De democratie is dood, lang leve de democratie

Vreemdelingenhaat, klimaatopwarming en een op drift geraakte economie. Kan meer democratie de oplossing zijn? Volgens Patrick Dewals wel.

maandag 15 januari 2018 11:43
Spread the love

Vandaag krijgt men in Vlaanderen meer en meer de indruk dat de kinderen van de collaboratie niet alleen amnestie kregen, maar dat hun overgeërfd gedachtegoed de leidraad vormt van wat de hedendaagse binnen- en buitenlandse politieke correctheid stipuleert. Een recentelijk voorbeeld hiervan is de misselijkmakende collaboratie van de zwijgende coalitiepartners inzake de Soedan-kwestie.

We leven in een land waar de vreemdelingenhaat ten aanzien van nieuwe Belgen, zoals ze smalend genoemd worden, en asielzoekers, onstuitbaar lijkt. We hebben leiders nodig die de bevolking uitleggen dat de mensen die naar hier komen, of hier soms al decennialang vertoeven, dit niet zómaar doen of deden. Niemand zegt zijn hebben en houden zonder reden vaarwel, om naar een onbekend land af te reizen in de meest onvoorspelbare, en vandaag altijd gevaarlijke, omstandigheden. Zou u morgen zonder goede reden naar Liberia, Myanmar of Libië vertrekken?

Daarnaast mogen we niet vergeten dat België eveneens een aandeel heeft in de verplichte exodus van menig asielzoeker. Degenen die met stenen gooien naar de Congolese gemeenschap in Brussel, en elders, moeten maar eens het boek De geest van koning Leopold II en de plundering van de Congo van Adam Hochschild doornemen. Het valt nog te bezien of ze na een geschiedkundige onderdompeling hun steniging zullen voortzetten.

De bekladders van de Zuid-Europese en Noord-Afrikaanse immigranten moeten weten dat deze mensen in de jaren zestig, in eigen land geen werk hadden en door ons werden uitgenodigd om hier het vuile werk te komen doen. Misschien helpt het aangrijpende verhaal van Mohammed, in de tweedelige documentaire Reis in vrede van David Verhaeghe, om een indruk te krijgen van wat mensen tot emigreren aanzet.

Vandaag ziet onze maatschappij immigranten als de nieuwe pestlijders. Maar vreemd genoeg creëert ze ze zelf als neveneffect van haar buitengewoon destructieve verslaving aan fossiele brandstoffen en blind consumeren. Gletsjers kalven af op een ritme dat zelfs Fred Astair zou doen duizelen. Stijgend zeewater zorgt voor verzilting wat tot verplichte, doch zeer ongewenste, migraties leidt. We realiseren het ons amper, maar binnenkort drijft er meer plastic in de oceanen dan dat er vis in zwemt!

De klimaatopwarming brengt drastische veranderingen in de mondiale weerpatronen. Meer en meer extreem droge, natte, koude en warme periodes volgen elkaar op. Hierdoor komt de huisvesting en voedselvoorziening van miljoenen mensen op de helling te staan. Deze redenen vormen vandaag voor heel veel mensen een begrijpelijke drijfveer om hun land – taal – familie – cultuur en zo meer achter te laten. Het is dus mede door ons toedoen dat ze hun geforceerde tocht naar de betere kant van de economische breuklijn starten.

Een groeiend aandeel van de bevolking beseft dat de sociaal-economische fundamenten waarop hun leven en dat van hun kinderen steunt, het binnen aanzienlijk korte tijd dreigen te begeven. Toch blijft de meerderheid, allicht gedreven door een soort escapisme, gekluisterd aan een scherm, gedwee en redeloos hun leven routineus voortzetten. Blijkbaar onbewust, te naïef of dodelijk onverschillig voor de naderende rampspoed, deinen ze gehypnotiseerd mee op de hedendaagse economie.

De enorme stijging van vreemdelingenhaat en de suïcidale aantasting van het natuurlijke levensevenwicht is een navrante illustratie van de decadentie dat een aanzienlijk deel van onze maatschappij kenmerkt. De hedendaagse politici bewezen reeds met brio dat ze ons tegen dit soort van begeestering niet kunnen beschermen. Integendeel ze wakkeren het mee aan, door de groeiende economie tot doel te verheffen en economie niet langer als hulpmiddel voor een gezonde samenleving te beschouwen.

Multinationals schrijven, zoals in de rest van de wereld, in Europa en Amerika de wetten die parlementen goedkeuren. Het levensnoodzakelijke ecologische herstel weegt niet op tegen de voor heilig gehouden economische groei. Wanneer een bevolking vaststelt dat de macht dat ze aan haar politieke leiders afstond, niet langer meer opweegt tegen de macht van de megalomane economische spelers, moet ze een manier vinden om haar aanvankelijk, afgestane macht te recupereren.

De hedendaagse problemen van vreemdelingenhaat en klimaatopwarming, en de onwil van de politiek om deze adequaat aan te pakken, doen denken aan de uitspraak van Albert Einstein: “We cannot solve our problems with the same thinking we used when we created them.” Een politieke vertaling van Einsteins idee leest men in het boek Tegen Verkiezingen van David Van Reybrouck. Hierin brengt de historicus argumenten aan om de vertegenwoordigende democratie, met gekozen volksvertegenwoordigers zoals we die vandaag kennen, in te ruilen voor een participerende democratie. Gelote burgers nemen dan de plaats in van de beroepspolitici als verdedigers van het algemene belang. Zij zijn verlost van de wil tot het behoud van politieke macht. Welke bijvoorbeeld tijdens de Soedan-kwestie de coalitieleden, of zijn het collaboratieleden, beschamend monddood maakte. Tegelijkertijd nemen ze omwille van hun grotere volkse ingebedheid minder ideologisch geïnspireerde beslissingen en durven ze keuzen te maken die op de langere termijn renderen.

Dat de door Van Reybroeck geschetste democratie zou werken is niet vanzelfsprekend, maar het kan wel een interessante piste zijn. Hier en daar, en onder verschillende gedaanten boekte ze zelf al successen. Toch wordt een mogelijke directe democratie vrijwel nooit als valabel alternatief naar voor geschoven. Vooral de huidige beroepspolitici, die zich en bloc tegen een mogelijke democratisering van het politieke bestuur verzetten, zijn niet happig om dergelijk politiek model toe te laten. Wellicht vrezen ze hun raison d’être te verliezen.

Of de Belgische burgers via zelfgemaakte politieke beslissingen een beter leefbare samenleving zouden kunnen construeren is vooralsnog ongeweten. Maar de huidige crisissen nopen ons in elk geval om het huidige politieke bestel te herdenken, want politiek is te belangrijk om aan beroepspolitici over te laten.

De democratie is dood, lang leve de democratie!

take down
the paywall
steun ons nu!