De gezondheidscrisis en de covid-maatregelen hebben de afgelopen periode mensen in armoede, die hiervoor reeds amper konden rondkomen, zwaar getroffen. Mensen in armoede hebben vaker gezondheidsproblemen en behoren daardoor meer dan anderen tot de risicogroepen, de digitale kloof leidt ertoe dat kansarme kinderen achterstand oplopen op school, door inkomensverlies en de prijsstijging voor voeding en andere basisgoederen is het voor financieel kwetsbare huishoudens nog moeilijker geworden om het einde van de maand te halen, enz.
Deze crisis komt bovenop een zware sociale crisis die reeds aan de gang was. Volgens de laatst beschikbare cijfers, van voor de Covid-crisis, leeft 16,4% van de Belgische bevolking (meer dan 1,8 miljoen mensen in totaal!) in monetaire armoede. Dit was toen reeds het hoogste cijfer sinds 2005, het begin van de systematische monitoring in België. Alle analyses wijzen erop dat door de Covid-crisis de armoedecijfers alleen nog maar verder zullen stijgen.
De armoedeorganisaties roepen de toekomstige federale regering en de andere beleidsniveaus op om een speerpunt te maken van de toenemende armoede en ongelijkheden in onze samenleving. Vertrekkende vanuit lokale realiteiten vragen de 3 netwerken en het collectief dat er structurele oplossingen uitgetekend worden om de grondoorzaken van armoede aan te pakken. De organisaties zetten hierbij de stem van mensen in armoede centraal. Beleidsmakers kunnen immers enkel werk maken van een effectief armoedebeleid als zij niet over de hoofden van de mensen heen beslissen, maar effectief naar hen luisteren en hen als deel van de oplossing beschouwen.
Naar een humane oplossing om uit de schulden te geraken
Het thema schulden is vandaag brandend actueel. We kunnen nu immers reeds met zekerheid stellen dat, net als in 2008 na de financiële crisis, ook de coronacrisis de schuldenproblematiek nog verder zal vergroten. Door massaal inkomensverlies en de verhoogde kosten zullen precaire doelgroepen maar moeilijk al hun facturen kunnen betalen. Wanneer deze mensen dermate verstrikt raken in hun schulden kunnen ze als laatste redmiddel een beroep doen op een collectieve schuldenregeling (CSR).
Deze gerechtelijke procedure werd in het leven geroepen zodat ook mensen met een structurele schuldenlast een nieuwe start kunnen maken. Er zijn echter grote tekortkomingen met betrekking tot deze procedure. Het Belgisch Netwerk Armoedebestrijding (BAPN) heeft de getuigenissen en aanbevelingen van mensen in armoede verzameld in het rapport “Uit de Schulden” dat de organisatie vandaag aan het grote publiek voorstelt. BAPN roept de federale onderhandelaars op om deze publicatie als drijvende kracht en inspiratiebron te gebruik om in het federale regeerakkoord een prioriteit te geven aan de schuldenproblematiek en het vormgeven aan een menswaardige CSR.
* Rapport
