Er komt een einde aan de coronacrisis. Wordt het vervolgens business as usual, of trekt de nationale, Europese en wereldpolitiek lessen uit de crisis? Dat zijn de vragen die aan de orde komen in mijn nieuwe boek. Geïnteresseerden kunnen een gesigneerd exemplaar bestellen.
Binnenkort verschijnt mijn tweede boek: “De wereld na Trump en Merkel. Europese rivaliteit, neoliberalisme en het machtsevenwicht”. Het boek vertrekt van de gezondheids- en economische aspecten van de coronacrisis, staat stil bij de gevolgen voor de EU van brexit, verdiept zich in de rol van Angela Merkel in Duitsland, Europa en de wereld, kijkt naar de verrechtsing van Europa, schat de overlevingskansen in van de euro, stelt de vraag of de relance na corona niet moet samengaan met een serieuze herschikking van onze neoliberale samenleving, en eindigt met een uitvoerige analyse van het Amerikaanse mondiale leiderschap en de kansen op een multipolaire wereld.
Het boek wordt uitgevoerd als luxe paperback op het formaat 170 x 240 mm, en telt 335 bladzijden, 445 voetnoten, 9 figuren en een bibliografie bestaande uit 38 titels. Het gaat €29 kosten en wordt verkocht via de boekhandel in België en Nederland. In voorverkoop krijgen geïnteresseerden die het boek rechtstreeks aankopen bij de auteur een gesigneerd exemplaar thuisgestuurd zodra het boek van de pers rolt. Dat zal over een viertal weken zijn. Bestellen kan door €29 over te schrijven op BE91 9733 8390 1176 ten name van Paul Lookman, Beringen (België) en vervolgens uw adresgegevens en verzendingsvoorkeur door te mailen naar paul-robert@telenet.be
Synopsis
De synopsis op de achterzijde van het boek is als volgt verwoord:
Een omstreden president van het land dat sinds 1945 het predicaat ‘leider van de wereld’ voert, trad af. Een president die duizenden kinderen scheidde van hun illegaal geïmmigreerde ouders. Die Obamacare introk en voor wie tientallen miljoenen burgers onverzekerd mochten blijven. Die racistische uitlatingen deed, weigerde politiegeweld te veroordelen en zijn aanhangers opzweepte tot agressie. Die vriend en vijand heffingen oplegde en Iran economisch wurgde. Die zijn zegen gaf aan de etnische zuivering van Palestina. Die uit het klimaatakkoord stapte, China de coronapandemie in de schoenen schoof en de risico’s bagatelliseerde.
Sinds 2020 rekent de wereld af met SARS-CoV-2. Het virus kostte miljoenen levens en bracht in veel landen het maatschappelijk leven tot stilstand. Terwijl China COVID-19 snel onder controle kreeg, toonde de intern verdeelde EU, net als bij de financiële crisis van 2008 en de vluchtelingencrisis van 2015, te weinig daadkracht. De collectieve inkoop van vaccins werd een fiasco. De lidstaten waren niet voorbereid. Hun pandemieplannen waren verouderd, en de politiek nam maar schoorvoetend zijn verantwoordelijkheid. Brussel keurde wel een solidair herstelplan goed, voor het eerst gefinancierd met collectieve leningen.
De auteur kijkt door een scherpe lens naar de wereld na Trump en Merkel. De uitdagingen zijn groot. Eens de coronacrisis bezworen, mag het voor hem geen business as usual worden. De uitwassen van ons neoliberaal systeem moeten worden gecorrigeerd. Banken moeten kunnen omvallen. De macht van het militair-industrieel complex moet terug naar het parlement. De klimaatcrisis en het gevaar van kernwapens moeten bovenaan de politieke agenda komen. En geopolitiek zal de macht in de wereld moeten worden gedeeld. De tijd van het Amerikaans leiderschap is voorbij. De sanctiepolitiek moet plaatsmaken voor klassieke diplomatie, en geen land wordt uitgesloten. Europa zal moeten kiezen: op eigen benen staan, of de ondergeschikte blijven van grote mogendheden. En redt de euro het?
Inhoud
Tenslotte hieronder de inhoudsomschrijving:
*****
Voorwoord
Inleiding
─ Dit is een probleem van vele jaren, zelfs als er een vaccin komt
─ Onze samenleving moet fundamenteel veranderen
─ In China maakt de politiek de dienst uit
─ Business as usual, of nieuw model?
1. COVID-19: terra incognita, of maatschappelijke moord?
1.1 Amerikaanse biologische laboratoria in derde landen
1.2 WHO-missie naar China
1.3 COVID-19: boemerang van Amerikaans imperialisme
1.4 De waarschuwingen van de Wereldgezondheidsorganisatie
1.5 België in de coronacrisis
1.6 Het Nederlandse coronabeleid
1.7 De doortastende Chinese aanpak van COVID-19
1.8 Schuldig verzuim en incompetentie
1.9 Corona legt systeemcrisis bloot
2. Brexit: Global Britain, of Britse blunder?
2.1 Het handelsakkoord met de Europese Unie
2.2 Wat het VK de wereld te bieden heeft
2.3 Kritische geluiden
2.4 Potentieel conflictstof
2.5 Hoe Boris Johnson de toekomst ziet
2.6 Is brexit een Britse blunder?
2.7 Brexit en de Britse identiteitscrisis
2.8 Herpakt Brits links zich?
2.9 De Europese Unie na brexit
3. Het kanselierschap van Angela Merkel
3.1 Merkel in de peilingen
3.2 Merkel en Nord Stream 2
3.3 De schaduwzijden in Merkels palmares
3.4 Merkels opvolging
3.5 Merkels plaats in de geschiedenis
3.6 Merkel en het nieuwe assertieve Duitsland
3.7 Merkel en de Duitse invloed op de Europese Commissie
3.8 Het Duitse leiderschap van de EU: zegen of vloek?
4. Perspectieven van het recente Duitse EU-voorzitterschap
4.1 De economische gevolgen van de coronacrisis
4.2 Het EU-lidmaatschap
4.3 De democratie in Centraal-Europa
4.4 Het Frans-Duitse leiderschap
4.5 Europese digitale soevereiniteit
4.6 Buitenlands beleid blijft verdeeld
4.7 Frans leiderschap in Europa?
4.8 Toenemende conflicten tussen Washington en Brussel
4.9 Europese machtsuitoefening
4.10 Franse impulsiviteit tegen Duitse bedachtzaamheid
5. Merkel als mondiale speler
5.1 Merkel en de Russische Federatie
5.2 Merkel, Trump, Biden en de trans-Atlantische alliantie
5.3 Merkel en de Amerikaanse geheime diensten
5.4 Merkel en de Europese investeringsdeal met China
5.5 Merkel en Israël-Palestina
5.6 Merkel over de ‘vijanden’ van Israël
5.7 Merkel en de tweestatenoplossing
6. De verrechtsing van Europa
6.1 Extreemrechts in België
6.2 Extreemrechts in Nederland
6.3 Extreemrechts in Duitsland
6.4 Extreemrechts in Frankrijk
6.5 De Franse vrees voor een Orwelliaanse samenleving
6.6 Extreemrechts in Polen
6.7 Extreemrechts in Hongarije
6.8 Extreemrechts in enkele andere Europese landen
7. De euro: zwaard van Damocles boven het Europees project
7.1 De wordingsgeschiedenis
7.2 De eerste kritische stemmen
7.3 De grenzen van de markt
7.4 Stabiliserende instrumenten op nationaal niveau
7.5 Ontwerpfouten
7.6 De ECB moet optreden als lender of last resort
7.7 Externe en interne devaluatie
7.8 Het Griekse drama
7.9 Noord- en Zuid-Europa
7.10 Begrotingsbeheer en democratische legitimiteit
7.11 Een monetaire unie, ingebed in een fiscale en bankenunie
7.12 Het verdict
8. Neoliberalisme, bron van alle problemen van het Westen?
8.1 Hoe moeten we neoliberalisme definiëren?
8.2 Neoliberalisme bij ons
8.3 Neoliberalisme in België
8.4 Neoliberalisme in Nederland
8.5 Neoliberalisme in Frankrijk
8.6 Neoliberalisme in Duitsland
9. Is neoliberalisme een vaste waarde geworden?
9.1 Neoliberalisme en oorlogvoeren
9.2 Neoliberalisme en de teloorgang van de democratie
9.3 Neoliberalisme, economie en privatisering
10. Neoliberalisme en de klimaatproblematiek
10.1 De Europese Green Deal
10.2 Haalbaarheid van de Europese plannen
10.3 Vervuiling van de atmosfeer
10.4 Energie en klimaat
10.5 Technologie en klimaat
10.6 Voedselveiligheid
10.7 Economen en klimaat
10.8 Milieu
11. Is neoliberalisme gedateerd?
11.1 Naar een nieuw model
11.2 Vierdaagde werkweek
11.3 Basisinkomen
11.4 Herstel in eigen land
11.5 Herstel in de derde wereld
12. Het Amerikaanse leiderschap in de wereld
12.1 Walt en Mearsheimer over het buitenlands beleid
12.2 Biden in het Witte Huis
12.3 Een Noord-Amerikaans blok tegen de Chinese macht?
12.4 Toenemende Chinese invloed in Latijns Amerika
12.5 Het Amerikaanse Midden-Oostenbeleid
12.6 De speciale relatie met Saoedi Arabië
12.7 De speciale relatie met Israël
12.8 De Israëlische kernwapens
12.9 Het Westerse front tegen Rusland
12.10 De EU en Rusland
12.11 Britse geheime operaties in Rusland
12.12 De Russische economie
12.13 Het verdict
Epiloog
Bibliografie
Dit artikel verscheen 24 maart 2021 op Geopolitiek in context
