blijkt ook uit het feit dat er halt gehouden werd bij een opvangcentrum voor dakloze gezinnen. Een plaats waar vooral veel Rom-gezinnen én dus -kinderen verblijven. Daar werden leuzen tegen Roma gescandeerd en voetzoekers gegooid.
Xavier K.
De betoging van afgelopen zondag staat rechtstreeks in verband met een raid die op de avond van 3 november plaatsvond in Gent. Toen viel een groep van enkele tientallen gemaskerde mannen een kraakpand aan waar een Roma-familie verbleef. Naar aanleiding van die raid werden enkele personen opgepakt. Eén ervan, voorzitter van een officiële KAA Gent supportersclub Xavier K., vertoefde enkele weken in de gevangenis.
De mars van gisteren was aanvankelijk opgezet als een steunbetoging voor Xavier K. De oorspronkelijke naam van het event was Je suis Xavier. Op vraag van de familie van Xavier K. werd het evenement aangepast om verdere problemen met politie en gerecht te vermijden. De naam van het evenement werd daarop veranderd in “Je suis Belgique” en de focus werd uitsluitend nog gelegd op Roma en het Gentse stadsbestuur.
Neo-nazi’s en hooligans
De manifestanten van gisteren worden in de meeste media omschreven als een deel van de harde supporterskern van AA Gent. Al zouden er gisteren ook voetbalsupporters uit andere steden naar Gent afgezakt zijn om aan de mars deel te nemen.
Dat veel van de deelnemers aan de betoging kunnen omschreven worden als ‘ultra’s’ of gewoon voetbalhooligans klopt. Maar er is meer aan de hand. Wie even scrolt op de Facebook-eventpagina van de betoging ziet meteen ook dat extreem-rechts duidelijk een vinger in de pap had bij deze betoging.
Zo werd er vooraf op de aan Rob Verreycken gelieerde pagina React opgeroepen om deel te nemen aan de betoging. Daags na de betoging zijn er op de Facebookpagina posts waarin bijvoorbeeld opgeroepen wordt om deel te nemen aan een betoging van het Vlaams Belang op tien december en om hetzelfde te doen in Brussel als gisteren in Gent. Ook aanwezig in de Facebookdiscussie op de pagina is Edouard Hermy. Een figuur die mee aan de basis ligt van het clubje neo-nazisten dat luistert naar de naam Nieuw-Solidaristisch Alternatief (N-SA).
De groep mensen die gisteren door de straten van Gent liepen, waren dus niet zomaar hooligans of voetbalsupporters. Het was een bonte mix van extreem-rechtse militanten en ultra’s. Het is diezelfde mix, en vermoedelijk zelfs sommige van dezelfde personen, die verantwoordelijk was voor de confrontaties aan het Beursplein in het weekend na de aanslagen van 22 maart 2016.
Bracke
En de verantwoordelijkheid voor de racistische optocht gisteren in Gent reikt verder dan hooligans en extreem-rechtse clubjes. Het klimaat dat dit soort optochten mogelijk maakt werd mee geschapen door de grootste partij van dit land, namelijk N-VA. En dat al heel lang.
In Gent wordt door N-VA openlijk een anti-Roma campagne gevoerd, in de hoop om op die manier Termont uit het zadel te lichten. In 2012 was het één van de speerpunten in de verkiezingscampagne van Siegfried Bracke: de “problemen met de Roma” aanpakken. In een artikel in De Morgen liet Bracke zich toen zelfs ontvallen: “De Roma zijn zoals de Bende van Nijvel. Je hoeft niet met veel te zijn om het land in rep en roer te zetten.”
“Begrijpelijk”
Ook vandaag zet N-VA ronduit in op een anti-Roma campagne, die de haat alsmaar verder doet aanwakkeren. De strategie is sinds enkele maanden duidelijk: er wordt gefocust op enkele gevallen van gezinnen die woningen kraken, die verhalen worden stevig aangedikt, media smullen ervan en Termont mag zich verantwoorden voor de bijeengeroepen camera’s.
Het neveneffect van die campagne is dat het geweld ten aanzien van Rom-gezinnen toeneemt. Tot en met gewelddadige raids dus. En zelfs tegenover die raids neemt N-VA een bijzonder lakse houding aan. Daags na de raid van begin november tweette Gentse N-VA sterkhouder Peter Dedecker:
Een gezin aanvallen, racisme dat zich omzet tot fysiek geweld en het recht in eigen handen nemen, wordt dus als ‘begrijpelijk’ beschouwd. Het is een tweet die moeilijk anders te interpreteren valt als een legitimering van racistisch straatgeweld tegenover een minderheid.
Maar ook een studentenorganisatie als het KVHV – waar onder meer Theo Francken graag voor gaat spreken en waar Jan Jambon nog steeds erelid van is – moet niet onderdoen. Op hun Facebookpagina spreekt de Genste afdeling van het KVHV volmondig zijn steun uit voor de raid van begin november: “Het KVHV steunt het initiatief dat het handvol Buffalo’s tweeënhalve week geleden nam.”