Was dat écht het belangrijkste dat kon verteld worden? Was dat dé primordiale boodschap van de Belgische natie? Als dit de toon zet voor de COP27, dan ben ik vooraf al diepbedroefd. Of eerder teleurgesteld. Neen, ik ben niet teleurgesteld, ik ben kwaad. Ach, ik ben het allemaal. Tegelijkertijd.

Intriest ben ik …
… dat we na zo veel jaren klimaatonderzoek én alle feiten die daarbij steeds weer aan het licht komen een overheid hebben die nog steeds geen verantwoordelijkheid wil nemen, noch die wil afdwingen waar nodig. Sterker nog, we hebben een overheid die nog steeds haar eigen verantwoordelijkheid van zich af blijft schuiven.

Zowel op lokaal, Vlaams, nationaal als Europees vlak weten jullie exact wat er moet gebeuren om de klimaatopwarming tegen te gaan. Het is 100% wetenschappelijk onderbouwd. En toch kiezen jullie er dag na dag, jaar na jaar voor om die wetenschap naast je neer te leggen.

Niemand is nu eenmaal graag het onpopulaire kindje in de klas, ik snap dat. Maar Alexander, je middelbare schooltijd is voorbij, je bent nu een man van middelbare leeftijd en je zou beter moeten weten: de cheerleaders van jouw kop-in-het-zand-beleid, die zijn straks naar naar huis, wanneer het ook hen te heet wordt onder de (opgewarmde) voeten.

Teleurgesteld …
… dat we alweer luisterden naar een politicus die de bal der verantwoordelijkheid in het kamp van de jongeren legde. Net als bij de klimaatmarsen en de talloze protestacties weerklonk: “wees niet polariserend, we moeten elkaar de hand reiken en geen schuldigen zoeken”.

Je haalde nog net niet je vermanende vingertje boven om te vragen hoeveel keer zo op vakantie waren geweest het afgelopen jaar. Neen, jij had een veel krachtigere boodschap voor de jeugd in petto: “go study science”. (Had ik dat goed gehoord? Had jij echt het lef om die dooddoener opnieuw in de mond te nemen? Zet die plaat af, alsjeblieft, want je klinkt als een goedkoop doorslagje van enkele jaren geleden.)

Waarom zouden jongeren nog wetenschappen studeren? Oprecht, waarom? Opdat ze over 10 jaar kunnen zeggen: de onderzoekers uit de jaren 2000 (!) hadden gelijk, maar niemand luisterde. Go study history, meneer de minister. En neem uw voltalige beleidsploeg mee. Het mag de recente geschiedenis zijn, parce que elle se répète.

Kwaad …
… omdat een staatsman zijn spreektijd gebruikt, eerder misbruikt, om een persoonlijk ongenoegen over de plaktivisten eens extra in de verf te zetten (pun intended). Oh, wat keek je verontwaardigd bij de gedachte dat werelderfgoed teloor zou gaan door een pot verf van aandachtszieke extremisten.

Die jongeren toch, vinden ze nooit de juiste toon, het juiste moment en de perfecte plek om netjes te vragen wat ze willen, en dan gaan ze dingen stuk maken. Hoe puberaal allemaal. Want dat is na-tuur-lijk, zoals Pieter Derks in z’n radiocolumn uitvoerig aantoonde, precies hoe verandering gebeurt. Dat vindt plaats door het netjes te vragen. En wie dat niet kan, heeft geen recht van spreken, schreeuwen of actievoeren. Wie verweet wie ook alweer kinderachtig gedrag?

Het gaat er net om dat dergelijke acties iets willen in beweging zetten dat -helaas, helaas, driewerf helaas- op basis van rationele, onderbouwde argumenten muurvast blijft zitten. En dan moeten we net niet vervallen in een welles-nietes-spelletje over de vorm.

Ik snap het wel, je moet geen dingen stukmaken die niet van jou zijn. Je moet nadenken over de gevolgen van je acties en de vorm van je boodschap moet de inhoud niet overschreeuwen. (PD)

Je moet geen poolkappen laten smelten of regenwouden kappen, die zijn immers niet van jou. Je moet niet langer toestaan dat banken fossiele brandstoffen blijven subsidiëren, want dat heeft grote gevolgen. (PD) En systematisch greenwashing door de vingers zien bij big corp om vb. te camoufleren dat ze massaal blijven virgin plastics de wereld ingooien, dat is misschien een boodschap die net iets te knap wil verdoezelen dat Jerry Maguire nog altijd show me the money mag schreeuwen aan de top van die bedrijven?

Wanneer zij moord en brand schreeuwen, tik je hen dan ook op de vingers omdat ze het niet netjes gevraagd hebben? Of beloof je hén opnieuw een ‘oase in de droogste woestijn dankzij al onze vooruitstrevende technologische vooruitgang’?

“Want het is natuurlijk waar, jezelf vastlijmen aan een schilderij of talkshowtafel, is niet de beste manier om iets aan het klimaat(probleem) te doen, de allerbeste manier is onszelf losrukken van het systeem*.” (PD)

En niet, Alexander, dat systeem mee in stand houden, vrijwaren van alle schuldenlast en steeds weer -zoals het politici al te vaak past- geen antwoord bieden op steeds pranger wordende vragen.

Dus bij deze vraag ik het keurig en beleefd: wanneer ga jij als eerste burger van dit land echt werk maken van een doorgedreven klimaatbeleid?

Als het antwoord uitblijft, stel ik voor dat ik mijn ongenoegen niet uit op een weerloos schilderij van onschatbare waarde, maar directer richt naar het gezicht van de verantwoordelijke beleidsmakers. Bijvoorbeeld onder de vorm van rotte tomaten en/of vervallen slagroomtaarten. Bijkomend voordeel: struisvogel-politici zijn -in tegenstelling tot een Van Gogh- uiterst makkelijk vervangbaar.