Dit debat, dat gender gerelateerde thema’s centraal stelde, werd verrijkt door een exclusief all-female panel. Dat ontging ook Dave Sinardet, de enige mannelijke deelnemer, niet: “Het is wellicht de eerste keer in mijn carrière dat ik als enige man in een politiek debat zit… jammer dat enkel vrouwen zich aangesproken voelen om te komen debatteren over genderkwesties.”

Het panel omvatte genderexperten en prominente politici als Vlaamse Viceminister-president Gwendolyn Rutten (Open VLD), Covoorzitster Nadia Naji (Groen), Fractieleider Hannelore Goeman (Vooruit), Kamerlid Kathleen Depoorter (N-VA) en Voorzitster van Vrouw en Maatschappij Lynn Callewaert (CD&V).

Zij vertolkten de standpunten van hun partijen en hun prioriteiten over abortus, discriminatie en geweld, gender/ seksuele identiteit en onderwijs. Elk thema werd ingeleid door vier stellingen waarop de politica’s zich moesten positioneren aan de hand van groen/rode bordjes.

Abortus

Hier tekende zich snel een progressief blok af van Open VLD-Vooruit-Groen tegenover CD&V-N-VA. De N-VA die vooralsnog buiten schot blijft in het abortusdebat moest zich wél positioneren. Kathleen Depoorter (N-VA) sluit niet volledig aan bij Lynn Callewaert (CD&V) die vooral de mogelijke pijnperceptie op 15 weken naar voren schuift als reden om abortus niet te versoepelen naar 18 weken.

“Laat ons bij de wetenschap blijven, op 15 weken is er geen pijnperceptie maar ontwikkelen zich wel reflexen”, aldus Depoorter. “Dat neemt niet weg dat 18 weken niet aan de orde is. Als een vrouw op 12 weken niet weet dat ze zwanger is, moeten wij ons afvragen of vrouwen perfect medisch begeleid zijn? We moeten inzetten op educatie en vrouwen helpen om beter te kunnen ontdekken dat ze zwanger zijn.”

Foto: VUB/Lies Smets

Die opmerking valt niet goed bij de andere panelleden: “Een vrouw die op 12 weken niet weet dat ze zwanger is, heeft niks te maken met niet goed medisch begeleid te zijn. Er moet een goede en open abortuswetgeving zijn. Als het wordt weggezet als iets slecht, dan duw je vrouwen in de illegaliteit en breng je vrouwen in levensgevaar”, aldus Gwendolynn Rutten.

Het bleef onduidelijk welke versoepelingen voor N-VA dan wel mogelijk zijn.

Discriminatie en geweld

Met de stelling dat geweld in het uitgaansleven eerder een maatschappelijk dan een politiek probleem is, gaat Kathleen Depoorter als enige mee akkoord: “Politieke partijen moeten nadenken over maatschappelijke problemen maar je kan niet alles naar de politiek brengen. Misschien moeten we ook eens in eigen boezem kijken. Geweld in het uitgaansleven is niet enkel een politiek probleem, maar ook vaak een probleem van middelengebruik.”

Opnieuw botste ze hier op verzet van alle andere panelleden. “Veiligheid is wél de taak van de politiek. Het is niet zozeer een mentaliteitswijziging, maar vaak weten mensen gewoon niet wat doen. Daarom is het belangrijk dat protocollen worden afgesproken en omstaanderstrainingen gegeven, zodat mensen de juiste tools krijgen om gepast te reageren”, aldus Lynn Callewaert.

Of politici van hun functie ontheven moeten worden na discriminerende (racistische, seksistische of homofobe) uitspraken? Daar schaart enkel Groen zich achter: “Dat is erover? Neen, racisme is erover! Het is de logica zelve dat politici dan moeten opstappen.” En Gwendolynn Rutten: “Politici uit het parlement zetten na racistische uitspraken? Als dat de sanctie was dan zat er geen Vlaams Belang fractie meer in het parlement.”

Een vraag die meteen ook wordt doorgespeeld naar Hannelore Goeman, na het ontslag van voormalig voorzitter Conner Rousseau en Antwerpse Schepen Tom Meeuws. Hoewel ze zelf ook toegeeft dat niet iedereen bij Vooruit die beslissingen steunde, lijkt daar nu wél verandering in te zijn gekomen:

“Politici moeten het goede voorbeeld geven. Het ‘te veel gedronken hebben’ mag dus nooit een excuus zijn. Er moet een klacht worden neergelegd en er moeten consequenties volgen. Maar een politicus die in eer en geweten aan politiek doet, moet die beslissing zélf nemen. Bij ons zijn de twee politici ook opgestapt en daar staan we nu ook allemaal achter, omdat words matter.”

Gender/seksuele identiteit en onderwijs

Het laatste debatthema peilde naar hoe seksuele en gender-identiteiten hun plek hebben op scholen. “Ik zie niet in waarom kinderen niet mogen geïnformeerd worden over transgenders en homoseksualiteit. Mijn partij is altijd een inclusieve partij geweest.” stelt Kathleen Depoorter.

Deze inclusiviteit geldt voor haar echter niet voor levensbeschouwelijke tekenen voor leerkrachten. “Hoofddoeken daar zijn we tegen, in een klas moet neutraliteit gegarandeerd worden. Weten we wel of de leerkracht ooit vrij is geweest om die hoofddoek te dragen?”

Nadia Naji koppelt snel terug naar het eerste thema en stelt autonomie centraal: “Vrouwen bepalen zelf wat ze dragen, zo eenvoudig is het. Of ze dat zelf heeft gekozen? Echt? Misschien had ze daar ook een wachttijd van 6 dagen voor nodig?”

Vanuit het publiek werd de positie van Open VLD over de hoofddoek in vraag gesteld: “Draagt het verbod op een hoofddoek niet bij tot het glazen plafond? Waarom ontneemt Open VLD de vrijheid om een hoofddoek te dragen in het onderwijs?”

Rutten antwoorde volgens de liberale lijn: “Scholen moeten dat zelf kunnen beslissen. Het GO! heeft zelf de keuze gemaakt om school te zijn waar neutraliteit geldt. Maar ik wil zeker geen wet die verbiedt dat leerkrachten voor de klas mogen staan met hoofddoek.”

Hierop valt Goeman Naji bij, en wijst ze op de intentie van de Vlaamse overheid in hun regeerakkoord om een hoofddoekenverbod in te voeren. Dat dat er niet is gekomen is niet dankzij de ‘keuzevrijheid’ van Open VLD.

Dit evenement aan de vooravond van Internationale Vrouwendag en tijdens de RHEA-gender week, werd georganiseerd door de Vakgroep Politieke Wetenschappen en draagt bij aan de missie van de VUB als Urban Engaged University die streeft naar een inclusieve samenleving met gelijke kansen voor iedereen.