Michael Parenti – The U.S. War on Yugoslavia
Talk by Michael Parenti on “The U.S. War on Yugoslavia” given May 16, 1999 in Seattle, WA.
Europa staat voor de keuze: socialisme en de rechtsstaat, of fascisme. Het window of opportunity om ons te ontdoen van het Amerikaans imperium sluit zich. Nog altijd ligt de weg open naar een onafhankelijk Europa dat zich met Azië integreert tot een Euraziatisch supercontinent. Zo’n koers neemt de geo-economisch machtige VS de wind uit de zeilen.
Nieuwsconsumenten alternatieve berichtgeving voorleggen, dat is de overkoepelende positionering van ‘Geopolitiek in context’ zoals die staat vermeld bovenaan mijn homepage. Ik doe dat in een medialandschap waarin mainstream media hun oren laten hangen naar machthebbers, overheden de publieke opinie manipuleren en selectief bronnen verbieden, gezagsverslaafde denktanks en opiniemakers de media domineren, en maar weinig academici1 echt onafhankelijk communiceren. Wie al eens een kijkje heeft genomen op mijn profielpagina heeft gezien dat ik mij laat leiden door het gedachtegoed van de progressieve Amerikaanse politicoloog, historicus en activist Michael Parenti, in het bijzonder die uit zijn boek Profit Pathalogy and Other Indecensies2, waaruit ik (lichtjes geredigeerd) citeerde (vertaald):
Elites letten op wat je denkt. Het maakt ze niet uit of je honger lijdt, werkloos, ziek of dakloos bent. Maar ze zijn op hun hoede als je weerbarstige democratische gedachten koestert. Ze worden nerveus als je een radicale analyse aanvaardt, de motieven en functies van de nationale veiligheidsstaat en het Amerikaanse wereldimperium in twijfel trekt, de kletspraat verwerpt die wordt voorgeschoteld door de bedrijfsmedia en gevestigde leiders.
Door onze percepties te manipuleren, beheersen ze onze samenleving, de publieke opinie, het publieke discours en ons politieke bewustzijn. Zolang ze ons in het gareel kunnen houden aan de basis van de sociale piramide, kunnen zij aan de top leven. Wij zijn het die betalen voor hun oorlogen. Wij zijn het die hun oorlogen voeren.
Als we weigeren ons te laten leiden aan een superpatriottische, imponerende riem, als we tot onze eigen beslissingen komen en er steeds meer naar handelen terwijl onze rangen groeien, dan krimpt de macht van de heersende profiteurs en kan die zelfs worden ontkracht en gebroken. Zo verging dat dynastieën en monarchieën in het verleden.
Er is niets heiligs aan het bestaande systeem. Economische en politieke instanties moeten de belangen van het volk dienen. Als ze dat niet doen, moeten ze worden vervangen door ontvankelijker, rechtvaardiger, democratischer instellingen.
Offensief machtsinstrument
Parenti betoogt dat het Amerikaans imperium multinationals wereldwijde macht geeft over markten, investeringen en grondstoffen. Die kunnen zo jaarlijks honderden miljarden dollars winst repatriëren. Door zowat alle oppositiebewegingen weg te vagen, heeft de VS de wereldwijde hegemonie van de multinationals stevig verankerd. Washington blijft waakzaam voor ‘gevaren’ die het Westen bedreigen.3 Na het communisme, ‘wrede dictators’ en terreurbewegingen werden Rusland en China tot de nieuwe vijanden benoemd. Daarmee moest de stapsgewijs uitdeinende NAVO, destijds de verdedigingsorganisatie tegen de Sovjet-vijand, nieuw bestaansrecht krijgen. De realiteit van vandaag is echter dat de VS de alliantie gebruikt als offensief machtsinstrument om het Amerikaans imperium te waarborgen.
Na het communisme, ‘wrede dictators’ en terreurbewegingen werden Rusland en China tot de nieuwe vijanden benoemd. Daarmee moest de stapsgewijs uitdeinende NAVO, destijds de verdedigingsorganisatie tegen de Sovjet-vijand, nieuw bestaansrecht krijgen.
Vandaag is de NAVO in oorlog met Rusland. De Amerikaanse neoconservatieve aanstichters volgen het bekende scenario. Jarenlang werd Rusland gedemoniseerd. De Russisch-gezinde regering-Yanukovych in Oekraïne werd uit het zadel gelicht. Het neerhalen van vlucht MH17 werd in de schoenen van de Russen geschoven. De heisa rond de Skripals en Navalny billijkte de druk op de Duitse regering om het pijplijnproject Nordstream 2 stop te zetten. Uiteindelijk werden de pijpleidingen op 26 september 2022 zonder pardon opgeblazen, met rampzalige ecologische en economische gevolgen. Op 8 februari 2023 onthulde de gerenommeerde Amerikaans onderzoeksjournalist Seymour Hersh dat de VS de dader was. Noorwegen was actief betrokken, aan Zweden en Denemarken werden de details onthouden.
Oorlogsdaad
Het verhaal werd in alle toonaarden ontkend, maar enkel door woordvoerders. Aanstichters Joe Biden, Anthony Blinken, Jake Sullivan en Victoria Nuland gaven forfait. De propagandamachine werd in werking gesteld. Zo kwamen onze Lage Landen met het verhaal dat president Poetin “hoogstwaarschijnlijk” toestemming had gegeven voor het neerschieten van MH17, maar daar niet voor vervolgd kan worden. Maar hoe men het ook wendt of keert: Duitsland, dat in ruil voor steun aan Minsk II Rusland had verleid Nord Stream 2 te entameren, staat voor schut. De onthullingen van Hersh doen serieuze afbreuk aan het laatste restje geloofwaardigheid van Washington. De feiten staan voor een regelrechte oorlogsdaad, nota bene gericht tegen Duitsland, de belangrijkste Amerikaanse bondgenoot in Europa.
Duitsland, dat in ruil voor steun aan Minsk II Rusland had verleid Nord Stream 2 te entameren, staat voor schut. De onthullingen van Hersh doen serieuze afbreuk aan het laatste restje geloofwaardigheid van Washington.
Tot dusverre bleef de westerse steun aan Oekraïne beperkt tot wapens, inlichtingen en financiering. Vandaag zou Washington ook de inzet van troepen overwegen. Maar zo’n vaart loopt het niet. De eerste barsten in de NAVO worden zichtbaar. Hongarije doet niet mee, en ook Kroatië geeft tegengas. De westerse media spreken niet langer over het vernietigen van de Russische “oorlogsmachinerie” of regime change. Amerikaanse wetgevers roepen voor het eerst op tot een tijdlijn voor de oorlog. Voor House Armed Services voorzitter Mike Rogers moet de oorlog deze zomer eindigen. De Russen lijken zich weinig zorgen te maken. Zij staan aan de vooravond van een groot offensief. Echt gevaarlijke westerse wapens worden op het slagveld pas operationeel als de oorlog voorbij is.
Hypersonische raketten
Het laatste nieuws4 is dat Rusland haar nucleaire doctrine zou herformuleren. ‘Preventieve’ tactische nucleaire aanvallen zouden moeten kunnen, naar analogie met de Amerikaanse nucleaire doctrine. Bovendien, als Oekraïne westerse langeafstandsraketten inzet tegen de Krim en/of het grondgebied van Rusland, zal Moskou hypersonische raketten droppen op Amerikaanse militaire installaties in Europa en de VS. Deze raketten zijn immuun voor luchtafweer, en hebben dankzij hun snelheid zelfs zonder conventionele of nucleaire lading een schokkende impact. De Amerikaanse denktank RAND Corporation schat de explosieve kracht van een hypersonische raket met een massa van 500 kg bij een snelheid van mach 8 op 3 Ton TNT. Ter vergelijking, de atoombom op Hiroshima had een explosieve kracht van 15.000 Ton TNT.
De wereld voelt dat de VS in Oekraïne aan het kortste eind trekt. Het vertrok met de staart tussen de benen uit Indochina. Het heeft het welvarende Joegoslavië kunnen opsplitsen5, in Irak regime change kunnen doorvoeren, Noord-Koreaanse voorstellen om een niet-aanvalspact te ondertekenen van de hand gewezen en bijgevolg dat land tot een kernmacht zien uitgroeien6. Het heeft het JCPOA-akkoord met Iran opgeblazen, het land verlammende sancties opgelegd, maar moeten toezien hoe Iran alles in huis heeft om kernwapens aan te maken. Het heeft in Venezuela stroman Juan Guaidó naar voren geschoven die uiteindelijk stilletjes van het toneel moest verdwijnen, het houdt sinds 1961 tevergeefs Cuba in een wurggreep, maar het lijdt na Afghanistan opnieuw een smadelijke nederlaag, ditmaal tegen Rusland.
Amerikaans imperialisme
De wereld stelt vast dat Amerika niet oppermachtig is. Steeds meer landen zullen een eigen koers willen gaan varen, hun bodemschatten willen voorbehouden aan hun eigen bevolking, hun samenleving inrichten zoals zij dat willen, en zich dus niet neerleggen bij de wurgende omhelzing van de ‘vrije markt’. Als we dat begrip toespitsen op het volledig geprivatiseerde en onbelemmerd neoliberale economiemodel7, dan draait dat om de vrijheid van plutocraten om zowat alles te doen wat ze willen met hun economische slaven. De vrije markt is er niet om menselijke noden te lenigen, tenzij er commerciële munt valt uit te slaan.8 Het Amerikaans imperialisme eist het recht op om elk land preventief te bezetten en te vernietigen.
Het mondiale monetaire systeem is een retributiesysteem waarmee de VS zijn complete militaire apparaat financiert. Maar aan die free lunch komt een einde.
De VS kan dat recht enkel uitoefenen omdat het beschikt over de dollar als reservevaluta, een gigantische oorlogsmachine, wereldwijd 800+ militaire bases en een legertje NAVO-‘bondgenoten’ en vazallen. Het mondiale monetaire systeem is een retributiesysteem waarmee de VS zijn complete militaire apparaat financiert. Maar aan die free lunch komt een einde. Steeds meer landen laten de dollar en Amerikaans schuldpapier links liggen. Traditionele Amerikaanse bondgenoten als de Arabische oliestaten zeggen de petrodollar vaarwel. Dat zijn fenomenen die vroeger of later leiden tot een economische en sociale catastrofe in de VS. Mogelijk ondergaat the indispensable nation dan het lot van de Sovjet-Unie. Maar het uiteenvallen van de nucleair bewapende Verenigde Staten zal niet zonder slag of stoot gaan.
Levensbelang
Over de toekomst van een Oekraïense rompstaat zal Moskou niet met de VS willen onderhandelen, maar focussen op de EU en op Duitsland in het bijzonder. Wil Europa als Unie relevant blijven in de wereld, dan zal het in het reine moeten komen met zijn grote buurland. Goede betrekkingen met Rusland is voor de EU van levensbelang. Maar het Europese window of opportunity naar een nieuwe Ostpolitik sluit zich. De implosie van de liberale democratie dient zich aan. De levensstandaard staat onder druk, net als de levensverwachting. In Europa worden hele economieën met een recessie bedreigd. Duitse ondernemingen leggen het loodje als gevolg van het suïcidale economisch beleid waarin Europa zijn economische betrekkingen met Rusland probeert te verbreken.
Met de implosie van de liberale democratie staan we voor de keuze voor socialisme en de rechtsstaat, of voor fascisme. In Europa lijkt het laatste scenario zich aan te dienen. Aan ons, democraten, anti-imperialisten en socialisten, om een andere weg in te slaan, een weg die de systeemcrisis te lijf gaat, erkent dat imperialistische instellingen zoals de NAVO en de EU niet noodzakelijk moeten worden gered, en resoluut leidt tot een onafhankelijk Europa, dat zich met Azië integreert tot een Euraziatisch supercontinent. Zo’n koers neemt de geo-economische macht van de VS de wind uit de zeilen.
“[Daarmee] krimpt de macht van de heersende profiteurs en kan die zelfs worden ontkracht en gebroken”, aldus Michael Parenti.
*****
