(fnherstal.com)

Nieuwe wapens politie Antwerpen verhogen risico op onschuldige slachtoffers

N-VA, CD&V en Open VLD, coalitiepartners van het Antwerpse gemeentebestuur, hebben vier FN-303-geweren aangekocht voor het politiekorps. Die kunnen projectielen, verf- of pepperspray afvuren. Ervaring met deze 'less-lethal' wapens in het buitenland toont echter dat ze tot meer gekwetsten en dodelijke slachtoffers leiden.

vrijdag 21 augustus 2015 14:16
Spread the love

Het FN-303-geweer werkt niet op basis
van ontploffing van munitie die een metalen projectiel (kogel) vuurt, maar met luchtdruk. Het vuurt kunststof projectielen af die enkel
uitwendig trauma op het lichaam veroorzaken. Het worden daarom
less-lethal weapons genoemd, omdat ze het risico op een dodelijke afloop
zouden verminderen.



(fnherstal.com)

Deze projectielen bestaan uit twee
delen. Het voorste deel van het projectiel uit soepel materiaal klapt
in elkaar en vangt zo de impact van het tweede deel
op. Dat tweede deel is een verfcapsule, een capsule met pepperspray
of met lijm (eventueel met verf gemengd). Het wapen kan ook
projectielen afvuren zonder het tweede deel. De bedoeling is dan het
doelwit enkel tijdelijk ‘uit te schakelen’ door de harde impact.

Het gemeentebestuur van Antwerpen
motiveert deze aankoop met verwijzing naar de aanslag op het
satirische tijdschrift Charlie Hebdo in Parijs op 7 januari 2015. De
vier wapens zouden worden gebruikt door speciale interventieteams en
dus enkel worden gebruikt door agenten die speciaal voor het gebruik
van dit wapen werden opgeleid.

Theorie en praktijk

Dat deze wapens minder dodelijk of
verwondend zouden zijn klopt enkel in theorie. De praktijk blijkt
immers anders uit te vallen. Betrokken
politiediensten blijken deze wapens immers veel sneller en veel
frequenter in te zetten dan klassieke vuurwapens. Omwille van hun
zogenaamde ‘minder dodelijke’ impact worden ze ook op veel kortere
afstanden ingezet.

Het contraproductieve effect dat nieuwe
technologie heeft, omwille van de gepercipieerde voordelen, is een
bekend fenomeen. Zo is onder meer gebleken dat de invoering van
slimmere remmen en besturing er toe leidt dat bestuurders hun wagens
agressiever gaan gebruiken. Het netto-resultaat is dat de reële
verkeersveiligheid er niet mee verbeterd is.

Eenzelfde psychologisch fenomeen doet
zich met dergelijke less-lethal wapens. In het buitenland, meer
bepaald in Frankrijk en in de VS, wordt de FN-303 – een wapen van
Belgische makelij – al enkele jaren ingezet. Het wapen werd
eveneens al gebruikt door de geallieerde troepen in Afghanistan, Irak
en Lybië. Ook het Filipijnse leger heeft ze reeds ingezet bij
militaire confrontaties.

Victoria Snelgrove

De FN-303 wordt echter ook meer en meer
gebruikt voor ordehandhaving. Onoordeelkundig gebruik heeft daarbij
al tot meerdere zware gekwetsten en een aantal dodelijke slachtoffers
geleid. Het meest bekende incident deed zich reeds 11 jaar geleden
voor. In de Amerikaanse stad Boston overleed op 12 november 2004 de
jonge studente Victoria Snelgrove tijdens rellen met
voetbalhooligans (waar ze zelf niet bij betrokken was).

Deze rellen waren niet uitzonderlijk
gewelddadig, maar toch besliste een agent zijn FN-303 in te zetten
tegen wat hij beschouwde als een luidruchtige ‘punk’. In plaats van
zijn bedoelde doelwit, raakte hij de jonge studente
journalistiek Victoria Snelgrove die net in de vuurlijn voorbijliep.
Zij kreeg het gasprojectiel frontaal in het oog en overleed enkele
uren later aan bloedverlies en onherstelbare hersenbeschadiging.

Aanvankelijk poogde de politie van Boston het
slachtoffer als een legitiem doelwit af te schilderen, maar uit
videobeelden bleek onweerlegbaar dat zij slechts een onschuldige
passant was. FN Herstal en de stad Boston werden veroordeeld tot een
schadevergoeding van 15 miljoen dollar aan de familie van het
slachtoffer. Meerdere Amerikaanse stadskorpsen waaronder Boston zelf
en de stad Seattle hebben sindsdien beslist het wapen niet meer te
gebruiken voor ordehandhaving.

Levensgevaarlijk

Uit het onderzoek Risk Management of
Less Lethal Options – Evaluation, Deployment, Aftermath and
Forensics

blijkt dat de FN-303 wel degelijk levensgevaarlijk is wanneer het hoofd, de nek of
de borst recht voor het hart worden getroffen, een risico dat nog
verhoogt naargelang de afstand tot het doelwit afneemt en naargelang
de gezondheidstoestand van de betrokkene.

De FN-303 wordt echter nog steeds door
honderden politiekorpsen gebruikt, vooral in de VS en Frankrijk.
Verontrustend is dat de FN-303 net zo goed wordt ingezet voor gewone
ordehandhaving bij vreedzame betogingen, als zogenaamd preventief
afschrikkingsmiddel.

In België werden deze wapens nooit
eerder ingezet – ook al zijn het dan wapens die hier werden
ontwikkeld en gefabriceerd. Mathieu Beys van Progress Lawyers
Natwork ziet een ernstig wettelijk probleem: “Klassieke wapens
hebben een wettelijk vastgelegd kader. Wettige zelfverdediging en
tussenkomsten bij ernstige gewelddelicten zijn de enige
omstandigheden waarbij vuurwapens mogen worden ingezet. Dat kader is
er niet voor dit nieuwe soort wapens. Voorstanders gaan er van uit
dat deze zogenaamde less-lethal wapens dus niet onder deze wetgeving
vallen.”

Vorm van foltering

“Uit onderzoek van het VN-Comité
tegen Foltering in Belgische gevangenissen, detentielokalen en
psychiatrische instellingen is gebleken dat soortgelijke wapens als
tasers en peppersprays nu al worden ingezet in omstandigheden die als
vormen van foltering worden aanzien. België is daarvoor reeds
meermaals op de vingers getikt.”

De Belgische overheid heeft hier nog
steeds niet adequaat op gereageerd. De huidige sfeerschepping onder
de rechtse federale regering, die voorstander is van keiharde
repressie ten koste van bemiddeling en preventie, leidt er toe dat
meer en meer politiekorpsen de grenzen van het toelaatbare verkennen.
De nieuwe aanschaf van deze wapens door de politie van Antwerpen is
met andere woorden een zorgwekkend precedent.

“België is ook al veroordeeld voor
het veelvuldig inzetten van traangas bij betogingen, zonder dat daar
aanleiding toe is. De politie bezondigt volgend het VN-Comité tegen
Foltering tegen de principes van proportionaliteit, noodzakelijkheid
en legaliteit”, aldus nog Mathieu Beys.

Charlie Hebdo

De aanschaf van deze wapens wordt door
de coalitie van N-VA, CD&V en Open VLD gemotiveerd door de
aanslag op Charlie Hebdo. Daarbij wordt over het hoofd gezien dat
deze aanslag gebeurde in een land waar het leger al jaren
patrouilleert in de straten en waar de politie al lang over deze
zogenaamde less-lethal wapens beschikt.

Het is bovendien meer dan ironisch dat
de door de N-VA geleide bestuursmeerderheid met deze aankoop kiest
voor spitstechnologie die ontwikkeld is en gefabriceerd wordt in
Wallonië…

Bronnen:

take down
the paywall
steun ons nu!