Opinie -

Het failliet van de oorlog tegen terreur

De enige vorm van terreurbestrijding die echt terreur doet ophouden, is het conflict dat aan de basis ligt aanpakken en vrede stichten, schrijven Jan Blommaert en Christophe Callewaert. Hebben vijftien jaar war on terror nu nog niet aangetoond dat militarisering alleen maar naar meer bloedvergieten leidt?

donderdag 19 november 2015 12:47
Spread the love

Na de verschrikkelijke aanslagen in Parijs overheerst de oorlogsretoriek. De aanpak van terreur wordt voorgesteld als een oorlog die gewonnen kan worden door gemeenten waar de daders van afkomstig zijn ‘op te kuisen’ en hun ideologische basis in Syrië uit te roeien.

De Franse president François Hollande heeft de noodtoestand afgekondigd en nog meer militairen zullen worden ontplooid ‘om terreur te bestrijden’. Ex-president Nicolas Sarkozy stelt voor om de 11.000 mensen, die in de gaten worden gehouden door de staatsveiligheid, preventief huisarrest te geven. Ondertussen voert Frankrijk de bombardementen in Syrië op.

De reacties zijn emotioneel en dus brutaal. Er is weinig plaats voor de rede. Toch doen wij een poging. We stellen immers vast dat na bijna vijftien jaar ‘oorlog tegen het terrorisme’ de globale veiligheid er alleen maar is op achteruitgegaan. Dit is een oproep voor een andere geopolitieke strategie, die afstapt van de roep om meer oorlog.

Algerije en Noord-Ierland

Internationale conflicten hebben de neiging te delokaliseren: de strijd die elders gevoerd wordt, kan door de tegenstrever naar een ander front verplaatst worden. Er zijn veel historische precedenten: tijdens de onafhankelijkheidsoorlog in Algerije kreeg Frankrijk evengoed een golf van terreuraanslagen over zich en het IRA pleegde bomaanslagen in het VK tijdens het conflict in Noord-Ierland.

De Fransen – en wij allen – moeten beseffen dat we deel uitmaken van een grotere wereld, en dat heeft twee gevolgen. We kunnen ons niet afsluiten van die wereld, ook al proberen we dat zowel mentaal als fysiek met een verbazingwekkende toewijding. Het betekent ook dat we worden afgerekend op wat we elders in die wereld uitrichten.

Intussen lopen in de straten van Europese steden zwaarbewapende politiemensen zij aan zij met militairen in oorlogsuitrusting. Een repressief en agressief apparaat moet aanslagen voorkomen. De aanslagen in Parijs laten nog maar eens zien dat dat niet lukt. De strategie van militarisering werkt niet.

De golf van aanslagen in Frankrijk tijdens de Algerijnse onafhankelijkheidsstrijd hield op zodra Algerije onafhankelijk werd. Het IRA stopte de bommencampagne zodra er een eerbaar compromis in Noord-Ierland werd gevonden. Terreurbestrijding heeft slechts één deugdelijk recept, zo leert de geschiedenis: het conflict aanpakken door vrede te stichten. Elke andere strategie faalt.

Een pacifistische houding wordt al te gemakkelijk weggelachen als naïef, wereldvreemd – of erger, als een knieval voor terroristen. Maar in deze context is pacificering en het einde van de militarisering de enige realistische en haalbare oplossing.

India

Een ander historisch precedent toont dat aan. In 2008 werd de Indiase stad Mumbai getroffen door een reeks aanslagen tegen hotels, een treinstation en een ziekenhuis. De wereld hield de adem in. De aanslagen werden voorbereid vanuit buurland Pakistan, elementen binnen de Pakistaanse veiligheidsdiensten waren mogelijk betrokken. Zou India terugslaan en een gewapend conflict tussen twee kernmachten ontketenen?

De Indiase regering hield het hoofd koel. Het leverde haar eind 2009 de lof op van de voormalige Amerikaanse minister van Binnenlandse Veiligheid Michael Chertoff. In een verbazende toespraak zei hij: ‘Het is frustrerend voor India om zich te onthouden van elke militaire actie na de aanslagen. Maar aangezien de buur een kernmacht is, is zo’n berekende reactie indrukwekkend. Het hoofd koel houden is wenselijk en ik loof de houding van de Indiase regering. Terroristen zouden maar al te graag een nucleaire reactie uitlokken. De aanvallen in Mumbai zijn misschien zelfs uitgedacht om net dat te provoceren.’ En uitweidend over de steun die terroristen soms genieten bij een bepaald deel van de bevolking zei hij: ‘Het zijn meestal economische redenen die de terroristen hun steun bezorgen. Ik zeg niet dat geld het wondermedicijn is maar het helpt wel.’ Dit uit de mond van een minister onder George W. Bush, die na 9/11 voor precies de omgekeerde weg gekozen had.

Pacifisten hebben geen schuld aan de aanslagen in Parijs, noch aan de aanslag in Beiroet een dag eerder. Evenmin aan het uitzichtloze geweld in Irak, dat sinds de start van de ‘oorlog tegen het terrorisme’ alleen maar grimmiger is geworden en geleid heeft tot het ontstaan van IS (zoals de Britse ex-premier Blair ootmoedig toegaf).

Zij die al vijftien jaar escalatie prediken, mogen eens aan zelfonderzoek doen. Die escalatie is nu ook hier geraakt, dicht bij huis. We zagen dat al tijdens de vluchtelingencrisis. We moeten beseffen dat het gerepatrieerde geweld dat ons zo schokt, precies hetzelfde is als datgene wat de miljoenen vluchtelingen heeft bewogen om elders hun heil te zoeken.

Laten we de les van de Indiase regering ernstig nemen. Het is een moeilijke les. Makkelijk om achteraf uit te leggen, maar tot nu toe onmogelijk om op de westerse continenten toe te passen. 

Ondertekenaars

Jan Blommaert, academicus
Nadia Fadil, academica
David Van Reybrouck, auteur
Thomas Decreus, journalist
Karel Arnaut, academicus
Paul Goossens, journalist
Rachida Lambaret, schrijfster
Mitta Van der Maat, actrice
Stijn Meuris, artiest
Fikry El Azzouzi, auteur
Bert Anciaux, senator
Alain Platel, choreograaf
Christophe Callewaert, journalist
Joeri Vanvaerenbergh, syndicalist
Marc Van Ranst, academicus
Han Soete, hoofdredacteur Solidair
Sukran Bulut, coördinator Kif Kif
Samira Atillah, educatief medewerker
Sophie De Schaepdrijver, academica
Jan Goossens, directeur KVS
Maryam H’madoun, lid van BOEH en Karamah EU
Rachida Aziz, modeontwerpster en activiste
Mohamed El Omari, jurist en lid van de Liga Voor Mensenrechten
Omar Ba, vertegenwoordiger IFOR Flanders
Orlando Verde, stafmedewerker KifKif
Ida Dequeecker, lid van BOEH en VOK
Nadine Rosa-Rosso, lerares
Wim Van Hees, burger
Wouter Arrazola de Onate, arts volksgezondheid
Ilse Hackethal, Samenlevingsopbouw
Robert Crivit, vormingswerker
Meryem Kanmaz, academica
Luk Vervaet, ex-gevangenisleraar, auteur
Mark De Quidt, Artesis Hogeschool
Kitty Roggeman, Boeh
Imane Bouzarmat, burger
Yassine Channouf, Movement X
Samira Bendadi, journaliste
Samira Azabar, motief
Iman Lechkar, academica
Imade Annouri, Groen
Cis Dewaele, Steunpunt Algemeen Welzijnswerk
Jeroen Olyslaegers, schrijver
Walter Zinzen, oud-VRT-journalist
Evelien Wouters, OKAN Antwerpen
Sarah Bracke, academica
Anya Topolski, academica, EAJS
Tine Hens, journaliste
Gunter Breugelmans, syndicalist
Lieven De Cauter, academicus
Horia Bali, energiedeskundige
Nele Aernouts, academica
Anneleen Kenis, academica
Karim Zahidi, academicus
Pascal Debruyne, academicus
Ciska Hoet, journaliste
Peter Berckmoes, syndicalist
Brahim Al Farisi, burger
Jurgen Theunissen, Nationaal Secretaris Curieus vzw
Raf Degeest, begeleider zorgsector
Ozer Sukran, maatschappelijk werker
Lode Willaert, sociaal agoog
Brahim Al Farisi,burger
Lief Weuts, burger
Tina De Gendt, historica en journaliste
Cecile Harnie, Burger
Dirk Adriaensens, BRussells Tribunal
Deirdre Chuffart GON-begeleider
Kaoutar Oulichki, student, jongsocialist
Inge De Poorter, bediende UGent
An Lanssens, onderwijsondersteuner in Brussel
Jeroen Verbeeck, doctoraatsstudent KULeuven
Jan Vanhuysse, coördinator ngo Solidagro
Jan Roeder gepensioneerd officier
Virginie Platteau redacteur/tekstschrijver Rekto:Verso
Bartel Van de Walle, academicus
TristanFaes, operazanger, gemeenteraadslid PVDA
Kris Berwouts, onafhankelijk expert Centraal-Afrika
Lenny Dewindt – vormingswerker – therapeute
Cecile Harnie, Burger
Ico Maly, academicus
Najim Einauan, coördinator PAJ
Hakim Benichou, activist
Joke Hertogen, arts
Griet Vielfont, straathoekwerk
Inge De Vriendt, boekhouder,
Bruno De Groote, muzikant
Frank Vercruyssen, acteur.
Ilse Help, Grafisch vormgever en muzikant.
Christoph Van Dyck koerier/fotograaf
Liesbeth De Veirman, burger
Lieven Vanhoutte vrijzinnige
Lydia Bruggeman, syndicalist
Chris Van Der Bracht gepensioneerd
Marina Vasseur huisvrouw en boerin
Hans Linten Historicus- student documentairemaker
Anne-Marie Beirens – gepensioneerde
Remko Janszen, horeca-ondernemer
Nathalie De Temmerman,
Marianne Dekens, (Bezorgde) burger
Ivan Heyligen Militant PVDA en Havenarbeider
Rob Verbruggen, gepensioneerd ingenieur
Steff Coppieters, academicus
Jo van den Hauwe, lerarenopleider
Frank De Block-Burij, burger 
Cis Dewaele, straathoekwerk
Gaetan Carlier. Leerkracht basisonderwijs Brussel
Köse Demir Ali Praktijkassistent Ugent
Rob Van Vlierden, gewezen dorpsdichter, maatschappelijk werker Wies Descheemaeker, Algemeen secretaris ACOD-VRT.
Ben Caudron, socioloog
Stefaan Verbeek, gepensioneerd ambtenaar
Alexis Andries, opbouwwerker
Kaatje Heirman, stafmedewerker UZ Leuven
Nele Vandenbempt, huisarts Geneeskunde voor het volk Schaarbeek
Peter Terryn, Solidarity for All
Nassim Berouag, bezorgde burger en activis
Roel Delbon – Verbindingscoach
Jonathan Delahaye – Automation Engineer
Rina Govers, burger
Ivo Janssen, vakbondsafgevaardigde ABVV – BASF
Mia Claes, lesgever NT2
Dirk Tuypens, acteur
Geert De Cubber, diaken en journalist
Jacqueline Baijens, burger
Dennis Soete, Studiedienst ABVV HORVAL
Sophie Crane, bediende
Lode Vanoost, journalist
Frank Bruynseraede
Joris Vanderhoydonc, burger
Bram Borloo, beeldend kunstenaar
Agnes Jonckheere, voorzitster VCD
Ann Degol Stafmedewerker cultuurcentrum het LOO Tessenderlo
Linda Verhulst, zelfstandige
Sabine Zahidi, dierenarts
Deirdre Chuffart, burger
Thomas Franssen, Arbeider Volvo trucks Gent
Fred Guldentops, muzikant
Yasimin Cauwenbergh, teamcoach
Ng Sauw Tjhoi, journalist
Jurgen Govaerts, treinbestuurder en beeldend kunstenaar
Wim Heylen, werkingsverantwoordelijke linx+ 
Frederik Capelle, syndicalist
Stefaan Van Brabandt, filosoof
Pieter Lein, medewerker doortrekkersterrein Gent
Fleur Hindryckx, leerkracht volwassenenonderwijs Brussel
Geertje Bryssinck,bediende
Martin Van Camp – Duarte, sociaal werker 
Wout Waegemans, student politicologie
Jacques Lagrou, boekhouder werknemer
Henk Vereecken, bioloog, ITG, Radio Centraal
Mieke Cowé, burger
Jaak Perquy, filosoof
Clairy De Meyer, burger
Khadija Akhandaf, leerkracht en studente theologie
Abdelhak Boukabous, trajetbegeleider Inbugering
Siggie Vertommen, onderzoekster MENARG, Ugent
Ingrid Van Den Branden, burger
Machteld Mulder, journalist
Hans Demeyer, academicus
Koen Meyers, Ontwikkelingssamenwerker, Nairobi, Kenia
Marie Meusen, schrijver Huiverinkt & docent Hogeschool van Amsterdam
Lucas Pannier, verontwaardigd burger, orthopedagoog
Ronny Sanders burger, actief bij dak-en thuislozen
Simon Baerts, burger
Bruno Meeus, stadsgeograaf VUB/KULeuven
Martin Baarda, HETPALEIS jeugdtheater Coördinator podium & projecten
Jon Sneyers, gastprofessor UAntwerpen
Rudy Hermans, opvoeder
Jan Busselen, leerkracht
Lander Vander Linden, syndicalist
Frederic Cosemans, filantroop
Mikaël Janssens, Service Engineer
Sarah Wagemans, Solidarity for All
Rein Vyncke, grafisch ontwerper
Jeroen Vleugels,secretaris, Algemene Centrale-ABVV
Wout Goossens, student Afrikaanse Talen en Culturen
Roos De Fraine, lid Groen
Suzy Lievens, gepensioneerde leerkracht
Joost Ringoot, sysadmin KM
Jan Coornaert, gepensioneerd leraar
Marie Therese Foesters, burger
Stien Verbelen, grafisch ontwerper, coordinator Soundtrack van het Verzet
Moumen Chennouf, zelfstandige
Eric Francis, arbeider
Liesbet Waegemans, beeldend kunstenaar
Joost Elet, leraar
Herman de Ley, academicus
Marc Van Thielen, syndicalist
Robin Troch, socioloog, militant PVDA
Pieter Serverius, arbeider
Corinne Leunens, lector
Robbe Vandegehuchte, thesisstudent conflict en ontwikkelingswetenschappen Ugent
Gwen Lemey, projectcoordinator UA
Diana Verpoorten, werkzoekende
Gerd De Keyser, burger
Bruno Iserbyt, Triodos Bank
William Schokkelé, lector informatica
Benjamin De Cleen, academicus
Ann Bickel, stafmedewerker pleegzorg provincie Antwerpen
Loïc de Corswarem, student
Neena Salaets, burger
Joram Bosman, militant acv
Tarek Fattouh, burger
Isolde Demerie, burger
Rob Buteneers, jeugdwelzijnswerker
Vanessa Aneca, sociaal werker
Lotte Van den Dries, leraar basiseducatie
Jonas Vanderschueren, student, redacteur le Bateau Rouge
Beber Geens, Solidarity For All Thea Zurné, burger
Merijn Oudenampsen, academicus
Reine Meylaerts, academica
Caroline Newton, academica
Andy Pitteman, technicus Infrabel
Frederik Bosschem, logistiek bediende
Thierry Peire, burger
Simone Fransen, lerares/preventieadviseur
Dirk Van Wonterghem, ambtenaar
Katrien Cuyvers, coördinator Adviespunt, ABVV Antwerpen
Katrien Van der Heyden, zelfstandige consulent Gelijke Kansen
Anne- Marie Hoymans, moeder, bezorgde burger, pacifiste en vertaler
Rob Gaens syndicalist
Paul Mepschen, docent Leiden University
Astrid Casteels, musicus
Yousra Benfquih, FWO aspirant / doctoraal onderzoekster Faculteit Rechten UA
Bart Cammaerts, associate professor LSE
Benoit Dhondt, advocaat vreemdelingenrecht
Dominique Willaert – artistiek leider Victoria Deluxe vzw
Kevin Smets, academicus
Marie-Paule Degeling ambtenaar
Marieke Arnou, vormingswerker
Eric Nauwelaerts produktie-coördinator
Paul De Decker. Bediende, wereldburger en gewetensbezwaarde
Riet Smets, burger, pacifist
Saar Depuydt – leerkracht
Danny Vandenbroek, historicus
Marc Dubois, burger
Fiorella Stinders, leerkracht
Bruni Hens, communicatiewetenschapper
Thomas Meijer, kunstenaar en filosoof
Peyman Jafari, academicus
Patricia Verhoelst, market researcher
Jalinka Gressmann, mens en visual artist
Cato Fluitsma, kleinkunstenaar, schrijver, accordeonist
Gerlof Donga, docent Hogeschool van Amsterdam
Theo Ploeg, docent, onderzoeker, journalist
Coco Harmsen, muzikante, activiste
Olaf Kerckhaert, producer, steunt tegengeluid
Paul den Hertog, technoloog
Veronica Schwegman, yogadocent
Sander Nachtergaele, leraar
Peter Verhaeghe, architect
Jos Treunen, gepensioneerd leerkracht
Marieke Arnou, academicus
Jan Vranken, academicus
Kris Holsters, syndicalist
Karolien Delaere, onderwijsassistente KU Leuven
Frie J. Jacobs, kunstenaar
Natalie Fraiponts, criminologe
Marijke De Bruyn, maatschappelijk werker
Roger De Bruyn, mobiel dienstverlener
Mira Bracké, opbouwwerker samenlevingsopbouw West –Vlaanderen
Patrick Ghyselen, leerkracht
Gisele Van Dessel, burger en moeder
Roy Cremers – oprichter en directeur voordekunst.nl
Tine Decroos, medewerker 11.11.11
Aleidis Devillé, Docent Thomas More
Glen Van Muylem, student
Kjell Bleys, praktijkassistent UGent
Natasja van Loon, redacteur, publicist en vertaler
Cedric De Vroey, IT consultant
Sonja Peeters, navormer / filosofisch gespreksleider
Julie Carlier, academica
Annick Botte, acatalepsist
Joachim Ben Yakoub , academicus
Piet Maris, muzikant
Soetkin Bauwens, onderwijsadviseur gelijke onderwijskansen
Diane Janssen, burger
Karel Maes – medewerker de Wrikker
Gerd De Coster, burger
Luce Beeckmans, postdoctoraal onderzoeker FWO
Michel Maes, facebook Antwerpen Leefbaar
Piet De bisschop, beweging.net Affligem
Femke De Cremer – Educatief medewerker
Pascale Claus, burger
Hans Leenders, extra-slechte Vlaming
Sylvain Piqué, burger
Jan De Clerck, medewerker intercultureel centrum De Centrale
Christel Augustijnen, burger
Karina Brys, fotograaf
Rik Peeters, psychiatrisch verpleegkundige, ondervoorzitter PVDA Brasschaat
Erik Willems, jurist
Jan Belaen, burger
Lieve Verheirstraeten, burger
Helena Van der Vorst Docent
Fie velghe, burger
Joris Z. Helssen, burger
Jan Bel, verontrust burger
Piet Bruyninckx Grafisch ontwerper
Edilbert Dobbelaer, sociaal werker
Ronny Puystiens., ingenieur
Jo Vande Weyer, burger
Hugo Van Dienderen, voorzitter GroenPlus
Erna van den Broeck, Visual Merchandiser
Kasper Juffermans, grensarbeider
Marie Reehorst, beeldend kunstenaar
Karin Vander Have, bediende
Dennis De Meyer, syndicalist
Maarten Van den Bussche – Kunstenaar
Katia Goyvaerts, commercial incentives analyst
Morag Andries., burger
Aristide Giramahoro, reisleider
Assia Missaoui, student toegepaste psychologie
Jan Vroman, burger

  

dagelijkse newsletter

take down
the paywall
steun ons nu!