De community ruimte is een vrije online ruimte (blog) waar vrijwilligers en organisaties hun opinies kunnen publiceren. De standpunten vermeld in deze community reflecteren niet noodzakelijk de redactionele lijn van DeWereldMorgen.be. De verantwoordelijkheid over de inhoud ligt bij de auteur.

Burgeranalyse – politiek bedrijf – kiezen: dl. 5 staatsbestel

Burgeranalyse – politiek bedrijf – kiezen: dl. 5 staatsbestel

zaterdag 2 maart 2019 17:19
Spread the love

De pluriforme seculiere staat

In een seculiere staat zijn er 2 mogelijke opties van vrijheid:

  • de positieve vrijheid: het Belgisch systeem. Dat boogt op een grote solidariteit met de bijhorende middelen van de hele gemeenschap om zich te ontwikkelen – zoals investeringen voor goedkoop en toegankelijk onderwijs, ziekenzorg, sociale woningen, werkloosheidsbeleid, kindergeld, …
  • de negatieve vrijheid: het systeem van de USA. Dat ondermijnt het draagvlak voor solidariteit en creëert een samenleving waar elk voor zich moet zorgen.

Ik kies duidelijk voor het solidariteitsprincipe i.p.v. van het ‘elk voor zich en god voor allen’-principe.

Burgerschap is dus niet alleen een recht op rechten (zelfbeschikking, …), maar impliceert dat elk individu de verantwoordelijkheid heeft om aan ieder zijn of haar interpretatie van het ‘geluk nastreven’ (pursuit of happiness) te gunnen. En daarbij zijn nog 2 punten belangrijk:

  • je bent verantwoordelijk voor je eigen daden
  • jouw streven mag er niet voor zorgen dat andermans vrijheid hierdoor beknot wordt.

 

Gepolitiseerde staatsinrichting

Dit zijn de elementen van onze westerse, christelijke, democratische rechtstaat:

  • de scheiding van kerk en staat;
  • de scheiding van de wetgevende, uitvoerende en rechterlijke macht;
  • het naleven van onze grondwet, de wetten van dit land en de Europese wetgeving;
  • het naleven van de mensenrechten.

Dat alles zou moeten gerespecteerd worden, maar …

Ten eerste zijn de wetten zo opgesteld dat ze niet eenduidig zijn en dus voor interpretatie vatbaar. Zo kunnen politici, vaak juristen, ondanks hun ongelijk toch hun gelijk halen. Zo krom is het recht!
Ten tweede zouden leidende functie-bekleders van diverse machten over belangrijke kwesties geen overleg mogen plegen, want dat betekent een vermoeden van beïnvloeding. Maar er zijn voorgaande geweest …
Ten derde heerst al jarenlang een ‘nieuwe’ politieke cultuur van partijpolitieke benoemingen in magistratuur, politie, bestuurlijke posten, …
En dan hebben we het nog niet over die politici in de bankbesturen die oogluikend toelieten dat er onzorgvuldig met het spaargeld van de modale burger omgesprongen werd en nog wordt.

Dat is maar het topje van de ijsberg! De actoren komen uit alle politieke partijen! En de meesten doen alsof hun neus bloedt en komen er zo mee weg.
Wie probeert om orde op zaken te stellen in de Belgische huishouding, ontregeld door de voorgangers, hebben veelal de pech dat sommige topfiguren uit een of andere macht het met hen niet zien zitten.
En dan veroordeelt de media iemand reeds op vermoedens van … i.p.v. het resultaat van het parlementair onderzoek af te wachten. Dit kan men moeilijk ernstig noemen.
En laten we dit ook zeggen: geen van de huidige roepers op de tribune heeft de politieke moed om zijn nek uit te steken om het land uit de crisis te halen, want ze zijn allen machtsgeil en bang voor de electorale afrekening.
Zielig en beschamend!

M.a.w. de scheiding der machten is in België een lachertje: de rechterlijke macht, de politionele macht en de administratieve macht stikt van politiek gekleurde topambtenaren. De beslissingen die door die machten genomen worden, zijn uiteraard totaal niet onafhankelijk. En als modale burger moet je je mond houden …

 

Staatshervormingen

Het werkte altijd beter in de meeste privinciesteden. Maar waar de overlappingen en de institutionele chaos het grootst is – in Brussel – heeft de ‘spontane architectuur’ van de Belgische politiek nooit goed gewerkt. De botsende bevoegdheden van stadsgewest, twee gemeenschappen, negentien gemeenten met hun bestuurlijke autonomie en zes politiezones hebben in Brussel veel politieke carrièremogelijkheden gecreëerd, maar weinig daadkrachtig en efficiënt beleid opgeleverd.
België is weliswaar geen ‘failed state’ maar er zijn wel degelijk ‘failed spaces’ in het land en Brussel steekt er met kop en schouders bovenuit. Het lijkt contradictorisch dat een land met zoveel overheden leidt tot gebrek aan kennis van wat er zich aan de basis, in wijken en achterkamers, op pleintjes en in formele en informele ontmoetingsplaatsen afspeelt, maar het is wel zo.
Een wet uit de managementtheorie zegt het: als te veel mensen verantwoordelijk zijn voor iets, neemt niemand verantwoordelijkheid.
Er zijn te veel overlappingen, er zijn onduidelijkheden en er zijn vooral veel onafgewerkte plannen in de federale staat België. Dat is duur, dat is vaak inefficiënt, maar het werkt. Of toch niet?

Door de zes opeenvolgende staatshervormingen werd het unitaire België omgevormd tot een federale staat waar door de toepassing van het subsidiariteitsbeginsel en onder druk van de nationalistische partijen, een groot aantal bevoegdheden naar de Gemeenschappen en Gewesten werden overgeheveld.
De zes staatshervormingen zijn niet het resultaat van logisch denkwerk met de bedoeling om het geheel beter te doen werken, integendeel. Als men ziet welke ondoorzichtige rimram van sommige bevoegdheden is gemaakt, dan is dat het resultaat van de tijdelijke belangen van die ene partij of die ene politicus. En er valt wel telkens een belanghebbende aan te duiden. Het probleem is dat we de bewerkstelligers van deze waanzin nooit ter verantwoording kunnen roepen …
Dit is ook één van de redenen waarom de Belgische staatsstructuur een ingewikkeld kluwen geworden is waarin men door het bos de bomen niet meer ziet en waar de confederale trekjes van het systeem niet langer ontkend kunnen worden.

Van efficiëntie is dus zeker geen sprake meer. Hoelang het nog gaat duren vooraleer de burgers van dit land, die men nu een aantal niet onbelangrijke financiële besparingen oplegt, zullen beseffen wat de kostprijs is van een opdeling in functie van de taal? Geen idee … maar het zou wel eens heftig kunnen worden …
Het is immers de belastingbetaler die opdraait voor de kosten van de verschillende regeringen, van de verschillende administraties en voor het in werking stellen van de verschillende mechanismen die noodzakelijk zijn om het huidig systeem in stand te houden.

Natuurlijk zijn in een federaal land samenwerkingsakkoorden tussen de verschillende entiteiten een absolute ‘must’ en moeten die zelf aangemoedigd worden. Maar in dit land is dit, tot in het absurde toe, een absolute noodzaak geworden en wordt het subsidiariteitsbeginsel ge(mis)bruikt om sommige opdelingen goed te praten. Het verbergt op die manier de onmacht van het huidig (te) ingewikkeld systeem om nog concrete beslissingen te nemen zonder dat men zich hopeloos vastrijdt in oeverloze discussies in de verschillende overleg- en samenwerkingsfora?
En er is nogal wat onduidelijke bevoegdheidsverdeling:

  • een Vlaams en een Belgisch ‘ministerie van buitenlandse zaken’
  • een Vlaams en een federaal ‘banenplan’
  • wat is de protocollaire rangorde van de diverse beleidsego’s bij internationale bezoeken

Het toppunt van inefficiëntie is dat wanneer de gemeenschappen het over een bepaald probleem niet eens worden er geen scheidsrechter is. Het federaal niveau mag de knoop niet doorhakken. In andere federale staten is zoiets ondenkbaar, in België is dat dagelijkse kost. Bij ons houdt men van de verrottingsstrategie!

 

Een staatsstructuur waar iedereen iedereen tegenwerkt

Ons Belgisch communautair probleem maakt alles in ons land immens ingewikkeld. Hoe kwam het zover?
Met het sluiten van de Waalse mijnen zaten de Walen met een gigantisch probleem. Het Waalse ABVV onder leiding van André Renard wilde dat de modale Waal hier zo weinig last van kreeg en dus: werkeloosheidsuitkeringen à volonté en niet begrensd in de tijd. Maar omdat ze Vlaamse tegenstand vreesden, vroegen ze sociaal-economische autonomie.
De romantische Vlaamse leiders zagen het moment gekomen om in ruil een Vlaamse identiteit te eisen. De Walen slaagden er evenwel in dat communautaire debat zo te voeren dat het leek alsof de Vlamingen vragende partij waren en dus vroegen ze de Vlamingen nog een pak compensaties. Er werden staatshervormingen gepland waarbij telkens de Vlamingen en bij uitbreiding de Belgische staat gepluimd werd. Elke staatshervorming was ingewikkelder en duurder.
De Vlamingen werden het beu om voor alles op te draaien. Men had al te lang tactische beslissingen genomen zonder strategische motivatie. En dus eisten ze zelfbeschikkingsrecht en afscheuring.

België met zo’n 11 000 000 inwoners heeft in vergelijking met al zijn grotere buurlanden een veelvoud aan parlementen, verkozenen, regeringen, ministers en staatssecretarissen. Te gek voor woorden! En dan te weten dat die elkaar, als het maar even kan, voortdurend stokken in de wielen steken.
Onze leiders hebben alvast op één punt hun woord gehouden: ze scheppen arbeidsplaatsen. Alleen wel op onze kosten en dit tussen de 5 500 en 16.000 € netto/maand/politicus, enkel als parlementslid wel te verstaan. Hoeveel al hun bijjobs dan nog opbrengen is mogelijks nog eens zoveel. Niet slecht betaald, hé!
En als men al eens via televisie een inkijk krijgt in een van die werkende parlementen dan zie je soms een pak lege stoelen, gapende of ingedutte parlementairen, politici die allerlei niet relevante lectuur doornemen, …
Dat politici dan de scheldnaam ‘zakkenvullers’ krijgen, is niet verwonderlijk.
Nemen we nu eens het voorbeeld van het befaamde Brussel-Halle-Vilvoorde-dossier, dat nu zogezegd opgelost is … met een draak van een compromis.
BHV wordt hier simpel uitgelegd aan de hand van een pintje en is exemplarisch bedoeld.

Elke avond komt je nieuwe buurman langs om een fris pintje te drinken.
Op sommige dagen is dat wel wat lastig, maar je begrijpt het wel aangezien hij nog geen koelkast heeft.
Dus gun je hem het pintje uit jouw koelkast (faciliteiten).
Maar dagen worden weken, weken worden maanden en maanden worden jaren en de buurman voelt zich ondertussen zodanig thuis bij jou dat hij bepaalt wanneer en wat er gedronken mag worden (balorige burgemeesters die weigeren Nederlands te spreken).
Wanneer je hem daar op aanspreekt, reageert hij furieus en zoekt steun bij zijn familie die een straat verder woont (Brusselse Franstaligen).
Deze steunen het gedrag van je buurman en eisen dat je je huis openstelt voor heel hun familie, waarbij de koelkast eigendom wordt van de familie (aanhechting faciliteitengemeenten bij Brussel), maar waarbij jij die wel dagelijks dient te vullen (financiële transfers).
Wanneer uiteindelijk de vrederechter stelt dat jij gelijk hebt én dat de buurman dan maar bij zijn familie moet gaan drinken (uitspraak grondwettelijk hof), eist de buurman en zijn familie dat jij een koelkast voor hen koopt (compensaties voor Franstaligen).

In alle landen vindt men het maar normaal dat wie er permanent wenst te wonen de plaatselijke ta(a)l(en) leert en zich zo goed als maar kan aanpast aan de plaatselijke geplogenheden. Maar niet zo in België.
Het probleem met de francofone Belgen kan niet beter verwoord worden dan door de Nederlander Derk Jan Eppink in zijn artikel in Trouw: ”Als België splijt, kiest Brussel voor Europa”.
< http://www.trouw.nl/tr/nl/4324/nieuws/article/detail/1332373/2007/12/04/Als-Belgie-splijt-kiest-Brussel-voor-Europa.dhtml >

Vlamingen zijn helemaal niet rancuneus noch egoïstisch zoals kwatongen beweren. Pakken geld is van het rijk geworden Vlaanderen versluist naar bodemloze putten in Wallonië. En ondanks dat de Vlamingen de meerderheid vormen, werden ze steeds als ondergeschikte behandeld. Nooit paste de francofonie zich aan, zeker niet in Vlaanderen …
Over de transfer is er er al heel wat geschreven o.a. VUB bevestigt ‘eeuwige’ transfers van Vlaanderen naar Wallonie:
< http://forum.politics.be/archive/index.php/t-18695.html >

In het tiende Gravensteenmanifest heeft men geen goed woord over voor het ondemocratische gesjoemel tot het vormen van de regering Di Rupo I. De uitholling van de Belgische democratie is niet alleen de schuld van de Franstalige partijen maar nog veel meer die van de Vlaamse regeringspartijen.
En de in elkaar geflanste zesde staatshervorming, weeral zo’n typisch Belgisch misbaksel, is de naam staatshervorming niet waardig. Maar dat was al langer bekend binnen de Vlaamse Beweging, onder meer de Gravensteengroep.
< https://nl.wikipedia.org/wiki/Gravensteengroep >
< https://doorbraak.be/gravensteengroep-maakt-nieuwe-webstek/ >
De bevoegdheidsoverdrachten naar de zogenaamde deelstaten zijn te gefragmenteerd en zitten proppensvol uitzonderingen. Zo kunnen ze dus niet consequent zijn. De meesten zijn louter ‘uitvoerende’ overdrachten, zogenaamde loketbevoegdheden dus. Over het algemeen perken ze eerder de autonomie van de deelstaten in, dan die uit te breiden.
Het wordt nergens met zo veel woorden gezegd maar het was in feite een afspraak tussen CD&V en PS: een matiging inzake centrifugale maatregelen (tegemoetkoming aan PS) in ruil voor clementie inzake Arco (tegemoetkoming aan CD&V).
Dit alles staat natuurlijk haaks op de autonomiegedachte. Het federale niveau blijft aan de touwtjes trekken, zonder daarvoor voldoende democratisch gelegitimeerd te zijn want er is geen echte federale kieskring.

Alle bevoegde Vlaamse, Waalse en Brusselse gecreëerde instanties staan elkaar momenteel zo assertief in de weg dat zelfs simpele problemen totaal onoplosbaar zijn geworden.
En ja Open VLD-vicepremier Alexander De Croo zei op zaterdag 28 juli 2018 in een interview met La Libre Belgique dat hij eerder voorstander is van een federale kieskring dan van confederalisering. De reden: met confederalisme creëer je permanent conflict. Hij heeft overschot van gelijk!
* < http://www.knack.be/nieuws/belgie/de-croo-met-confederalisme-creeer-je-permanent-conflict/article-normal-1178373.html >
Het grote probleem is nu een sterke figuur te vinden die tabula rasa kan doen en alles tot zijn ware proporties terug kan brengen.
Opgelet: de transfers naar Wallonië zijn dan wel groot, ons koningshuis kost nogal wat maar de bedilzucht van Vlaanderen en het gigantisch gecreëerd politiek systeem kost nog veel meer geld. En over dat laatste willen politici al helemaal niet spreken …

take down
the paywall
steun ons nu!