Haatmisdrijf of vrije meningsuiting?

Half februari zal in Madrid een proces plaatsvinden tegen José Manzaneda, coördinator van Cubainformación en tegen de wettelijke vertegenwoordiging van de vereniging Euskadi-Cuba, de entiteit die tot 2020 eigenaar was van het domein www.cubainformacion.tv.

Dat is het gevolg van een strafrechtelijke klacht wegens smaad, laster en haatmisdrijf, ingediend door de voorzitter van de ‘anti-Castro’-organisatie Prisoners Defenders, die een gevangenisstraf van zes jaar en 50.000 euro schadevergoeding eist, voor de inhoud van het artikel ‘Creëren van een gezondheidscrisis in Cuba: het doel van de oorlog tegen zijn medische samenwerking’.

De ‘anti-Castro’-organisatie eist een gevangenisstraf van 6 jaar en 50.000 euro schadevergoeding

Cubainformación publiceerde dit stuk in oktober 2020. Hierin worden de activiteiten van Prisoners Defenders, in coördinatie met het ministerie van Buitenlandse Zaken van de VS, beschreven, die als doel hebben de medische samenwerkingsovereenkomsten van Cuba in tal van landen te vernietigen.

Een van de doelstellingen, zo legt het artikel uit, zou zijn om de economische blokkade tegen het eiland ook op het gebied van gezondheidszorg toe te passen. Daardoor zouden de inkomsten die het ministerie van Volksgezondheid verkrijgt uit medische overeenkomsten met sommige landen en die dienen om een deel van het interne gezondheidszorgsysteem van het eiland in stand te houden, worden afgesneden.

Dat geldt niet voor alle medische samenwerkingen, aangezien Havana in de armste landen alle kosten van de samenwerking op zich neemt, maar kadert wel in een scenario van zware sancties van Washington. Het huidige tekort aan geneesmiddelen en medische voorraden in Cuba is hier een direct gevolg van.

Blokkade tegen Cuba: een oorlogsdaad

Tal van juridische en academische bronnen kwalificeren de VS-blokkade tegen Cuba als een ‘oorlogsdaad’. In november 2023 beschreef een symbolisch internationaal tribunaal in Brussel de blokkade in zijn vonnis als een ‘misdaad tegen de menselijkheid’ die ‘reeds direct en indirect het verlies van talloze mensenlevens heeft veroorzaakt’.

Vanwege zijn directe deelname aan de blokkade, zijn publieke rechtvaardiging in de media en zijn lobby voor de uitbreiding ervan, door middel van ‘sancties’, naar de EU-landen, stelde het artikel in zijn eerste versie dat de president van Prisoners Defenders ‘net als (VS-senator, nvdr) Marco Rubio en Donald Trump een oorlogsmisdadiger’ is.

Volgens voormalig VN expert Alfred-Maurice de Zayas zijn degenen die de blokkade uitvoeren ‘oorlogsmisdadigers’

Voormalig onafhankelijk expert van de Mensenrechtenraad van de VN, Alfred-Maurice de Zayas, bevestigt dat degenen die de blokkade uitvoeren, of het nu gaat om leden van de Amerikaanse regering of om organisaties die ze steunen, ‘oorlogsmisdadigers’ zijn, bij gebrek aan een ‘echt Internationaal Strafhof’ om over hun misdaden te oordelen.

Wie het stuk leest of ernaar luistert, begrijpt dat de uitdrukking een journalistieke hyperbool is die verwijst naar ‘misdadigers van de oorlog tegen medische samenwerking’ of ‘van de economische oorlog’ tegen Cuba, en niet van een verklaarde militaire oorlog.

In ieder geval werd de uitdrukking, die vreemd is aan de gebruikelijke, meer afgemeten stijl van het medium, na een paar dagen ingetrokken in een van de gebruikelijke redactionele correcties. Maar tot onze verbazing ontvingen we een week later een fax waarin het starten van een rechtszaak werd aangekondigd, met die zin als inzet.

Europese fondsen om ‘Europa en Spanje te destabiliseren’

Toen de rechtszaak eenmaal was aangenomen voor behandeling, publiceerden media als ABC, El Correo en The New Herald delen van een persbericht van Prisoners Defenders, waarin onder andere onzin stond dat de NGO Euskadi-Cuba ‘Europese fondsen ontvangt (…) om instellingen te ondermijnen en (…) Europa en Spanje te destabiliseren’. Zonder verder commentaar.

Deze rechtszaak is een aanval op een organisatie en een mediakanaal van de Internationale Solidariteitsbeweging met Cuba. Ze is bedoeld om economische schade toe te brengen aan zowel de ontwikkelingssamenwerking van Euskadi-Cuba als, bovenal, om de kritische en ongezouten stem van Cubainformación te censureren.

Deze rechtszaak is bovenal bedoeld om de kritische en ongezouten stem van Cubainformación te censureren

Ze zullen niet in hun opzet slagen. We zullen de blokkade tegen Cuba blijven aanklagen als een oorlogsmisdaad en het Cubaanse volk blijven steunen met alle mogelijke solidariteit. Maar ook Cubainformación en Euskadi-Cuba zullen in de komende maanden solidariteit nodig hebben, tegenover wat in onze ogen een aanval is op ontwikkelingswerk en persvrijheid.

Nota van de advocaat

Nota van de advocaat Endika Zulueta over het aankomende proces tegen de vrijheid van meningsuiting in Madrid:

Op 5 oktober 2020 publiceerde de journalist José Manzaneda op de website www.cubainformacion.tv (op dat moment eigendom van de Euskadi-Cuba Vereniging) een artikel met de titel ‘Het creëren van een gezondheidscrisis in Cuba, doel van de oorlog tegen zijn medische samenwerking’, waarin hij onder andere het volgende stelde:

“Javier Larrondo, lid van een van de families van de Cubaanse bourgeoisie die beschermd werden door dictator Fulgencio Batista, is net als Marco Rubio en Donald Trump, een oorlogsmisdadiger. Hij moet als zodanig worden behandeld” (uitdrukking verwijderd van de website op 13 oktober 2020).

Javier Larrondo is iemand die openlijk politiek beoefent in zijn hoedanigheid van voorzitter van de NGO Prisoners Defenders, een organisatie die bijzonder kritisch is over de medische samenwerking van Cuba.

Het is duidelijk dat de uitdrukking ‘oorlogsmisdadiger’, in relatie tot de titel van het artikel, de ‘oorlog tegen medische samenwerking’ door de Cubaanse regering impliceert, en op geen enkele manier betrekking heeft op oorlogsmisdaden die zijn gepleegd in de context van een gewapend conflict.

Tijdens de hoorzitting in februari eiste de privé-aanklager, aangesteld door de heer Larrondo, een gevangenisstraf van zes jaar en een boete van 26 maanden -15.600 euro – (13 maanden gevangenisstraf in geval van niet-betaling) en een schadevergoeding van 50.000 euro.

Het is paradoxaal dat een vereniging die beweert de mensenrechten te verdedigen de vrijheid van meningsuiting en informatie criminaliseert

Daarbij worden zowel de journalist als de wettelijke vertegenwoordiger van de website verantwoordelijk gehouden voor de misdrijven van ernstige belediging, ernstige laster en aanzetten tot haat, voor elk van de beschuldigden.

Zowel het Openbaar Ministerie als de verdediging verzoeken om vrijspraak, aangezien de feiten geen misdrijf opleveren.

Besluit: Het lijkt ons net als het Openbaar Ministerie niet alleen duidelijk dat de feiten geen misdrijf vormen, maar het is ook paradoxaal dat de voorzitter van een vereniging die beweert de mensenrechten te verdedigen, niet alleen de vrijheid van meningsuiting, de vrijheid van informatie en de ideologische vrijheid wil criminaliseren, maar ook vraagt om de opsluiting voor meer dan 6 jaar van degenen die het gewoon legitiem oneens zijn met een bepaalde politieke praktijk in een journalistiek artikel.

Steun

Om te voorkomen dat de juridische kosten leiden tot de sluiting van Cubainformación, kun je op twee manieren helpen:

-Door lid te worden van Cubainformación (of een extra bijdrage te leveren als je al lid bent) via deze module.

– Door deel te nemen aan de crowdfunding campagne om fondsen te werven voor juridische kosten op het Goteo platform.

Dit artikel verscheen eerder op cubainformación.

Lees ook: Cubaanse dokters komen extreemrechts Italië te hulp