Update: Debat met een slachtoffer van misbruik door clerici. 13XII2023, 10 AM.
Vandaag precies 15 jaar geleden was ik te gast in het Aartsbisschoppelijk paleis in Mechelen . We waren daar op 12 december met een klein honderdtal gasten waaronder een delegatie van Natuurpunt , om te luisteren naar de conferentie, dat was het woord dat hij graag gebruikte, van kardinaal Godfried Danneels. Hij sprak over de uitdaging voor de mens om meer natuurverbonden te gaan denken, religie beleven, en leven. Hij had inderdaad over het thema van de Ecologie en over de wondere banden tussen mensen en dieren net een boekje geschreven. Hij verzorgde tweemaal per jaar zulke publicatie; in de kersttijd en voor Pasen. (Zie illustratie).
Danneels gaf tijdens de lezing toe dat dit ecologische onderwerp voor hem iets nieuws was geweest. Hij had de nood eraan in deze tijd intussen volgens mijn inschatting wel goed begrepen. De bisschoppen richtten de cel EcoKerk op om er rond te werken. Vele kerken kregen daarop meer duurzame verwarming. Stilaan volgden ook publicaties. Men ging daarbij graag uit van de ecologisch inspirerende kerkfiguur van Sint Franciscus van Assisi.
[Persoonlijk verbaast het mij dat in de winkels in kerken en bij abdijen en in bedevaartoorden, tussen de heiligenbeeldjes nog niet vaker deze figuur aanwezig is. De gemeenschap van christenen is blijkbaar conservatief. Zelf heb ik een beeld van Franciscus besteld en aangeschaft. Later ontving ik een beeltenis in aardewerk van beeldhouwer en Franciscaan Rik van Schil.]
Ik ben er van overtuigd dat een van de aansporingen voor de aartsbisschop om over dit onderwerp te studeren en te schrijven onze correspondentie daarover is geweest. Ik schreef in dit jaar 2008 een aantal gloedvolle, enthousiaste brieven over ecologie en over de grote “naturalist” Charles Darwin aan Godfried Danneels. Ook juist, zo herinner ik mij, naar aanleiding van de grote demonstratie door moeder Natuur van haar grootschalige kracht toen tijdens een storm in dat voorjaar duizenden grote bomen tegen de vlakte gingen in ons land en de buurregio’s. Nog jaren later waren de sporen in de bossen zichtbaar.
Een ander detail dat ik mij goed herinner over mens & dier, is hoe Danneels het jaar voordien in een andere toespraak nog had gezegd, men laat mij weten dat er tussen mens en hond niet echt een band mogelijk is zoals tussen mensen: dat honden je nooit direct aankijken. Als grote lezer van de werken van de Duitse dierpsycholoog en Nobelprijswinnaar Ethologie Konrad Lorenz (waaronder het charmante en persoonlijke Mens en hond) wist ik dat dit klinkklare onzin en reine desinformatie was. Ik had daarop de wijze vooraanstaande christen een bericht gestuurd met een paar foto’s van honden die recht in de lens naar de fotograaf kijken. Als zoon van een ervaren paar reizigers en fotografen was ik vertrouwd met de aanzwellende beeldcultuur en haar verdiensten.
Met Godfried Danneels mocht ik overigens al ervaren dat waarlijk grote mensen, grote geesten zoals onze hoogleraren Geschiedenis ze noemden, vaak snel bereid zijn op oudere standpunten terug te komen en van idee te veranderen, wanneer hen overtuigend weerwerk wordt geboden met betere informatie.
Het is erg jammer dat de herinnering aan deze getalenteerde en toegewijde man negatief gekleurd raakte door zijn minder doortastende rol in de bekende problematiek. Dat deze kleine persoonlijk getuigenis dit een klein beetje recht mag zetten, is wat ik hoop.
Portret: Jan Smets, Flickr commons
______________________________________
Danneels: groot man met logische schaduwzijden en beperkingen?
In de groep Kerkverbonden op Facebook kwamen een oude kennis en ik tot misschien wel interessante conclusies bij het bovenstaande.
Staf, 131223 om 8 uur: