De Russische oorlog in Oekraïne veroorzaakt een internationale aardbeving. De oorlog heeft in heel Europa nieuwe vragen doen rijzen over nationale veiligheid en schudt de geopolitiek door elkaar op gebied van de energiebevoorrading.

Bovendien lijkt de oorlog nieuwe scheidslijnen te creëren tussen het Noorden en het Zuiden van de wereld, terwijl Rusland en China hun strategische banden aanhalen.

In het onderstaande interview gaat de wereldberoemde intellectueel en vooraanstaande dissident Noam Chomsky in op enkele van de nieuwe ontwikkelingen die zich in het wereldsysteem voordoen als gevolg van de Russische aanval op Oekraïne.

Chomsky vraagt zich ook af of Vladimir Poetin kan worden vervolgd voor oorlogsmisdaden in het licht van het toenemend bewijsmateriaal dat doet denken aan nazi-wreedheden tijdens de Tweede Wereldoorlog.

Recente bewijzen tonen echter ook aan dat Oekraïense troepen zich schuldig maken aan oorlogsmisdaden door gevangen genomen Russische soldaten te doden.

C. J. Polychroniou: De oorlog in Oekraïne heeft Rusland in heel Europa en Noord-Amerika tot een pariastaat gemaakt, maar Moskou blijft steun genieten van veel Zuiderse landen. De strategische relatie tussen Rusland en China lijkt ook sterker te worden, hoewel beide landen elkaar – lang voor Poetin en Xi Jinping – al hadden aangewezen als belangrijke factoren om orde en stabiliteit te waarborgen in een “opkomende polycentrische wereld”.

De Russische minister van Buitenlandse Zaken, Sergej Lavrov, zei na een recente ontmoeting met zijn Chinese ambtgenoot dat de twee landen samenwerken om aan een nieuwe wereldorde te bouwen, een nieuwe “democratische wereldorde”. Is die nieuwe wereldorde er een die de landen van het Noorden en het Zuiden tegen elkaar opzet?

En wat vindt u van de uitspraak dat Rusland en China gaan samenwerken om een nieuwe “democratische wereldorde” te bevorderen? Voor mij klinkt het idee van twee autocratische staten die samenwerken om de democratie in de wereld te bevorderen, als een cynische grap.

Noam Chomsky: “Het idee dat Rusland en China zullen samenwerken om een “democratische wereldorde” te bevorderen is natuurlijk belachelijk.”

“Zij zullen dat op dezelfde manier doen als de VS die zich inspanden om de “democratie te bevorderen” in Irak. Zo formuleerde president Bush het ook van zodra duidelijk werd dat de “enige kwestie” (zal Saddam zijn kernwapenprogramma opgeven?) verkeerd beantwoord was.”

Foto: Poetin en Xi. Bron: http://en.kremlin.ru/

“Op zeldzame uitzonderingen na sprongen de intellectuele klasse en zelfs de meeste geleerden meteen in het harnas om de nieuwe doctrine volop te promoten. Ik vrees dat dat ook vandaag het geval is in Rusland en China.”

“Uit opiniepeilingen (uitgevoerd door de VS) bleek dat Amerikanen die enthousiast waren over de laattijdig aangekondigde “nobele” doelen zelfs bijval kregen bij sommige Irakezen, namelijk bij 1 procent van de ondervraagden.”

“Mijn indruk is dat het Mondiale Zuiden de Russische invasie scherp heeft veroordeeld, maar zich tegelijk de vraag stelt: ‘Waarom komt dit alles ons zo bekend voor’?”

“Vier procent dacht écht dat de VS hun land was binnengevallen om hen te komen helpen. De rest concludeerde dat als de export van Irak uit asperges en augurken bestond, en het centrum van de aardolieproductie in de Stille Zuidzee lag, de VS allicht niet waren binnengevallen.”

“Ik pretendeer niet bijzonder deskundig te zijn, maar op grond van mijn eigen ervaringen in de afgelopen weken met het Mondiale Zuiden – pers, interviews en ontmoetingen, veel persoonlijke gesprekken – lijkt het mij niet helemaal juist om te zeggen dat het Zuiden Moskou steunt.”

“Wel hoor ik regelmatig vanuit die hoek dat Moskou steun krijgt van de Westerse mogendheden omdat die Rusland blijven betalen voor aardolieproducten en voor voedsel (beide inmiddels de bron van Ruslands belangrijkste exportinkomsten).”

“Mijn indruk is dat het Mondiale Zuiden de Russische invasie scherp heeft veroordeeld, maar zich tegelijk de vraag stelt: “Waarom komt dit alles ons zo bekend voor?” De algemene reactie op president Bidens scherpe veroordeling van Poetin als oorlogsmisdadiger komt ongeveer neer op: Je moet er een zijn om er een te herkennen.”

“We zijn het erover eens dat hij een oorlogsmisdadiger is. Als schepselen van de Verlichting nemen we vervolgens het Kantiaanse universaliteitsbeginsel over dat door het Westen minachtend wordt afgedaan, soms vergezeld van boze beschuldigingen van “en wie dan nog allemaal?”

“Het is voor mensen in de beschaafde wereld immers almaar moeilijker – en in toenemende mate geldt dat ook voor mensen uit het Zuiden – om onder de indruk te zijn van de “morele verontwaardiging” van Westerse intellectuelen.”

“Een paar jaar geleden applaudisseerden die toch nog enthousiast voor het succes van de invasie in Irak, ook al waren de gruwelijke feiten ondertussen meer dan gekend! Westerse intellectuelen straalden toen toch een collectieve piëteit uit over de nobele bedoelingen van de VS? In die mate dat zij zelfs de meest abjecte apparatsjik in verlegenheid brachten.”

“Het is voor mensen in de beschaafde wereld almaar moeilijker om onder de indruk te zijn van de ‘morele verontwaardiging’ van Westerse intellectuelen.”

“En we kunnen ons de reactie wel voorstellen toen ze het vrome beroep op het Neurenberg-arrest lazen van de redacteuren van The New York Times, die nu pas beginnen te erkennen dat “het initiëren van een aanvalsoorlog méér is dan een internationale misdaad: het is de allerergste internationale misdaad die zich alleen van andere oorlogsmisdaden onderscheidt doordat hij het geaccumuleerde kwaad van het geheel in zich draagt.”

“Het opgestapelde kwaad omvat het aanzetten tot etnische conflicten die niet alleen Irak maar de hele regio verscheurd hebben én de gruwelen van ISIS, en nog veel meer. Maar dat is natuurlijk niet wat de redacteuren in gedachten hebben. De internationale misdaden die zij 60 jaar lang hebben gesteund, zijn op de een of andere manier aan het Neurenbergse vonnis ontsnapt.”

“Hoewel er in het Zuiden waardering bestaat voor het feit dat Westerse intellectuelen en de politieke klasse eindelijk beginnen in te zien dat agressors afschuwelijke misdaden kunnen begaan, lijken zij het gevoel te hebben dat het misschien een beetje laat is, en merkwaardig scheefgetrokken. En zij weten waarover ze het hebben.”

“Zij zien ook dat Westerlingen, verteerd door morele verontwaardiging over de misdaden van hun vijanden, nog steeds in staat zijn hun gebruikelijke stilzwijgen te bewaren terwijl hun eigen leiders op dit moment verschrikkelijke misdaden begaan in Afghanistan, Jemen, Palestina, de Westelijke Sahara en op al te veel andere plaatsen. Zij zouden daar onmiddellijk en snel kunnen tegen optreden om die misdaden te verzachten of te beëindigen… maar doen zij het?”

“De rol van Rusland zal allicht verder afnemen, net zoals de internationale rol van Europa allicht zal afnemen.”

“Laten we het nu hebben over de “strategische relatie tussen Rusland en China.” Die lijkt inderdaad te worden versterkt, hoewel het niet echt een partnerschap is. De corrupte Russische kleptocratie kan grondstoffen en geavanceerde wapens leveren aan het economisch systeem dat Peking systematisch aan het opzetten is op het Aziatische vasteland, in Afrika, in het Midden-Oosten en zelfs in de Amerikaanse “achtertuin” van Latijns-Amerika.

Een versterking dus, ja, maar niet veel meer dan dat. De rol van Rusland in deze zeer ongelijke relatie zal, denk ik, allicht verder afnemen, net zoals de internationale rol van Europa allicht zal afnemen nadat Poetin Europa op een gouden schaal heeft overhandigd aan het door de VS geleide “Atlantische systeem”. Als dat geen prachtig cadeau is van Poetin aan de VS! Maar daar hebben we het eerder al over gehad.”

C.J.: Kan China een bijdrage leveren aan het beëindigen van de oorlog in Oekraïne? Zo ja, wat weerhoudt Peking ervan zijn invloed op Moskou aan te wenden om een vredesakkoord in Oekraïne tot stand te brengen? 

“China zou iets kunnen doen om de vooruitzichten op een vreedzame regeling in Oekraïne via onderhandelingen te bevorderen. Het lijkt er echter op dat de Chinese leiders daar geen voordeel in zien. China’s “informatiesysteem” lijkt zich in hoge mate te conformeren aan de Russische propagandalijn. Maar meer in het algemeen lijkt het niet veel af te wijken van een vrij algemeen standpunt in het Zuiden, dat grafisch wordt geïllustreerd door de sanctiekaart.”

Boven: landen die sancties afkondigen tegen Rusland. Onder: landen die de Palestijnse staat erkennen. Kaarten samen gezet door reddit.com.

“De landen die meedoen aan de sancties tegen Rusland bevinden zich in de Anglosfeer en Europa, samen met Japan, Taiwan en Zuid-Korea. De rest van de wereld veroordeelt de invasie, maar houdt zich grotendeels afzijdig.”

“Dit hoeft ons niet te verbazen. Het is niets nieuws. We weten nog goed dat de invasie in Irak wereldwijd op vrijwel geen enkele steun kon rekenen. Minder bekend is het feit dat hetzelfde gold voor de Amerikaanse invasie in Afghanistan na 9/11.”

“De landen die meedoen aan de sancties tegen Rusland bevinden zich in de Anglosfeer en Europa, samen met Japan, Taiwan en Zuid-Korea.”

“Een paar weken na die invasie werd in een internationale Gallup-peiling de vraag gesteld: “Zodra de identiteit van de [9/11] terroristen bekend is, zou de Amerikaanse regering dan een militaire aanval moeten lanceren op het land of de landen waar de terroristen gevestigd zijn of zou de Amerikaanse regering moeten proberen de terroristen uit te leveren om terecht te staan?”

“De formulering weerspiegelt het feit dat hun identiteit niet bekend was. Zelfs acht maanden later, in zijn eerste grote persconferentie, kon FBI-directeur Robert Mueller alleen maar bevestigen dat Al-Qaeda verdacht werd van de misdaad. Als de opiniepeiling had gevraagd naar het feitelijke beleid van de VS, zou de zeer beperkte internationale steun ongetwijfeld nóg kleiner zijn uitgevallen.”

“De overgrote meerderheid van de wereldopinie gaf de voorkeur aan diplomatiek-juridische maatregelen boven militaire actie. De oppositie tegen de invasie was bijzonder sterk in Latijns-Amerika, dat – zoals u weet – heel wat ervaring heeft met VS-interventies…”

“De vrije Westerse pers verdoezelde de internationale opinie over de Amerikanen. Zij verkondigde zelfs dat “de oppositie [tegen de Amerikaanse invasie] grotendeels beperkt bleef tot de mensen die reflexmatig tegen het Amerikaanse machtsgebruik zijn.” Er zijn er nogal wat die aan deze kwaal lijden, blijkbaar. De trend in de huidige wereldopinie mag dan ook niet als een grote verrassing komen.”

“China’s onwil om zich in te zetten voor een onderhandelde oplossing van het Oekraïne-conflict verdient kritiek, maar het is moeilijk te begrijpen dat dergelijke kritieken vanuit de VS komt. China doet immers niets anders dan het officiële beleid dat de VS voert.”

“China doet niets anders dan het officiële beleid dat de VS voert.”

“Eenvoudig gezegd bestaat dat beleid erin “tot de laatste Oekraïner te vechten voor Oekraïense onafhankelijkheid” terwijl het geen enkele manier aanreikt om Oekraïne verdere tragedies te besparen. Erger nog, het huidige beleid ondermijnt die hoop door Poetin te laten weten dat hij geen uitweg heeft: Het is Den Haag of doorgaan met de vernietiging van Oekraïne.”

“Het citaat en de zojuist geparafraseerde meningen zijn die van een van de meest scherpzinnige en alom gerespecteerde Amerikaanse diplomaten, ambassadeur Chas Freeman, die ons deze opties voorschotelt, en ons tegelijk aan de geschiedenis herinnert.”

“Poetin en zijn kleine kring van siloviki (Russisch voor machthebbers) staan ondertussen met de rug tegen de muur. Zoals iedereen anders die ook maar enigszins begaan is met het lot van de Oekraïners, erkent ambassadeur Freeman dat het enige alternatief voor de Russische vernietiging van Oekraïne een onderhandelde regeling is. Die regeling zal sowieso lelijk zijn omdat ze een uitweg moet bieden aan de agressors.”

Congres van Wenen 1815. Foto: Wikimedia Commons.

“Freeman voert de geschiedenis ook verder terug dan we in onze eerdere discussies hebben gedaan. Hij gaat terug naar het Congres van Wenen van 1814-1815, dat volgde op de Napoleontische oorlogen. Metternich en andere Europese leiders, zo merkt hij op, “waren zo verstandig om het (verslagen) Frankrijk weer op te nemen in de Europese bestuursraden,” na de feitelijke verovering van Europa.”

“Dat leidde tot een eeuw van substantiële vrede in Europa, dat lange tijd het meest gewelddadige deel van de wereld was geweest. Er waren enkele oorlogen, maar niets zoals wat eraan voorafging. De eeuw van vrede eindigde met de Eerste Wereldoorlog.”

“Het enige alternatief voor de Russische vernietiging van Oekraïne is een onderhandelde regeling.”

“Freeman herinnert er ons verder aan dat de overwinnaars van WO I niet het gezonde verstand van hun voorgangers hadden: “De overwinnaars – de Verenigde Staten, Groot-Brittannië en Frankrijk – stonden erop Duitsland uit te sluiten van welke rol dan ook in Europese aangelegenheden. Dat gold overigens ook voor de net gevormde Sovjet-Unie. Het resultaat van die politiek was de Tweede Wereldoorlog en de Koude Oorlog.”

“Zoals we eerder hebben besproken, was een leidend thema tijdens de Koude Oorlog de status van Europa: Moest het continent zich ondergeschikt maken aan de VS binnen het kader van de Atlantisch gedomineerde NAVO, de voorkeur van de VS? Of moest het een onafhankelijke “derde macht” worden naar Gaullistisch model die Rusland tegemoet kon komen binnen een Europa van de Atlantische Oceaan tot de Oeral zonder militaire allianties?”

“Die vraag rees in alle hevigheid opnieuw toen de USSR ineenstortte en Michail Gorbatsjov de visie schetste van een “gemeenschappelijk Europees huis” van Lissabon tot Vladivostok, eveneens zonder militaire allianties.”

“In een beperkte vorm werd het concept overigens nieuw leven ingeblazen door de Franse president Emmanuel Macron tijdens zijn recente (mislukte) uitwisselingen met Poetin.”

“Als er in het Kremlin iemand was geweest die op een staatsman leek, zou men die de kans hebben aangegrepen om zoiets als de Gorbatsjov-visie te verkennen. Europa heeft goede redenen om nauwe betrekkingen met Rusland aan te knopen, zowel op handels- als op veiligheidsniveau.”

“Of dergelijke inspanningen succes zouden hebben gehad en de tragedie in Oekraïne hadden kunnen voorkomen, kunnen we slechts gissen. Het antwoord had alleen gevonden kunnen worden door het te proberen.”

“Europa heeft goede redenen om nauwe betrekkingen met Rusland aan te knopen, zowel op handels- als op veiligheidsniveau.”

“In plaats daarvan wendden de harde mannen in Moskou zich tot geweld, waarbij zij hun misdadige agressie verergerden met een zelfvernietigende dwaasheid.”

“Het Gorbatsjov-concept kreeg slechts gedeeltelijke steun van de VS in het kader van het Partnerschap voor de Vrede, een initiatief van de VS om te voorzien in een coöperatief veiligheidssysteem met een beperkte relatie tot de NAVO.”

Chas Freeman. Foto: James E. Jackson, US Army.

“Ambassadeur Freeman, die een belangrijke rol speelde bij de totstandkoming van het Partnerschap voor de Vrede, beschrijft het lot ervan in woorden die de moeite waard zijn om even te citeren:

“Wat er gebeurde in 1994, een verkiezingsjaar tijdens de midterm-verkiezingen, en in 1996, een verkiezingsjaar tijdens de presidentsverkiezingen, was interessant. In 1994 sprak de heer Clinton met een dubbele tong.”

“Hij vertelde de Russen dat we geen haast hadden om leden aan de NAVO toe te voegen, en dat onze voorkeur uitging naar het Partnerschap voor Vrede. (…) Tegelijkertijd steunde hij de etnische diaspora’s van russofobe landen in Oost-Europa – hun geschiedenis maakt hun russofobie overigens erg begrijpelijk – door deze landen zo snel mogelijk bij de NAVO te betrekken. In 1996 maakte hij die belofte expliciet. (…)”

“[In] 1994 botste hij op een “njet” van [Boris] Jeltsin die toen president van de Russische Federatie was. [In] 1996 kreeg hij er nog een. (…) Toen de heer Poetin aantrad, protesteerde hij regelmatig tegen de verdere uitbreiding van de NAVO. Een uitbreiding die geen rekening hield met de Russische zelfverdedigingsbelangen. (…)”

“Dit had dus geen verrassing moeten zijn. Rusland waarschuwt al 28 jaar dat het op een gegeven moment zou knappen. Dat heeft het nu ook gedaan, en wel op een zeer destructieve manier, zowel wat betreft zijn eigen belangen als wat betreft de bredere vooruitzichten voor vrede in Europa.”

“Rusland waarschuwt al 28 jaar dat het op een gegeven moment zou knappen. Dat heeft het nu ook gedaan, en wel op een zeer destructieve manier.”

“Dit alles vormt geen excuus voor Poetins invasie, benadrukt Freeman. Maar het is belangrijk te begrijpen dat: “Mensen in de VS euforisch waren over het einde van de Koude Oorlog (…) ”

“Hierdoor konden de VS alle landen tot aan de grenzen van Rusland (…) opnemen in een Amerikaanse invloedssfeer. En, in wezen, dreven zij een wereldwijde invloedssfeer voor de Verenigde Staten door, gemodelleerd naar de Monroe Doctrine. En dat is ongeveer waar we vandaag mee zitten.”

“De Russische leiders tolereerden Clinton’s schending van de vaste toezegging van de VS aan Gorbatsjov om de NAVO niet verder uit te breiden dan Oost-Duitsland. Ze tolereerden zelfs de verdere provocaties van George W. Bush en de militaire acties van de VS die rechtstreeks Russische belangen schaadden, en wel op zo’n manier dat Rusland vernederd werd. Maar Oekraïne en Georgië waren rode lijnen.”

“Dat was duidelijk in Washington. Zoals Freeman vervolgt, zou geen enkele Russische leider de NAVO-expansie in Oekraïne tolereren die begon na de “staatsgreep van 2014, [uitgevoerd] om de neutraliteit of een pro-Russische regering in Kiev te voorkomen, en die te vervangen door een pro-Amerikaanse regering die Oekraïne in onze sfeer zou brengen (…) Dus, sinds ongeveer 2015 bewapenen en trainen de VS de Oekraïners tegen Rusland,” en behandelen ze Oekraïne “als een verlengstuk van de NAVO.”

“Zoals we hebben besproken, werd die houding het expliciete beleid in de officiële verklaring van Biden in september 2021. Die houding was mogelijk een factor in het besluit van Rusland om een paar maanden later over te gaan tot directe agressie.”

“Cruciaal is, om het nog maar eens te herhalen, dat het huidige Amerikaanse beleid bestaat uit “vechten tot de laatste Oekraïner” terwijl het geen enkele uitweg biedt om Oekraïne van verdere tragedies te redden. Het ondermijnt in feite elke hoop door Poetin duidelijk te maken dat hij geen uitweg heeft: Het is Den Haag of doorgaan met Oekraïne te vernietigen.”

“Het huidige Amerikaanse beleid bestaat uit ‘vechten tot de laatste Oekraïner’ terwijl het geen enkele uitweg biedt om Oekraïne van verdere tragedies te redden.”

“China is waarschijnlijk relatief tevreden met de gang van zaken. Hetzelfde geldt zeer waarschijnlijk voor Washington. Beiden hebben baat bij deze tragedie. En de euforie onder wapenproducenten en leveranciers van fossiele brandstoffen is groot hoewel zij de weg wijzen naar een onbeschrijflijke catastrofe. Een catastrofe die in levendige bewoordingen wordt onderstreept door het rapport van het Intergovernmental Panel on Climate Change van 4 april.”

C.J.: Het standpunt van Turkije ten aanzien van de oorlog in Oekraïne is neutraliteit bewaren en tegelijkertijd optreden als bemiddelaar in de Russisch-Oekraïense crisis. Kan Turkije een dergelijke evenwichtsoefening blijven volhouden, aangezien we weten dat het sinds 2019 militaire steun aan Oekraïne levert en dat het op één lijn zit met de geostrategische visie van Washington over Oekraïne?

“Turkije heeft al vele jaren een dubbelzinnige positie in mondiale aangelegenheden. Het land is lid van de NAVO, maar de EU heeft de Turkse vraag om lidmaatschap afgewezen op grond van de mensenrechten.”

“In de jaren 1990 was Turkije inderdaad verantwoordelijk voor afschuwelijke misdaden: de massale staatsterreur tegen de Koerdische bevolking, met tienduizenden doden, 3500 verwoeste steden en dorpen en een stroom van honderdduizenden mensen uit de verwoeste Koerdische gebieden naar miserabele sloppenwijken in Istanboel.”

“Die misdaden werden meestal verborgen gehouden door de “vrije pers”, misschien omdat Clinton wapens naar Turkije stuurde. Een stroom die escaleerde naarmate de wreedheden toenamen. Afgezien van Israël-Egypte (een aparte categorie), werd Turkije de belangrijkste ontvanger van militaire hulp van de VS.”

“De euforie onder wapenproducenten en leveranciers van fossiele brandstoffen is groot hoewel zij de weg wijzen naar een onbeschrijflijke catastrofe.”

“Daarmee verlengden de VS een zeer nauwe correlatie tussen schendingen van de mensenrechten en Amerikaanse hulp. Een correlatie die overigens ver teruggaat in de tijd maar die op de een of andere manier niets afdoet aan de veelgeprezen “nobelheid” ervan.”

“Tegen 2000 namen de Turkse overheidsmisdaden af, en in de daaropvolgende jaren verbeterde de situatie aanzienlijk – iets waarvan ik persoonlijk getuige kon zijn en wat ik bijzonder waardeerde.”

Erdoğan en Poetin. Foto: Kremin, Wikimedia Commons / CC BY 4.0.

“Tegen 2005, onder het steeds hardere bewind van president Recep Erdoğan, kwam er echter een einde aan die evolutie. In tegendeel, ze werd weer helemaal omgekeerd.”

“Deels was dat allicht een reactie op de aanslepende weigering van de Europese Unie om het Turkse lidmaatschap te aanvaarden. Die weigering negeerde de Turkse grote stappen voorwaarts van de afgelopen jaren. Het gevoel werd versterkt dat de Europeanen de Turken gewoonweg niet in hun club willen opnemen.”

“Sindsdien is het bewind van Erdoğan veel brutaler geworden. Hij richtte zijn beleid opnieuw tegen de Koerden, maar opende ook een breed front tegen burger- en mensenrechten. Hij probeert van Turkije een belangrijke speler in regionale aangelegenheden te maken met een zweem van een hernieuwd Ottomaans kalifaat. ”

“Daarmee verlengden de VS een zeer nauwe correlatie tussen schendingen van de mensenrechten en Amerikaanse hulp.”

“Hij aanvaardt Russische wapens ondanks sterke Amerikaanse bezwaren, maar blijft een centraal onderdeel van het NAVO-systeem van regionale – en ondertussen mondiale – dominantie. Erdoğans “evenwichtsoefening” met betrekking tot Oekraïne is daar een goed voorbeeld van.”

Als Turkije onderhandelingen kan vergemakkelijken die een einde zouden maken aan de Oekraïense gruwelen, is dat een zeer welkome ontwikkeling en moeten we die toejuichen. We kunnen alleen maar speculeren over de kansen zolang de VS erop staan het conflict “tot de laatste Oekraïner” te laten voortduren door een lelijke onderhandelde regeling te blokkeren die het alternatief is voor vernietiging van Oekraïne en misschien zelfs voor een nucleaire oorlog.”

C.J.: Russisch gas blijft naar Europa stromen, hoewel Poetin had geëist dat de Europese regeringen ervoor in roebels zouden betalen. Wat zouden de gevolgen zijn voor de geostrategische betrekkingen tussen Europa en Rusland als Europa onafhankelijk zou worden van Russisch gas?

“Het ziet er niet naar uit dat dit in de nabije toekomst zal gebeuren. Europa zou erin kunnen slagen het gebruik van Russische steenkool en olie te beëindigen, maar gas is een andere zaak. Daarvoor zijn pijpleidingen nodig, waarvan de aanleg jaren zou duren, of transportfaciliteiten voor vloeibaar aardgas die nauwelijks bestaan.”

“Kunnen wij opklimmen tot de wijsheid van de reactionaire tirannen die Europa in 1815 in Wenen een eeuw vrede schonken?”

“Maar ik denk dat we ons een andere vraag moeten stellen: “Kunnen wij opklimmen tot de wijsheid van de reactionaire tirannen die Europa in 1815 in Wenen een eeuw vrede schonken?” Kunnen we toewerken naar de visie van Gorbatsjov van een gemeenschappelijk Europees huis zonder militaire allianties, een concept dat niet al te ver afstaat van het door de VS geïnitieerde Partnerschap voor de Vrede dat door president Clinton werd opgeblazen?”

“Kan er enige gelijkenis met staatsmanschap ontstaan in het Rusland van vandaag? Dergelijke vragen zouden, denk ik, in de voorste gelederen van ons denken moeten staan, en wij zouden ons actief moeten inzetten om te proberen de discussie en het debat, en de beleidskeuzen te beïnvloeden.”

C.J.: Het bewijs van Russische oorlogsmisdaden wordt steeds groter. Kan Poetin worden vervolgd voor oorlogsmisdaden in Oekraïne?

“Vervolging voor oorlogsmisdaden is in de echte wereld “het recht van de winnaar.” Dat was vanaf het Neurenberg Tribunaal meteen duidelijk en werd zelfs niet verzwegen in het bijbehorende Tokyo Tribunaal.”

“In Neurenberg werden verzadigingsbombardementen op dichtbevolkte stedelijke gebieden uitgesloten van vervolging, omdat het een specialiteit van de Geallieerden was. ”

“Vervolging voor oorlogsmisdaden is in de echte wereld ‘het recht van de winnaar’.”

“Duitse oorlogsmisdadigers werden vrijgesproken als zij konden aantonen dat de Geallieerden dezelfde misdaden hadden begaan. In de daaropvolgende jaren werden de Neurenbergse principes overboord gegooid. Ze zijn pas onlangs herontdekt als een stok om officiële vijanden mee te slaan.”

“Niemand lijkt eraan te denken de VS te berechten voor hun vele gruwelijke misdaden. Er is ooit een poging gedaan om de VS voor het gerecht te brengen voor hun oorlog tegen Nicaragua. De VS reageerden op de bevelen van het Internationaal Gerechtshof om een einde te maken aan de misdaden door ze nog wat extra op te drijven.”

“De mainstream VS-pers deed het Haagse Hof ondertussen af als een “vijandig forum” (dixit the New York Times toen het Hof durfde te insinueren dat er mogelijks een vervolging tegen de VS zou kunnen worden ingesteld wegens deze en talloze andere pretendenten).”

“Poetin kan voor misdaden worden berecht als hij binnen Rusland omver wordt geworpen en Rusland als een verslagen land kan worden behandeld. Dat is wat de staat van dienst van het Hof aangeeft.”

“Niemand lijkt eraan te denken de VS te berechten voor hun vele gruwelijke misdaden.”

“We moeten blijven dromen dat de wereld ooit een beschavingsniveau bereikt waarin het internationale recht écht wordt geëerbiedigd, in plaats van dat het rechtmatig wordt toegepast tegen selectieve doelwitten.”

“We mogen onze inspanningen om dat te bereiken nooit staken. We mogen ondertussen niet toegeven aan illusies die door wereldwijde doctrinaire systemen worden gevoed.”

Chomsky: US Policy Toward Russia is Blocking Paths to De-escalation in Ukraine werd vertaald door Jan Reyniers.