Beste vrienden en intellectuele partners,

Het zal geen geheim meer zijn dat ik bijzonder enthousiast ben over de fenomenale dynamiek die de Ecologische Beweging dezer dagen vleugels geeft, wereldwijd én in eigen land. Deze schwung kwam er mede dankzij de nieuwe adem die we vonden in het kielzog van heel bijzondere jonge vrouwen, die intussen iedereen bij naam en van gezicht kent.

Daar zaten wij met heel veel mensen zonder meer een groot deel van ons leven op te wachten. Dank aan de Girls!

In 1970, als achtjarige, dacht ik al “Nu gaat het gebeuren!; in dat Natuurbeschermingsjaar mochten wij in de tuin op school, in de Rijksmiddenschool aan de Van den Bemptlaan in Heverlee (Leuven) boompjes planten. Maar het zou nog even duren.

Midden jaren zeventig, kort nadat ik de vogelstudie met veel passie had opgenomen in maart 1976, met de komst van de trekvogeltjes en zangvogeltjes, leek de doorstart er te komen met een beweging “Terug naar de Natuur!” Menige uitgever wijdde boeken aan het thema. Agalev, de eerste nationale groene partij ging van start, samen met Ecolo bij de Waalse broeders. Er heerste hoop en euforie. Magda Aelvoet was een van de eerste parlementairen, en Vera Dua, die zoals mijn vrienden van de natuurstudie, natuurbeleving en natuurbescherming een jeugdpassie had gemaakt.

Nu was het werken en wachten op erkenning, op hefbomen om maatschappelijke verandering in te zetten, en op politieke macht. Rond de eeuwwisseling deed zich dan een nieuwe doorbraak voor, toen de groenen in het parlement kwamen, en beide ervaren vrouwen een minister post mochten bekleden. Vera kreeg milieu, als ik het mij goed herinner, en Magda Aelvoet Gezondheid.

Via een persoonlijke brief aan hun kabinet heb ik op dat moment persoonlijk kunnen inspiratie leveren voor de ecologische wettelijke maatregel die de meest ecologisch verantwoorde voertuigen die er toen reden, te subsidiëren: de motoren op LPG, het gas dat als restproduct in de raffinaderijen wordt afgefakkeld, en dus verloren gaat.

Maar nog werd ons geduld en ons enthousiasme verder op de proef gesteld.

Het ontnam velen in de beweging voor jaren een beetje de moed, het deed onze diepe overtuiging een klein beetje wankelen, toen de regeringsdeelname door omstandigheden uitdoofde… Wachten, wachten, wachten. Ik begon op degelijke kandidaten van niet-groene partijen te stemmen.

In 2019 zijn we er als natuurliefhebbers in het kwadraat echter terug, en hoe!

Intussen weet (bijna) iedereen hoe belangrijk het ecologische en klimaatvraagstuk is. Hoe we echt wel moeten Anders Gaan Leven (Agalev). De filosoof van de partij die toen mee aan de wieg stond, Luc Versteylen, kan tevreden de actualiteit volgen. Hij pleitte in de jaren zeventig al voor een ommekeer, gebaseerd op drie concepten die met S beginnen: Soberheid, Samenhorigheid en Stilte. Hoe actueel is dat?

De laatste maanden gaat niet alleen de politiek (het Groene thema heeft in de aanloop naar 26 mei alle andere klein gemaakt) en de industrie (daar valt nog verzet te vrezen), en alvast het Maatschappelijk Debat in een hogere versnelling, een groene versnelling. Ik lees, zie en hoor in de media van alle soorten een grondige schift in de belangstelling.

Het ecologische thema dringt tot in de kleinste kieren door.

Het hoeft geen betoog, dit zijn hoogdagen voor de groene pioniers onder ons. Wij die decennia lang de diepere waarheid over de onvermijdelijkheid én het deugdzame hadden gezien wat betreft een leven, een bestaan dat meer in harmonie met de natuur zou zijn, met meer aandacht en zorg voor Moeder Aarde. Wij die decennia lang smalend “geitenwollen sokken dragers” werden genoemd, of “groene jongens”.

Geen wonder dat onze dagen de laatste tijd door meer actie en vuur gekenmerkt worden. Velen klimmen in de pen, of gaan de straat op, of gaan nieuwe levensstijlen verkennen.

Deze bedenkingen komen bij me spontaan naar boven na drie-vier maanden vernieuwde studie en reflectie, en in het bijzonder na het meemaken van zes-zeven betogingen en het mogen zien stralen van al die jonge snoeten, al die jongens en meisjes (vooral meisjes!) die tot in de tippen van de tenen voelen dat dit een GOEDE BEWEGING IS;

De wijsheid komt soms uit kindermond!

Zij zien het licht. Niemand moet nog twijfelen.

Zij steken de handen uit de mouwen, enthousiast, dat wil etymologisch zeggen, met een zicht op het goddelijke in het project.

De concrete aanleiding dat ik dit schrijf, is de selfie van vader Verkammen die met zijn dochtertje deelneemt aan een zwerfvuil opruimactie in bermen en bossen, een paar dagen geleden. Hij is de vijftigste persoon die sinds de stakingen van Thunberg naar ons land overwaaiden dankzij de familie Anuna De Wever, mij voorstelt vriendjes te worden op dit sociale medium.

Hoe fijn is dat allemaal! Een bijna moegestreden generatie die plots grote versterking krijgt van de troepen van de jeugd!

Als beleidsmensen en denkers nog wijsheid & realiteitszin in hun bagage hebben zitten, gaan zij spoedig en zonder reserves mee. Zeg nu zelf, is deze beweging niet op uitzonderlijke mate POSITIEF?

En dit zowel op de korte en de (heel) lange termijn.

Het piekende Transitie bewustzijn, het kan een grote dynamiek brengen, een golf waarbij wij met zijn allen aan het zelfde zeel trekken.

Een gedroomde gelegenheid toch om veel kleinzerigheid die was gegroeid, achter ons te laten?

Als wij het goed aanpakken, kan in eenzelfde beweging een sanering gebeuren, die niet alleen de natuurwaarden beschermt en bevordert, maar ook het respect en de zorg voor kleine, kwetsbare mensen. En dat zijn wij allen toch, in bepaalde rollen die wij nolens volens te spelen hebben?

Een minder op rond rijden en stressen voor secundaire doelstellingen gebaseerd leven, met meer tijd voor ontmoeting en bezinning, kan volgens mij bijvoorbeeld heel wat oorzaken van de piekende mentale moeilijkheden, de pijnklachten en vele soorten verslavingen helpen verzwakken.

Dit is de meest zuiver op een goede Toekomst gerichte beweging die deze historicus sinds zijn kinderjaren heeft gespot en meegemaakt.

Ieder kan zijn steentje bijdragen. Thuis en op het werk, met de handen en het hoofd, in planning voor een betere wereld, of in adopteren van meer nederige dagelijkse praktijken.

Op voorwaarde dat wij bereid zijn onze ideeën, idealen en oude gewoonten met open geest tegen het nieuwe Licht te houden, en bereid zijn waar nodig aan het stuurrad van onze boot te draaien, & nieuwe allianties te smeden, nieuwe vriendschappen en partnerschappen aan te gaan.

Laten we de wereld samen beter en groener maken

…

Soms is het goed even stil te staan en bewustwording te beoefenen. Hebben wij het leven niet ontvangen van een hele lange Ketting van voorouders? Als we dit bewustzijn goed laten doordringen, schuilt hier inspiratie in om te weten wat te doen. Die duizenden generaties voor ons, leefden die niet en konden die niet goed overleven juist dankzij goed afgestemd zijn op het natuurlijke milieu en via samenwerking met Fellow Creatures, dieren en planten, en van de vruchten van de Aarde?

In de voorbije zomer logeerde ik in een tentje op een eiland in het Zuiden. De bewoners boeren er vandaag niet kwaad, het toerisme is er ontwikkeld. Aan de rand van het heldere zeewater, op de krijtwitte kade onder de palmen, maakte ik er een selfie. Met mijn hoofd naast de kop van een op ware grootte in brons gezet Ezeltje. De bevolking wil met dat standbeeld een ware partner hulde brengen, die eeuwenlang onmisbare diensten leverde. Is het in de limiet niet overal zo gegaan?

Nederigheid en dankbaarheid blijven waardevolle houdingen. Oriëntatie in de existentie en verankering in onze diepste identiteit, ze zijn vandaag zo danig schaars geworden, dat sommigen jong én oud, het Noorden kwijt raken, en aan lager wal raken. Zulke lichtjes filosofische houding kan ons helpen te weten wie wij zijn, en waarom wij hier zijn. Dit kan ons helpen niet af te glijden in egocentrisch en egoïstisch denken en doen, als een rare koning, die zijn macht misbruikt. Wij hebben levenskracht en vrijheid ontvangen, denkkracht ook en gevoelens, niet alleen voor onszelf. Ons lichaam is een geschenk dat ons toekomt na letterlijk miljoenen jaren evolueren. Die talenten en wortels mogen dienen voor onszelf. Tevens toch echter vooral ook voor onze kinderen, en met behulp van Geesteskinderen zoals denkbeelden en de vruchten van onze Arbeid en onze vriendelijke Presentie voor anderen, mogen zij dienen om de toekomst voor te bereiden… voor de magnifieke Ketting van honderden, duizenden generaties die de aarde zullen bewonen na ons?

Misschien is het normaal dat onze kinderen, die van nature, als de sterrenkinderen die zij zijn, pas aangekomen in de schoot van onze gezinnen, nog met beelden denken, en de grote dingen scherp aanvoelen, ons weer met de voeten op de grond zetten, dezer dagen. Denken aan al wat is, zij doen dat, en wij zijn dat misschien te veel vergeten, opgeslorpt in onze bezigheden van grote mens, verlokt met de beloningen voor het werk die de arbeidsmarkt biedt, en van ons stuk gebracht, vaak toch lichtjes ontworteld door de dromen die de wereld van de publiciteit ons voorhoudt.

Hoe konden wij bijvoorbeeld ooit een natie worden van auto liefhebbers, terwijl dadelijk na het starten van de motor, de “slechte adem” van die toestellen te zien, te horen en te ruiken valt, die toch het leven van onze kinderen bedreigen gaat, die er bij staan? Daarbij wil ik stellen, in de speels-strenge woorden van mijn vader, die mijn geest graag mocht voeden met de verhalen van zijn vele avonturen in diverse landen: “Je zegt me, daar heb ik niet aan gedacht, wel je moet niet denken, maar na-denken”

——

Het kan een tijdje goed en fijn zijn, als na grote oorlogen de geschiedenis relatief rustig wordt, en alles kabbelend zijn gangetje gaat. Maar als deze periode blijft duren, lopen beschavingen kans te gaan aanmodderen.

Het is na verloop van decennia dan vaak nog heel moeilijk wezenlijke veranderingen door te voeren, ook als we zien dat die eigenlijk echt wel nodig zijn.

Als filosoof en geschiedkundige kan ik zeggen: op zo een moment aangekomen, is het voor tijdgenoten afwachten geblazen. Wachten op… een crisis.

Juist dan, met gebruikmaking van de onrust en de spanningen, kunnen wij in het beste geval samen de Trein met vereende krachten op een nieuw en beter spoor tillen.

Een spoor naar een duidelijk betere Toekomst aan de Horizon. Vandaag moeten we het hoofd oprichten, even de handen en het denken stil houden, en naar de verte kijken. Daar waar het beloofde land ligt. Waar het opnieuw beter zal zijn voor de jonge generaties, beter dan het heden voor de mens soms is en kan zijn.

Het land van belofte, dat de moeite waard zal zijn. Dat het helemaal verantwoord maakt vandaag bijzondere offers te brengen. Dat het logisch maakt ons nu stilaan samen sterk in te spannen. Wellicht op een andere manier dan ons lijf, hart en hoofd gewoon waren geworden, enkele generaties gedurende.

Wij kunnen dat. Omdat wij mensen zijn. Geen starre wezens, maar in staat tot het vormen van een zelfbeeld en van idealen. In staat de knop te vinden en om te draaien, de knop die bijsturen in de Goede richting mogelijk maakt. In staat te hopen. In staat een betere toekomst te zien, te schetsen; en een nieuwe tijd waarin wij minder onder armoede zullen lijden,  omdat we ze terugdringen en omdat we vanuit voldoening gevende idealen leven, niet tegen elkaar onze talenten uitspelen; en een land waar wij minder ziekte symptomen zullen kennen, en deze die resten, zullen wij samen niet zonder trots en zonder stigma-pijn dragen. Zoals Greta Thunberg de hare wist te dragen, en haar Wonde liet worden tot een Bron, een vrucht dragende Boom…

… omdat wij onderweg zijn geworden zoals de kompels in de koolmijn:

we plagen elkaar vaak, maar we haten elkaar helemaal niet,

integendeel, we zijn samen blootgesteld aan het grote, dreigende Gevaar,

elke dag. En die potentiële HORROR blijkt in in wezen juist een medicijn,

een magische kracht die ons stevig verbindt,

en die ons samensmelt tot een Groep.

Tot een Gemeenschap van mensen die samen ervoor gaan.

Samen voor overleven. Samen voor beter leven.

—-

Het toffe is dat ik voor het bedenken en formuleren van deze woorden niets heb moeten “uitvinden”, niets heb moeten opblazen buiten proportie:

Het gevaar is zeer werkelijk. Als de andere soorten uitsterven, blijft onze nakomelingen wel een bijzonder kale kermis over.

En de toekomst kan van deze Samenwerking die door fouten uit het verleden nogal ‘gedwongen’ kan zijn, juist heel veel fantastische vruchten dragen. Dit nieuwe grote gevaar geeft de mensheid nooit geziene, nooit gedroomde kansen om wat is misgelopen, vaak op sluipende, onbenoemde wijze, recht te zetten en gezond te maken.

Kortom, dezer Crisis is bovenal een grote Kans.

Hem verkwanselen, dat kan niemand maken, toch?

S. H.

Te delen binnen de afspraken over Creative Commons (niet veranderen, naam van de auteur citeren en van de bron site).