Net als alle werknemers houden ook leerkrachten ervan om in een mooie en creatieve omgeving te werken. Maar daar moeten ze vaak zelf voor zorgen. Wat als ze dat niet deden?
Opinie -

Start schooljaar kost leerkracht basisonderwijs gemiddeld 93 euro

Een uitgebreide steekproef (*) bij de leden van het COV leert ons dat 90% van de leerkrachten zelf investeert in klasmateriaal bij het begin van het schooljaar. Het gaat om gemiddeld 93 euro. Over een heel schooljaar loopt dit op tot 261 euro. Ontelbaar zijn ook de spullen die leerkrachten gewoon van thuis meebrengen om op school te gebruiken. Het maakt van onderwijs het enige beroep waarbij je dingen steelt van thuis om te gebruiken op het werk.

woensdag 31 augustus 2016 16:29
Spread the love

Iedereen vindt het normaal dat de leerlingen op 1 september verwelkomd worden in een net klaslokaal dat origineel en fris is ingericht. Bovendien verwachten we dat die inrichting ook mee evolueert met de seizoenen en feestdagen en dat er naar hartenlust kan geknutseld worden.

Daarom koopt bijna 70% van de leerkrachten zelf seizoensgebonden materiaal en brengt net geen 60% zelf knutselmateriaal mee. Net als alle werknemers houden ook leerkrachten ervan om in een mooie en creatieve omgeving te werken. Maar daar moeten ze vaak zelf voor zorgen. Wat als onze leraren dat niet deden? Hoe zou de klas er dan uitzien?

Van vuilniszakken tot boeken

Meer dan twee derde van de leerkrachten koopt zelf boeken aan voor de klasbib. Vaak gaat het om boeken gekocht op de rommelmarkt of op de uitverkoop van de bib. Maar ook nieuwe boeken komen in de klas. Daarvan lopen de kosten al snel op. Een COV-lid laat weten dat ze ondertussen een privécollectie heeft van bijna 500 kinder- en jeugdboeken!

Leerkrachten kopen niet alleen (voor)leesboeken maar ook naslagwerken, pedagogische lectuur, boeken over yoga of mindfulness bij kinderen, boeken over taalbeleid, enzovoort. Gelukkig zorgt de ouderraad al eens voor een leesbudget en veel leerkrachten geven ook een welgemeende pluim aan hun gemeentelijke bibliotheek.

Meer dan de helft van de leerkrachten besteedt eigen verdiende euro’s aan didactische materiaal. We spreken dan niet alleen over gezelschapspelletjes maar ook over differentiatieboeken, puzzels, bundels over autisme, fijn-motorisch materiaal, smartgames, constructiemateriaal, materiaal voor de technieklessen, …

Hier en daar zien we ook positieve praktijken. Een leerkracht signaleert dat ze per schooljaar 10 euro per leerling krijgt. “Als je creatief bent, kun je daarmee heel wat zaken aankopen. Van extra knutselmateriaal tot papieren zakdoekjes, van een digitale camera uit de Aldi tot plastic zakjes voor de vuilnisbakken. Ook worden rommelmarkten afgelopen en facebookpagina’s die gratis materiaal aanbieden, … ook wel eens een aankoop in de kringwinkel. We noemen dit ons klasbudget. We ontvangen dit klasbudget al 15 jaar na onderhandelingen in het comité.” 

Ook digitale kosten lopen op

“Digitale geletterdheid is een onmisbaar toegangsticket voor een volwaardige deelname aan onze maatschappij”. Zo lezen we te pas en te onpas. Scholen worden dan ook aangemoedigd om te investeren in digitale borden, tablets, serious games, enzovoort. Maar evolueren de werkingsmiddelen mee?

We weten wel zeker van niet. 70% van de leerkrachten laat weten dat dat ze dit jaar uit eigen zak printerinkt aankochten om te gebruiken voor hun schoolwerk. Allicht zal er ook wel voor eigen gebruik geprint zijn, maar is het normaal dat een werknemer zelf betaalt voor wat hij print voor zijn werk?

Toch geeft 77% van de leerkrachten aan dat hij op school kan printen. Hoe verklaren we dat? Uit de bijgevoegde commentaren blijkt dat er vaak maar één printer is per school en dat die tijdens de piekuren (ochtenden, middagpauzes, onmiddellijk na school) overbezet is. Kleurprints zijn meestal uit den boze. Opnieuw is het positief dat directeurs erop toe zien dat er niet buitensporig geprint wordt. Duurzaam en ecologisch school maken, weet je wel. Maar is het normaal dat een leerkracht zijn middagpauze laat vallen om nog snel even te printen?

De digitalisering is ondertussen ook verder doorgedrongen in het dagelijkse schoolwerk. De klasagenda, het leerlingvolgsysteem, allerhande verslagen worden digitaal opgemaakt en/of verstuurd. De digitale borden zijn aan een opmars bezig net zoals de tablets. Lessen die op deze apparaten gegeven worden, moeten ook digitaal voorbereid worden.

Deze cijfers zijn daarom verontrustend: Iets meer dan de helft van de leerkrachten gebruikt enkel zijn eigen laptop voor zijn schoolwerk. 9% mag de laptop van school niet mee naar huis nemen en zal dus ofwel langer op school blijven of thuis op de eigen desktop werken. Van leerkrachten wordt verwacht dat ze ook thuis nog veel schoolwerk verzetten. Ken jij nog andere thuiswerkers die zelf moeten voorzien in laptop, desktop en/of internetaansluiting zonder bijkomende vergoeding?

Investeer in onderwijs

Naast de eigen centen, zorgen de klassieke activiteiten zoals een eetdag, wafelverkoop, leesmarathon, kien- of bingo-avond, cakeverkoop, quiz, schoolfeest, herfstwandeling, pralineslag, schoolfotograaf, …dat er toch wat budget over de klassen verdeeld kan worden.

De jarenlange besparingen op de werkingsbudgetten dwingen schoolteams dus om in hun vrije tijd activiteiten te organiseren om klasmateriaal aan te kopen. We willen niet cynisch worden, maar: dit kan blijkbaar alleen maar in onderwijs! Is dit een ronduit dramatische situatie? Neen. Leerkrachten zijn creatief en vindingrijk genoeg om te kiezen voor budgetvriendelijke aankopen, vaak ook duurzaam en ecologisch. Maar het is duidelijk dat hier je loon als leerkracht niet voor dient! Is dit een normale situatie?

Nee. Iedereen heeft de mond vol van het belang van kwaliteitsvol onderwijs dat aan alle kinderen maximale kansen op ontplooiing biedt. Er wordt van leerkrachten verwacht dat ze professionals zijn en blijven. En toch vinden we het vanzelfsprekend dat ze in hun vrije tijd zelf op zoek gaan naar voldoende materiaal voor een stimulerende klasomgeving. Als we willen streven naar het best mogelijke onderwijs voor al onze kinderen, is het niet meer dan normaal dat we daar ook voldoende in investeren.

Het COV vraagt van de Vlaamse regering een investeringsplan voor het basisonderwijs dat verder reikt dan de huidige legislatuur.

Lies Van Rompaey

(*) 695 leerkrachten met een gemiddelde leeftijd van 42 jaar vulden de steekproef van het COV in. Je vindt het volledige artikel met een aantal cijfers en grafieken hier: http://bit.ly/2bJc3xH

take down
the paywall
steun ons nu!