De community ruimte is een vrije online ruimte (blog) waar vrijwilligers en organisaties hun opinies kunnen publiceren. De standpunten vermeld in deze community reflecteren niet noodzakelijk de redactionele lijn van DeWereldMorgen.be. De verantwoordelijkheid over de inhoud ligt bij de auteur.

Een echt democratische regering moet minstens 80 % van de burgers vertegenwoordigen. En zo kan het.

Een echt democratische regering moet minstens 80 % van de burgers vertegenwoordigen. En zo kan het.

zondag 26 maart 2017 12:19
Spread the love

(Vind ik. En denk ik toch.) Want hoe fair is dat, dat een regering bestaande uit één of meer partijen met 51 % besluiten kan nemen waar de andere 49 % het compleet niet mee eens ? 80 % daarentegen, dat wil zeggen dat minstens een groot deel van de “kleinere kant” ook in de regering zit. In de huidige Nederlandse situatie houdt dat in dat zowel de grootste drie rechtse als linkse partijen met D66 en de ChristenUnie in het centrum zouden meedoen. De rest zou 17 zetels hebben van de 150. Zo is er wel nog een oppositie.

De fragmentarisering van de politieke wereld is een feit, en dat is deels zeer goed en deels een probleem. Er zijn altijd wel minderheden die stiefmoederlijk behandeld worden of minstens al dan niet terecht vinden dat ze recht hebben op meer. Die kunnen zich meer laten gelden, vaak als zweeppartij. Door “harder te schreeuwen” proberen ze verandering te bekomen in hun voordeel. Hetgeen kan leiden tot polarisering, en tot nog minder begrip dan te voren, maar anderzijds tot meer zichtbaarheid en overname van sommige van hun standpunten door traditionele partijen.

Maar anderzijds is het moeilijker om werkbare coalities te vormen.

Toch is het beter dat partijen zo weinig schizofreen mogelijk zijn. Als de conservatieve partij in de USA een gematigde fractie heeft die kan samenwerken met de Democrates, is dat uiteraard goed. Maar de agressieve Tea Party steekt doorgaans spaken in de wielen. De partij van zowel Clinton als Sanders kan niet tegelijk de hooggeschoolde progressieven die zich meer zorgen maken over het klimaat en vrije handel als de laaggeschoolde “socialisten” die vooral meer banen willen ook door protectionisme volwaardig bedienen. Het zou veel beter zijn dat er meerdere partijen zouden komen die de president zouden kunnen leveren dan de twee traditionele. Hetzelfde geldt voor de UK.

Tweeslachtige partijen, dat leidt tot onduidelijkheid – meestal “wolligheid” genoemd – ofwel tot “burgeroorlogen”, waarbij de redelijken op die momenten dat er zich grote problemen aandienen die de bevolking polariseren een grotere kans lopen op een nederlaag. De Nederlandse PvdA – principieel sociale rechtvaardigheid voorstaan maar participeren in een bikkelharde besparingsregering – heeft daar het gelag voor betaald, en de tweespalt rond Corbyn is ook niet bevorderlijjk voor de goede sfeer en de slagkracht binnen de Britse socialisten.

Maar eigenlijk heb ik het over de continentale manier van een regering vormen.

Stel dat er in een land gedurende lange tijd meer dan 60 à 66,66 % links- of rechtsstemmers zijn, en de rest (33,33 à 40 % voor wie goed kan rekenen) in decennia geen kans maakt om macht te verwerven. En we weten: hoe meer macht in de handen van weinigen of van altijd dezelfden, hoe groter de kans op corruptie. Want de lijken in de kast blijven daar zitten zolang de opvolgers “vrienden” zijn. En als een bewindvoerder weet of zelfs bepaalt wie hem of haar opvolgt …

Een veel beter democratisch systeem zou zijn:

– 4 kandidaat-ministers en -staatssecretarissen worden voorgesteld door de partijen die samen liefst minstens 80 % – maar iets eronder is ook voorstelbaar, bijvoorbeeld als er vier grote partijen zijn en geen kleine (die een eventuele kiesdrempel halen) – van de kiezers vertegenwoordigen

– in een land met veel partijen zoals België – een stuk of 13 zeker? – en Nederland krijgen de 8 grootste partijen elk één minister en één staatssecretaris; die worden verkozen door de andere partijen, waardoor de meest onredelijken – vaak “haviken” genoemd – worden geweerd; in een denkbeeldige situatie van 14 partijen die elk 7 % en 20 partijen die elk 5 % zouden halen, zouden de posten en verantwoordelijkheden moeten verdeeld worden over 12 of 16 ervan

– als 7 van de 8 fracties geen enkele van de voorgestelde kandidaten van één weinig constructieve 8ste partij zien zitten, komt de 9de partij op de proppen, zelfs als de 80% daardoor niet gehaald wordt; als Wilders zou weigeren of zijn kandidaten niet zouden gesteund worden, zou het kabinet worden aangevuld door de Partij van de Dieren zodat 118 van de 150 zetels de coalitie zouden steunen, en toch nog een respectabele 78 % en een beetje

– elke partij geeft een voorkeur op van 2 x 3 en dus 6 departementen, en de grootsten krijgen de eerste, tweede, derde, … keus, maar de 7 anderen kunnen dit collectief dwarsbomen, als zij daar een zeer logische uitleg voor hebben

– voorstellen moeten niet unaniem aanvaard worden; 12 of 14 van de 16 is genoeg, als de 7de en 8ste partij ja noch nee stemmen: bij radicale tegenstand worden twee of vier andere partijen (zonder ministers) gevraagd te zorgen voor een duidelijke meerderheid.

Bijvoorbeeld: de bevolking is met meer dan 80 % voor een vermogensbelasting; enkel Open VLD stemt tegen – want zou daarvoor worden afgestraft door haar achterban – , maar wordt voor de gelegenheid opzijgeschoven. Als die partij niet meer wil meeregeren daardoor, krijgen de 9de partij de ministerpost en 10de die van de staatssecretaris.

Hoe weten “we” zeker dat “de bevolking” dat echt wil?

Geen “achterkamerpolitiek” meer; de “voorkamer” beslist met 80 % dat een bepaalde beleidspiste moet worden bestudeerd. Dit orgaan, dat moet waken over het algemeen belang ook van de toekomstige generaties, heeft ook het laatste woord als de regering “simpele” beleidskeuzes niet lijkt te kunnen maken om ideologische, persoonlijke, emotionele, strategische, … redenen.

http://community.dewereldmorgen.be/blog/dirkvanlanden/2017/02/27/de-verenigde-verenigingen-een-beter-alternatief-voor-partijpolitieke-besluitvorming

Een (nogal complexe) mogelijkheid zou kunnen zijn:  in deze vergadering  worden ruim 300 verenigingen opgenomen die exact 33 333 “volwaardige” leden kunnen werven die elk 1 euro betalen als lidgeld. Daarmee wordt hun halftijdse vertegenwoordiger betaald. Elke bewoner, die tot 12 jaar wordt vertegenwoordigd door een ouder, mag tot 33 verenigingen op een lijst van honderden aankruisen in “jaar 1” die hem of haar aanspreken en elk op die manier minimaal 0,033 …. euro “verdienen”. Dat kan één keer per jaar gewijzigd worden.

Zo kan één vereniging, bijvoorbeeld een Bond voor Gepensioneerden of een Scholierenkoepel, theoretisch tot 1 000 000 “deelleden” vertegenwoordigen. Deze kunnen allen geconsulteerd worden als ze daartoe worden opgeroepen (via internet, of een goedkope of gratis geautomatiseerde betaallijn).

Wie het allemaal niet veel kan schelen, en zich niet inschrijft krijgt een permanente vertegenwoordiger aangewezen die “voor de hand ligt”. Die voor de bestaansminimumontvangers in  het gemeentelijke Sociaal Huis, een ziekteuitkeringsontvanger de mutualiteit, een werknemer een vakbondsafgevaardigde, …

 Ofwel maken “we” “het” compleet vrijwillig, maar …

Ik ben er nog niet uit. En eigenlijk ben ik niet voor puur theoretische denkpistes. Maar … alles kan beter …

De Band, heet dat programma op VTM. De jury beslist wie van de kandidaten zij succesvol zien samenwerken. Als ik een film – denk maar aan Star Wars, waarin er een Galactische Senaat is die een niet onbelangrijke rol speelt – zou maken die zich in de toekomst afspeelt, zou ik zelfs zover gaan dat het “voorkamerorgaan” het recht heeft om politieke partijen op te splitsen als ze te groot worden of als de spanningen tussen vleugels te groot worden, of kleinere samen te voegen. Je kunt het ook vergelijken met de EU-regels die ervoor zorgen dat bedrijven nooit zo gigantisch kunnen worden dat ze alle concurrentie van de kaart vegen. Of The Apprentice, waarin één of meerdere leden van een constant winnende combinatie na enkele weken wordt of worden weggehaald om vervolgens de verliezers te gaan vervoegen.

Het komt er hier op neer: partijen moeten de democratie, het volk, de samenleving dienen. In de praktijk (b)lijkt het zo te zijn dat in sommige landen en periodes groepen van naar om welke reden dan ook macht strevende individuen de politiek (vooral) aanwenden voor het eigenbelang en/of ideologische agenda’s die meer verdelen dan verenigen. Dit kan een land compleet in de afgrond storten. Zoals bekend … Referenda organiseren, dat kan goed gaan maar ook slecht. De digitale toekomst biedt meer mogelijkheden dan ooit. Een land laten besturen door – ambtenaren en alle invloedrijkere individuen in allerlei organisaties inbegrepen- hoogstens duizenden individuen – komt neer op een oligarchie, een elite van uitverkorenen. Maar er zijn zelfs in een niet al te groot land miljoenen burgers die ook of zelfs soms beter in staat zijn redelijke beslissingen te nemen. Zolang ze maar voldoende begrijpelijke informatie krijgen.

 

 

 

 

take down
the paywall
steun ons nu!