Actievoerders van de klimaatgroep Fridays for Future bedachten een ingenieuze grap om aandacht te vragen voor de steun die de Britse bank Standard Chartered blijft bieden aan steenkool, olie en gas.

De dag voor de jaarlijkse algemene vergadering van Standard Chartered stuurden de activisten een nagemaakt persbericht rond waarin ze aankondigden dat de bank tegen het einde van het jaar alle financiering voor elektriciteitscentrales op steenkool zou stopzetten en haar steun aan infrastructuur voor fossiele brandstoffen tegen 2023 zou beëindigen. Meer nog: de bank zou ook herstelbetalingen doen aan gemeenschappen die het zwaarst getroffen zijn door steenkoolprojecten die de bank heeft gefinancierd.

Oops you caught us, yes, this was us activists all along haha the coal & climate policies of @StanChart are all a big joke so the #CleanUpStandardChartered campaign decided to pull a bigger joke on them. But really, all we did was tell the truth & what actually needs to be done. pic.twitter.com/un8PrSN6yK

— Fridays For Future (@Fridays4future) May 11, 2021

“Te mooi om waar te zijn?”, tweetten meteen enkele van ‘s werelds prominentste klimaatactivisten, onder wie Bill McKibben, Greta Thunberg en Vanessa Nakate, die allemaal op de hoogte leken te zijn van de stunt.

Nieuw kredietbeleid

Tijdens een geënsceneerde persconferentie, aangekondigd als het moment waarop de bank haar nieuwe kredietbeleid zou onthullen, speelden jonge vrouwelijke activisten met geschminkte snorren en baarden het managementteam van Standard Chartered.

“Standard Chartered zet nu nog geen directe stap in de richting van een erfenis waar we allemaal trots op kunnen zijn”, zei July Gamble, in de rol van directeur Mediarelaties van de bank, die ze omschreef als “no Standard Chartered”.

Terwijl ze hun snorren eraf veegden, zeiden de actievoerders dat de stunt bedoeld was om te laten zien dat ze druk zullen blijven uitoefenen op Standard Chartered totdat het bedrijf aan hun eisen voldoet.

“De grootste grap is hoe Standard Chartered zegt dat ze ‘here for good’ is”, zei een van de actievoerders, verwijzend naar de slogan van de bank. “We willen dat ze beseffen wat een farce hun kredietbeleid is”.

Geen financiële diensten meer voor steenkoolcentrales

In haar huidige kredietbeleid voor energie, dat eerder dit jaar werd geactualiseerd, heeft de bank toegezegd te stoppen met directe financiële diensten voor de bouw en uitbreiding van kolencentrales.

Vanaf 2024 zegt de bank te zullen stoppen met de ondersteuning van bedrijven die meer dan 80 procent van hun inkomsten uit thermische steenkool halen. Volgens de Duitse ngo Urgewald zal het effect van dat beleid op de portefeuille van de bank pas echt merkbaar worden vanaf 2027, wanneer de grens op 40 procent wordt gesteld.

‘Here for good’

In het openbaar is Bill Winters, ceo van de bank, steeds een uitgesproken voorstander geweest van het mobiliseren van de particuliere financiële sector om CO₂-besparende projecten te financieren. Winters is bovendien voorzitter van een taskforce voor het opschalen van de vrijwillige emissiehandel (daarmee krijgen bedrijven en particulieren de mogelijkheid om CO₂-rechten te kopen voor de compensatie van hun CO₂-uitstoot), die werd gelanceerd door de speciale VN-gezant voor Klimaatactie en Financiering Mark Carney.

Maar ondertussen is Standard Chartered de grootste financier van steenkoolcentrales van Europa, blijkt uit onderzoek door Urgewald. Tussen oktober 2018 en oktober 2020 steunde de bank de steenkoolindustrie met ruim 8 miljard euro, waarvan ongeveer de helft naar ontwikkelaars van nieuwe steenkoolcentrales ging.

Onder meer Power Finance Corp (PFC) in India, Top Frontier Investment Holdings in de Filippijnen en multinational Adani, het conglomeraat achter de megamijn Carmichael in Australië, zijn bij de ontwikkelaars die steun ontvingen van de bank.

Stoppen met steun

“Private financiële instellingen kunnen zich niet meer verschuilen achter een zogenaamde ‘politieke wil’ voor nieuwe steenkool”, zegt Katrin Ganswindt, hoofd financieel onderzoek bij Urgewald. “Als Standard Chartered hier inderdaad ‘for good’ wil zijn, moet het zijn steenkoolbeleid aanscherpen. Afscheid nemen van ontwikkelaars van nieuwe kolencentrales is daarvoor de meest dringende stap”.

Ook de Filipijnse klimaatactivist Mitzi Jonelle Tan wees tijdens de persconferentie op de urgentie: “We zitten midden in een klimaatcrisis. Mijn land ondervindt er nu al de ergste gevolgen van. Ik ben het zat om bang te zijn om in mijn eigen slaapkamer te verdrinken.”

Ze voegde eraan toe dat de druk op de bank zal aanhouden. “Dit zijn niet alleen wij, het is de hele Fridays for Future-beweging die campagne zal voeren totdat Standard Chartered zijn beleid voor het verstrekken van fossiele brandstoffen wijzigt”.

Volledige transparantie

Een woordvoerder van Standard Chartered weigert commentaar te geven op de tactieken van de campagnevoerders, maar zegt dat de bank de afgelopen jaren “grote vooruitgang” heeft geboekt in haar kolenbeleid en haar standpunt blijft herzien.

“We zijn van plan om voorloper te blijven in het uitstippelen van een pad naar nul-uitstoot in 2050”, zegt de woordvoerder. “We zijn toegewijd aan volledige transparantie over onze transitiestrategie en zijn van plan om in 2022 hierover een adviesstemming voor te leggen aan de aandeelhouders”.

Dit artikel verscheen oorspronkelijk bij IPS-partner Climate Home News.