De European Federation of Journalists stelde eind juli weet te hebben van 33 journalisten en mediawerkers die op dat ogenblik in gevangenissen verbleven. Het ministerie van Justitie heeft inmiddels voor het Hooggerechtshof in Minsk een rechtszaak aangespannen waarmee het de ontbinding van BAJ eist. De zaak komt voor op 11 augustus.
Zowel de Europese (EFJ) als Internationale (IFJ) journalistenvereniging protesteren scherp “tegen de ontmanteling van de enige professionele organisatie in Wit-Rusland die de vrije en onafhankelijke journalistiek in Wit-Rusland verdedigt”.
Nadat Loekasjenko met 80,1 procent werd uitgeroepen tot winnaar van de verkiezingen volgden wegens overduidelijke kiesfraude onmiddellijk massale protesten die bloedig onderdrukt werden. Het bewind pakte hierbij ook de onafhankelijke media aan. Binnenlandse media zoals de nieuwssite tut.by werden geblokkeerd, de accreditatie van buitenlandse journalisten ingetrokken en media zoals Euronews kregen verbod om uit te zenden in Wit-Rusland.
Loekasjenko vaardigde in mei van dit jaar een wet uit die journalisten verbiedt om te berichten over ‘illegale’ betogingen en rechters in staat stelt de toegang te beperken tot sites die ‘terrorisme propageren’. De politie viel in juli binnen bij meer dan 70 redacties, pakte vele journalisten op en nam documenten en materiaal in beslag.
De afgelopen maanden werden reeds diverse journalisten veroordeeld tot gevangenisstraffen en boetes. Om Roman Protasevitsj, ex-hoofdredacteur van Nexta, te arresteren, werd in mei zijn vliegtuig op weg naar Litouwen boven Wit-Rusland afgeleid naar Minsk.
Nu wil het ministerie van Justitie ook de Belarusian Association of Journalists (BAJ) laten ontbinden. De Wit-Russische journalistenvereniging telt meer dan 1.300 leden uit diverse mediasectoren en stond het afgelopen jaar journalisten die slachtoffer werden van repressie zo goed mogelijk bij. Justitie eiste op 9 juni van de BAJ duizenden administratieve en financiële documenten van de afgelopen drie jaar met inbegrip van de ledenlijsten. BAJ overhandigde binnen het gevraagde tijdsbestek alle gevraagde documenten met uitzondering van degene die tijdens een razzia door veiligheidsdiensten in februari 2021 in beslag genomen waren.
Nadat op 14 juli een nieuwe politierazzia werd uitgevoerd, volgde een dag later een officiële inbeschuldigingstelling omdat niet alle gevraagde documenten waren overgemaakt en enkele regionale afdelingen geen legaal adres hadden. De BAJ ontkent dit laatste overigens pertinent.
Nog een dag later werden de kantoren van de BAJ verzegeld. Inmiddels werd ook de bankrekening van de vereniging geblokkeerd. De zaak zal op 11 augustus worden behandeld door het Hooggerechtshof in Minsk.
Dit stuk verscheen in een licht gewijzigde vorm eerder op de website journalist.be van de Vlaamse Vereniging van Journalisten.
Foto: Homoatrox, Wikimedia Commons / CC BY-SA 3.0
