We komen in Vlaanderen uit een Katholieke hegemonie. Voor de meerderheid in de publieke opinie kon tot enkele decennia terug zelfs wie niet gelovig was voluit meegenieten van de verworvenheden van de Katholieke gemeenschap.
Vandaag bestaat die hegemonie niet meer omdat die meerderheid om verschillende redenen is verschrompeld en omdat de Kerk zichzelf vandaag als onvervangbare meerwaarde binnen het pluralisme situeert.
Toch lezen we op fora (zowel bij gelovigen als bij vrijzinnigen) verdedigers van het eigen grote gelijk. Of die begeestering nu uitgaat van een Moslim, Katholiek, Jood of vrijzinnige, ik vind elke projectie van de eigen zingeving of engagementen als volstrekt toepasbaar op de samenleving hautain en wereldvreemd.

Zelf beschouw ik me als humanist en neem ik dus geen dogma’s aan. Maar mijn inzichten blijven vooral een zoektocht. Ze geven me geen superioriteit en bieden al zeker geen garantie voor immanente waarheden. We hebben niet tegen de Katholieke hegemonie geageerd om vandaag een alternatieve hegemonie te verdedigen. Soms heb ik de indruk dat een aantal vrijzinnigen nu ook, als nieuwe numerieke meerderheid, in een strijdmodus tegen een verdampte Katholieke hegemonie zijn blijven ageren.
Mag ik de conservatieve goegemeente toewensen dat ze hun relatief recente openheid op levensbeschouwelijk vlak (abortus, genderdiversiteit) op basis van eigen inzichten hebben verworven en niet op basis van een aversie voor nieuwe gemeenschappen die nog vanuit meer conservatieve en meer progressieve fracties met die problematieken worstelen.
De nieuwe openheid hier blijft intussen een intern punt van discussie met andere rechts-populistische regimes in de EU (Hongarije, Polen) en verderop …

Het Liberalisme stelt dat concurrentie garanties biedt voor de levensvatbaarheid van de economische activiteit en groei. Daarnaast verhoogt het <i>Sociaal Contract</i> die persoonlijke vrijheid door de natuurlijke kwetsbare vrijheid te upgraden naar een vrijheid die ons basisgaranties moet bieden voor kwalitatieve en solidaire opleiding, gezondheidszorg en pensioen.
Wel die concurrentie-diversiteit is met vallen en opstaan ook de beste basis voor voortschrijdende zingevende inzichten. Daarbij komt het er voor elkeen op aan om de meerwaarde van de eigen inzichten te verwoorden. De makkelijker versie is om te stoppen bij de problemen van andere gemeenschappen en die als absolute grond van het eigen gelijk te poneren.

Walter Vandenbossche heeft deze week gepleit voor het behoud van kerstmarkten in Brussel. Die vraag wordt pas geloofwaardig <i>anno 2023</i> als de inname van de publieke ruimte door bv. een kerststal evenwaardig gegarandeerd wordt voor alle gemeenschappen. In de traditie van kerstmis of van de winterzonnewende is dat dan in vredevol en hoopvol respect.