Climaxi werd een paar maanden geleden gealarmeerd door bewoners uit Kruisem. Op een oud-stort van begin de jaren tachtig werden PFAS en andere giftige stoffen gevonden. De vervuiling raakte ondertussen in de grondwaterlagen. Het stort werd nooit effectief gesaneerd maar in 2021 wel afgedekt met een betonnen plaat en bebouwd door Willy Naessens in opdracht van MG Real Estate. Bedrijven in de omgeving gebruiken grondwater en vragen snel een verlenging aan van hun vergunningen.

Vragen worden weggelachen

Climaxi en de buurtbewoners kregen in het begin weinig gehoor. Vragen worden weggelachen en het bodemonderzoek was in eerste instantie niet te vinden. Ondertussen kreeg Climaxi het via de Gemeente Kruisem wel te pakken. Er wordt tot 1700 nanogram PFAS terug gevonden, wat ongeveer 17 keer de saneringsnorm is. Verder zit er bijna 10 keer te veel nikkel, 5 keer te veel chloride en 420 keer te veel ammonium in het grondwater. 

Climaxi is ervan overtuigd dat er nog meer te vinden is. De huidige onderzoeken zijn geconcentreerd op PFAS. Volgens het onderzoek is er vooral plastiek en textiel terug te vinden in het stort, maar ook asbest, vaten met onbekende inhoud enz. 

Een studie van de Universiteit Gent zegt in 1985 al dat dat water uitspoelt naar de Zaubeek, die als drainage fungeert. In het huidige onderzoek werd de uitspoeling richting Waregem vastgesteld. Pikant detail: de peilputten aan de Zaubeek zelf (die vlak naast het stort loopt) zijn verdwenen.

In het verleden wekte het stort al ongerustheid op bij veel bewoners. In 1984 al werd de vervuiling in verband gebracht met ziektes bij mensen en dode dieren.

Grondig onderzoek nodig

Volgens Climaxi mag de overheid en industrie er zich niet vanaf maken met een beperkt onderzoek van dertig bladzijden en de verplichting tot een grondig onderzoek tegen augustus dit jaar. 

Climaxi stelt immers ook vast dat de permanente monitoring van het grondwater, die voorzien werd bij de vergunningsvoorwaarden van de industriële bouw, er niet is. En stelt zich de volgende vragen:

• Hoe zit het met de kwaliteit van het water en de bodem van de Zaubeek? Krijgen we hier hetzelfde drama met overschrijdingen van brandvertragers en andere giftige stoffen als in Ronse?
• In welke mate heeft het stort invloed op de industriële grondwaterwinningen? Voor wat wordt dit gebruikt? Hoe zit het met de veiligheid van de werknemers?
• Waar zijn de resultaten van de permanente metingen die men voorschreef bij de vergunning?
• Hoe ver gaat de vervuilingspluim en hoe gaat men het verder onderzoek organiseren?
• Wat is de Invloed op het globale beeksysteem in de regio? Verschillende beken en grachten werden ingepalmd of verlegd. Eet iemand nog in welke richting het vervuild water stroomt?

Climaxi wil dat de bevolking betrokken wordt bij de verdere sanering en het onderzoek en zal erop toezien dat de sanering correct uitgevoerd wordt. Vandaag wordt in Kruisem ook gestart met de bedeling van 1500 pamfletten.