Dit artikel werd geschreven tijdens de zitting van het Internationaal Gerechtshof. Het oordeel van het ICJ was toen nog niet bekend. De auteur zet alle argumenten en feiten mooi op een rij en geeft aan wat de inzet was van deze historische rechtspraak, los van het uiteindelijk oordeel, dat we ondertussen wel kennen. (nvdr)
***
Druk op het Internationaal Gerechtshof
De duizenden verslagen en beelden van dood, vernieling en de humanitaire catastrofe in Gaza zeggen genoeg. Daar hoeft niets meer aan toegevoegd te worden. Met een genocide die zich in real time voor de ogen van de wereld afspeelt, heeft Israël zonder enige twijfel zijn zaak al verloren bij de publieke opinie. Maar zal ook het Internationaal Gerechtshof (ICJ) – het hoogste rechtsorgaan van de VN – Israël veroordelen voor genocide?
Bijna 30 jaar geleden speelde het ICJ (ook wel Internationaal Hof van Justitie genoemd) een belangrijke rol in de strijd om een eind te maken aan de apartheid in Zuid-Afrika. Vandaag neemt Zuid-Afrika het voortouw en klaagt Israël aan voor genocide. Deze historische zaak zou Nelson Mandela en aartsbisschop Desmond Tutu trots hebben gemaakt.
Er bestaat een kans dat het ICJ zwicht voor de druk vanuit de VS, het VK, Duitsland en andere Westerse landen en Israël vrijuit laat gaan.
Over enkele weken weten we welke van de ‘voorlopige maatregelen’ waar Zuid-Afrika om heeft gevraagd, het ICJ ondersteunt. Zal het met name Israël oproepen om zijn militaire operaties in Gaza onmiddellijk op te schorten? De kans is groot dat het ICJ zwicht voor de druk vanuit de VS, het VK, Duitsland en andere Westerse landen en Israël vrijuit laat gaan.
Partijdigheid van mainstream media
Zuid-Afrika en Israël hebben het ICJ elk hun argumenten bezorgd over de vraag of Israël in zijn oorlog tegen Gaza het Genocideverdrag schendt. In lijn met hoe de mainstreammedia pro-Palestijnse stemmen het zwijgen opleggen en pro-Israëlische versterken, hebben CNN, de BBC en andere op 11 januari de pleidooien van Zuid-Afrika voor het Hof niet gelivestreamd.
Mainstreammedia houden pleidooi Zuid-Afrika achter en livestreamen dat van Israël
Maar op 12 januari, toen Israël aan het woord kwam, konden de mainstreammedia er niet snel genoeg bij zijn om daar ruime aandacht aan te geven, zodat ze hun kijkers effectief alleen Israëls kant van het verhaal gaven.
De argumenten van Zuid-Afrika
Zuid-Afrika opende zijn genocidezaak tegen Israël bij het ICJ met de bevestiging dat “Zuid-Afrika de Nakba erkent die het Palestijnse volk door de Israëlische kolonisatie sinds 1948 nog steeds ondergaat en waarbij Palestijnen systematisch en met geweld werden onteigend, verdreven en gefragmenteerd en hun internationaal erkende, onvervreemdbare zelfbeschikkingsrecht en hun internationaal erkende recht op terugkeer naar hun dorpen en steden hen moedwillig worden ontzegd.”
Adila Hassim, de raadsvrouw voor Zuid-Afrika, wees de rechtbank erop dat de aanval van Hamas van 7 oktober voor Israël geen rechtvaardiging kan inhouden voor een schending van het Genocideverdrag van zijn kant. “Dit is een zaak die precies de essentie van onze gedeelde menselijkheid onderstreept zoals uitgedrukt in de preambule van het Genocideverdrag”, zei ze.
Netanyahu en zijn uiterst rechtse, extremistische, Joods-supremacistische collega’s maken geen geheim van hun genocidale intenties
Zuid-Afrika bewees overtuigend Israëls inbreuken: “Massamoord, in overtreding van artikel 2A; vernietiging van het volksgezondheidssysteem, in overtreding van artikel 2B; gedwongen ontheemding van ongeveer 85 procent van de Palestijnen in Gaza; grootschalige vernielingen (niets wijst erop dat Israël hier verantwoording voor wil afleggen, de vernietiging wordt juist toegejuicht door het Israëlische leger); veralgemeende honger, dehydratatie, hongerdood; met de voortplanting gerelateerd geweld gepleegd op Palestijnse vrouwen en pasgeboren baby’s.”
En ze besloot met: “Elke dag worden 247 Palestijnen gedood, één iedere 6 minuten; 48 moeders, elk uur twee; 117 kinderen, elk uur vijf. Elke dag worden tien kinderen geamputeerd zonder verdoving.”
“Elke dag worden 247 Palestijnen gedood, één iedere 6 minuten; 48 moeders, elk uur twee; 117 kinderen, elk uur vijf”
De uitspraak van het ICJ is bindend voor Israël en Zuid-Afrika – beide zijn immers toegetreden tot het Genocideverdrag – maar premier Benjamin Netanyahu reageerde al snel op de beschuldigingen van Zuid-Afrika. In een televisietoespraak stelde hij de Israëlische bevolking gerust: “Niemand zal ons tegenhouden, Den Haag niet, de as van het kwaad niet, niemand.”
Geloofwaardigheid VS op het spel
De uitspraak van het ICJ wordt uitgevoerd door de VN-Veiligheidsraad, die bij een veroordeling een reeks maatregelen kan nemen, waaronder economische sancties. De VS heeft meermaals zijn vetorecht tegen besluiten van de VN-Veiligheidsraad uitgeoefend om Israël te beschermen en resoluties tegen te houden.
Maar, wordt een veto tegen een resolutie in een genocidezaak voor de VS niet een te hoge prijs voor zijn steun aan Israël?
Als de VS zich blijft gedragen op een manier die indruist tegen de waarden die het land beweert hoog te houden, verbrijzelt dat niet alleen het beeld dat de regering-Biden aan de wereld wil ophangen – namelijk dat dit land een voorvechter van de mensenrechten is – maar wordt onvoorstelbare schade toegebracht aan Amerika’s geloofwaardigheid, in binnenland zowel als buitenland, en aan zijn positie in de wereld.
Antonio Guterres: “Internationaal humanitair recht word overtreden”
Op 15 januari, na honderd dagen oorlog, pleitte VN-secretaris-generaal Antonio Guterres opnieuw voor een staakt-het-vuren in Gaza. Hij noemde de schaal van vernielingen en burgerdoden ‘zonder voorgaande’ en zei in een gesprek met Al Jazeera-journalist James Bays: “Ik denk dat er in de manier waarop deze oorlog gevoerd wordt geen afdoende bescherming van burgers is. Ik denk dat het internationaal humanitair recht overtreden wordt.”
Medeplichtigheid van de VS
De verkozenen in Washington luisteren niet naar de VN-secretaris-generaal of naar wie er ook maar een staakt-het-vuren eist. We zijn er keer op keer getuige van hoe ze ongegeneerd hun trouw aan de staat Israël tentoonspreiden.
We zien hoe ver ze afstaan van de grote meerderheid van de Amerikanen, die de afgelopen drie maanden hebben betoogd, die hun kantoren hebben overspoeld met oproepen voor een staakt-het-vuren en die rekenschap eisen voor de mensenrechtenschendingen en oorlogsmisdaden van Israël.
Op 16 januari stemde de Senaat met 72 tegen 11 de door senator Bernie Sanders ingediende resolutie weg om Amerikaanse militaire steun afhankelijk te maken van het al dan niet schenden van de mensenrechten in Gaza door Israël.
De VS geeft Israël jaarlijks 3,8 miljard dollar hulp en onlangs heeft president Biden het Congres een extra 14 miljard dollar aan veiligheidshulp gevraagd. Voordat de maatregel werd weggestemd, schreef Sanders op X (voorheen Twitter): “Het zou niet controversieel mogen zijn dat iemand vraagt hoe Amerikaanse wapens worden gebruikt.”
In plaats van druk te zetten op Netanyahu gooien VS en VK bommen op Jemen
Zuid-Afrika had nog maar net zijn vernietigende en ijzersterke zaak tegen de ‘genocidale intentie’ van Israël bij het Internationaal Gerechtshof gepresenteerd of de VS en het VK begonnen Jemen te bombarderen. De eerste dag troffen ze 60 locaties, de tweede dag 28.
In de week van 22-28 januari bombardeerde de VS Jemen zeven keer en raakte daarbij 150 doelen. “Potus (= de Amerikaanse president) mag geen luchtaanvallen op Jemen uitvoeren zonder de toestemming van het Congres. Dit is onwettig en een inbreuk op artikel 1 van de grondwet”, deelde congreslid Cori Bush op sociale media.
Deze luchtaanvallen willen aan de ene kant de aandacht afleiden van de genocide in Gaza en de ICJ-zaak tegen Israël, en aan de andere kant een duidelijk signaal geven dat de VS en het VK Israëls daden onvoorwaardelijk steunen en dat ze hun belangen in de wereldhandel vastberaden bewaken. En hoewel de aanvallen ‘niet werken’, zegt Biden dat hij ermee doorgaat.
Collectieve bestraffing
De luchtaanvallen zijn een vorm van collectieve bestraffing van een volk dat sowieso al kreunt onder een verwoestende, door de VS gesteunde oorlog, die volgens de VN tussen 2015 en 2022 minstens 377.000 doden maakte.
Ook bevestigen de aanvallen hoezeer de VS en het VK zich medeplichtig maken aan de door Israël uitgevoerde genocide. Ze tonen ook dat ze hun militaire macht willen inzetten om Jemen te straffen voor zijn steun aan de Palestijnen.
De Jemenitische groep Ansar Allah (zoals de Houthi-beweging officieel heet) – die de Palestijnen door dik en dun steunt – heeft een blokkade gelegd in de Rode Zee en valt schepen aan die volgens hen banden hebben met Israël of op weg zijn naar Israëlische havens.
De groep heeft duidelijk gemaakt dat ze hun droneaanvallen pas zullen stoppen zodra Israël hulp binnenlaat in de Gazastrook om de humanitaire catastrofe te verzachten. Met hun aanvallen op schepen verstoren ze de toeleveringsketen en ziet de handelsscheepvaart zich verplicht de dure omweg rond Afrika te maken.
De luchtaanvallen tegen Jemen zijn een collectieve bestraffing van een volk dat kreunt onder een verwoestende, door de VS gesteunde oorlog
Na de Amerikaanse en Britse aanvallen zei de militaire woordvoerder van de Houthi’s, Yahya Saree: “Alle Amerikaanse en Britse schepen en de oorlogsschepen die ons land aanvallen worden beschouwd als vijandige doelwitten.” Nationaal veiligheidsadviseur van de VS, Jake Sullivan, reageerde daarop dat de regering-Biden Ansar Allah opnieuw officieel bestempelt als Specially Designated Global Terrorist entiteit.
Amerikaanse functionarissen vertelden The Washington Post dat de regering-Biden een ‘aanhoudende militaire campagne’ plant tegen de Houthi’s in Jemen.
Oman gaf een onverwacht teken van steun aan Ansar Allah door een vliegverbod af te kondigen voor alle vliegtuigen die Jemen proberen te bombarderen.
Rol van Duitsland
Door Israël tankgranaten te sturen is ook Duitsland een directe partner geworden van de wreedheden in Gaza. Volgens een artikel in Der Spiegel hebben Duitse regeringsambtenaren “achter de schermen fundamenteel hun akkoord gegeven” voor een levering van duizenden stuks 120-millimeter precisiemunitie.
Toen Duitsland – dat verantwoordelijk was voor de Holocaust – zijn intentie aankondigde om voor Israël te interveniëren als derde partij in de genocide-zaak voor het ICJ, werd het teruggefloten door de president van Namibië.
“Duitsland heeft op Namibische grond de eerste genocide van de twintigste eeuw gepleegd”
In een post op X herinnerde president Hage Geingob van Namibië Duitsland aan zijn geschiedenis van gruwelijkheden: “Duitsland heeft op Namibische grond de eerste genocide van de twintigste eeuw gepleegd. Tussen 1904 en 1908 kwamen tienduizenden onschuldige Namibiërs in onmenselijk wrede omstandigheden om het leven. De Duitse regering heeft nog steeds niet echt geboet voor die genocide.”
China vraagt vredesconferentie over tweestatenoplossing
China maakt zich ongerust over de toenemende spanningen in de regio en waarschuwde voor verdere escalatie van de oorlog en het uitbreken van nieuwe fronten.
Op 15 januari meldde Reuters dat de Chinese minister van Buitenlandse Zaken, Wang Yi, een oproep deed voor een grootschalige vredesconferentie over Israël-Palestina en een tijdschema voor de uitvoering van een tweestatenoplossing, met een ‘bindende’ routekaart. Mao Ning, de woordvoerder van het Chinese buitenlandministerie, zei dat “China hierbij een actieve rol weggelegd ziet voor de Verenigde Naties”.
Mainstreammedia negeren massabetogingen die wereldwijd staakt-het-vuren eisen
Op 13 januari, de honderdste dag van de Israëlische aanval op Gaza – toen de dodentol van de Palestijnen al boven de 25.000 gestegen was en er meer dan 62.000 gewonden waren – kwamen over de hele wereld miljoenen mensen op straat om met een ‘Werelddag van Actie voor Palestina’ hun solidariteit te betonen met de Palestijnen en een onmiddellijk staakt-het-vuren te eisen.
“Het is onthutsend dat de bedrijfswereld zwijgt terwijl er wereldwijd miljoenen mensen betogen”
Een historische mars op Washington bracht naar schatting 400.000 mensen op de been. Onder een zee van Palestijnse vlaggen en kaffiya’s trok een kilometerslange massa op naar het Witte Huis. Maar in de Amerikaanse mainstreammedia werd er nauwelijks melding van gemaakt, terwijl er onder de sprekers ook presidentskandidaten waren (Cornel West en Jill Stein), naast Ilyasah Shabazz, dochter van Malcolm X, en verschillende Palestijns-Amerikanen.
IJsfabrikant Ben & Jerry’s verklaarde: “Het is onthutsend dat de bedrijfswereld zwijgt terwijl er wereldwijd miljoenen mensen betogen.”
Geloofwaardigheid van internationale instellingen op het spel
Israël, het Internationaal Gerechtshof, de VN en het internationaal recht staan hier allemaal terecht.
De grote hoeveelheid bewijsmateriaal die Zuid-Afrika heeft gepresenteerd is even glashelder als schokkend. Netanyahu – die zich recentelijk uitsprak tegen een Palestijnse staat in alle mogelijke naoorlogse scenario’s – en zijn uiterst rechtse, extremistische, Joods-supremacistische collega’s maken geen geheim van hun genocidale intenties.
We hebben de goed gedocumenteerde verklaringen gehoord van Israëlische leden van de Knesset, ministers en legergeneraals, die zweren Gaza ‘onleefbaar’ te maken.
Israël wist geen overtuigend of geloofwaardig antwoord te geven op Zuid-Afrika’s beschuldigingen van genocide. Zijn verdediging voor het ICJ draaide voornamelijk rond zijn betoog dat het Hamas was dat zich schuldig maakte aan genocide en dat Israël zich alleen verdedigde. Maar deze bewering snijdt geen hout, omdat Hamas geen partij is in het geschil.
Volgens internationaal recht is het Israëls verantwoordelijkheid als bezettingsmacht om het volk dat het bezet te beschermen, in plaats van het plat te bombarderen. Het nu 17 jaar durende, verstikkende beleg van Gaza is op zich al een inbreuk op het internationaal recht, om nog niet te spreken van hoe Israël water en voedsel inzet als massavernietigingswapen tegen de 2,3 miljoen inwoners van Gaza.
Anthony Blinken: “De beschuldiging van genocide is waardeloos”
In de komende maanden tot de voorlopige uitspraak van het ICJ – en misschien nog wel jaren daarna, tot er een definitieve uitspraak komt – zullen de rechters waarschijnlijk onder zware politieke druk komen te staan van machtige Westerse regeringen die zwaar worden beïnvloed door wapenfabrikanten en wapenhandelaars die van de oorlog profiteren.
We hebben het al gehoord uit de mond van de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Anthony Blinken: “De beschuldiging van genocide is waardeloos.” John Kirby, woordvoerder van de nationale veiligheidsraad van de VS, verklaarde haar “waardeloos, contraproductief en zonder enige grond”. Groot-Brittannië en de EU zingen hen na en Duitsland – met de meeste ervaring op het vlak van genocide – intervenieert als derde partij voor de verdediging van Israël.
Op 12 januari gaf de Duitse regering een verklaring uit waarin ze “krachtig en uitdrukkelijk de beschuldiging van genocide gemaakt tegen Israël verwerpt”.
Als het ICJ onder druk wordt gezet en ondanks de onweerlegbare bewijzen tegen Israël een uitspraak doet in het voordeel van Israël, dan zou dat de legitimiteit van de VN verder uithollen en mogelijk een zware geloofwaardigheidscrisis veroorzaken.
De gevolgen zullen niet te overzien zijn als de rest van de wereld zijn vertrouwen verliest in het meest vooraanstaande internationale orgaan, ooit bedoeld voor het geweldloos en diplomatiek oplossen van conflicten tussen naties.
Dit artikel verscheen eerder Truthout en werd vertaald door Hilde Baccarne.
Steun voor een nieuwe website
We hebben uw hulp nodig voor een essentiële opfrissing van de website. Om die interactiever, sneller en gebruiksvriendelijker te maken hebben we 30.000 euro nodig. Elke bijdrage, groot of klein, helpt. Met uw donatie ondersteunt u onafhankelijke journalistiek die de verhalen blijft brengen die er echt toe doen. Laat uw hart spreken.
