“De tunnelvisie in de activeringsdrang van de verschillende regeringen in ons land naar een werkzaamheidsgraad van 80 procent is verontrustend. Het is een goeie stap om in te zetten op mensen met een grotere afstand tot de arbeidsmarkt, maar dat moet dan wel op maat van de mensen en met de juiste begeleiding kunnen. Mensen willen wél werken, maar de weg ernaartoe is niet altijd evident”, zegt algemeen coördinator Heidi Degerickx van Netwerk tegen Armoede. De campagne Werkomlegging van Netwerk tegen Armoede vestigt de aandacht op obstakels, maar ook op de oplossingen voor meer inclusief werk.

Inzetten op mensen met een grote afstand tot de arbeidsmarkt

Ondanks de vele inspanningen blijft de afstand tot de arbeidsmarkt voor mensen in armoede nog steeds te groot. Hun weg naar werkbaar werk lijkt vaak één eindeloze ‘werkomlegging’: sollicitatietrainingen, stages, opleidingen, soms kortdurende tewerkstelling in speciale statuten … al te vaak leiden ze niet naar een duurzame job die de armoedecirkel doorbreekt.

Met de campagne ‘Werkomlegging’ vestigt het Netwerk tegen Armoede de aandacht op vele obstakels van mensen in armoede in hun zoektocht naar duurzaam werk, een zoektocht naar een beter leven. Christophe is één van de drie mensen die met hun verhaal een gezicht geven aan de campagne. Hij ondervond hoe het steeds moeilijker werd om zijn job goed te doen. Zijn werkgever merkte de signalen niet op. “Een werkgever zou meer aandacht moeten hebben voor armoede op de werkvloer.” Intussen is hij aan de slag als ervaringsdeskundige bij het Netwerk tegen Armoede.

Vijf aanbevelingen om recht op werk te verzekeren voor iedereen

De activering van mensen met een grote afstand tot de arbeidsmarkt wordt ook een belangrijke inzet van de verkiezingen in 2024. Aan de vooravond van die verkiezingen brengt het Netwerk tegen Armoede samen met mensen in armoede de knelpunten van die zoektocht naar werk in beeld en formuleert aanbevelingen voor het toekomstige beleid rond werk. Om onze arbeidsmarkt echt duurzaam en inclusief te maken voor iedereen, formuleren het Netwerk tegen Armoede en de 61 lokale armoedeverenigingen vijf aanbevelingen:

Ten eerste: Zorg voor een integrale trajectbegeleiding op maat en tempo van elk individu. Wij pleiten voor een integrale aanpak over organisaties heen die werkzoekenden helpt bij moeilijkheden op alle levensdomeinen, die altijd vertrekt vanuit de noden van de werkzoekende zelf en daar ook de nodige tijd voor voorziet.

Zie hier de getuigenis van Maxim over de afstand tot de arbeidsmarkt voor mensen in armoede:

Verzeker, ten tweede, dat langdurige werkzoekenden hun recht op een toereikende werkloosheidsuitkering behouden. Langdurig werkzoekenden hebben nood aan een inkomen boven de armoedegrens om stappen naar werk te zetten. Zonder de financiële zekerheid van een uitkering en kwalitatieve begeleiding wordt de kloof naar de arbeidsmarkt steeds groter. Niet sanctionering, maar intensieve ondersteuning is de sleutel tot succes.

Garandeer, ten derde, eerlijke arbeidsvoorwaarden voor iedere werknemer. In België heeft 3,6% van de werkende bevolking nog steeds een risico op armoede of sociale uitsluiting (StatBel, 2022). Mensen in een kwetsbare positie vinden vaak werk in tijdelijke en slechtbetaalde jobs in precaire werkomstandigheden, zoals uitzendarbeid, de dienstenchequesector of de platformeconomie. Bouw daarom voldoende garanties in voor werknemers die tewerkgesteld zijn in flexibele arbeidssystemen.

Zet, als vierde, stappen naar inclusieve werkgelegenheid. Een inclusieve arbeidsmarkt vraagt ook inspanningen van de werkgever op basis van het talent, de interesses en competenties van de werknemers. Armoede is niet opgelost eens mensen aan het werk zijn. Ook op de werkvloer ervaren ze heel wat drempels of uitsluiting. Een armoedebewust HR-beleid kan de weg banen naar een inclusieve arbeidsmarkt. Praktijktesten kunnen bovendien discriminatie in kaart brengen en werkgevers op hun verantwoordelijkheid wijzen om gelijke kansen te garanderen.

Zie hier de getuigenis van Cindy over de afstand tot de arbeidsmarkt voor mensen in armoede:

En ten slotte: Waardeer de werkgelegenheid in de sociale economie op tot volwaardige jobs. We ijveren voor meer laagdrempelige jobs in de sociale economie en een duurzaam loopbaanperspectief voor werknemers. Geef hen garanties op écht maatwerk met voldoende begeleiding en een waardig loon. Behoud ook kleine ondernemingen in de lokale diensteneconomie, naast individueel en collectief maatwerk.

Deze aanbevelingen maken deel uit van een online petitie en staan ook in het memorandum ‘24 speerpunten voor een structureel armoedebeleid in ‘24’.

Acties in heel Vlaanderen en Brussel

Om de drempels naar werk onder de aandacht te brengen en oplossingen aan te reiken, organiseren de 61 lokale verenigingen allerlei acties in Vlaanderen en Brussel. De website 17oktober.be staat centraal in de campagne en geeft inzicht in het thema en de aanbevelingen.