Opinie -

Welke partijen zorgen na 25 mei voor meer fiscale rechtvaardigheid?

Het Financieel Actie Netwerk (FAN) en het Franstalige Réseau pour la Justice Fiscale (RJF) stelden vijf vragen over fiscaliteit aan de Vlaamse en Franstalige democratische politieke partijen. De studiediensten van ACV/CSC en ABVV/FGTB analyseerden de antwoorden.

maandag 19 mei 2014 16:25
Spread the love

De vijf vragen betroffen:

1.) De inkomsten uit dividenden; de winsten op beurskoersen en
verzekeringen; en de progressiviteit van de aanslagvoeten in de
personenbelasting;

2.) De belasting op de winst van vennootschappen;

3.) Een belasting op vermogens boven 1 miljoen euro;

4.) Een mondiale en automatische uitwisseling van financiële
rekeningen;

5.) Een taks op beurs- en wisseltransacties (Financiële Transactie
Taks).

Wijzigingen

Samengevat komen tegengestelde opties naar voor. Enerzijds willen Open Vld, MR, FDF, N-VA en CD&V bedrijfswinsten en
grote vermogens bevoordelen. Anderzijds willen sp.a, PS, PVDA/PTB,
Ecolo en soms Groen belastingen verschuiven van lonen
naar kapitaal. cdH sluit zich soms aan bij de ene, dan weer de andere
groep.

1.)  Voor de personenbelasting moeten alle inkomsten worden
samengevoegd en samen belast (beroepsinkomen + dividenden +
obligaties + meerwaarden op beurseffecten). Dat vinden sp.a, PS,
Ecolo, FDF en PVDA/PTB. Tegen het samenvoegen, en voor het behoud
van de “bevrijdende” roerende voorheffing van 25 procent, zijn Open Vld,
MR, N-VA. CD&V is ook geen voorstander van samenvoegen.

cdH en
Groen geven hierover geen duidelijke informatie. Inzake de progressiviteit
van de personenbelasting willen sp.a, PS, CD&V en MR een
verhoging van de belastingvrije schijf. Bovendien willen PS en Ecolo
(maar niet Groen) een bijkomende schijf vanaf 250.000 euro
(belastbaar inkomen) méér belasten dan 50 procent. Ook PVDA wil meer
belastingsschalen. Daarentegen willen Open Vld, MR, N-VA lagere
aanslagvoeten voor hogere inkomens (50 procent wordt 45, 45 procent wordt 40, enzovoort).
Ook cdH is tegen een aanslag van meer dan 50 procent. Verbreding of
verhoging van de werkbonus voor lagere en midden inkomens wordt
vermeld door sp.a en N-VA.

2.) MR, N-VA, FDF, cdH, Open Vld en Groen vinden de huidige
Belgische aanslagvoet op de bedrijfswinsten te hoog (nu 33,99 procent; of
24,98% voor KMO’s, maar door allerlei achterpoortjes betalen vele
bedrijven minder). Deze achterpoortjes moeten gesloten worden volgens sp-a, PS, Ecolo. Het gaat hier bijvoorbeeld om DBI, definitief belaste inkomsten in een ander
land, een Europees minimumtarief voor de vennootschapsbelasting.

De notionele intrestaftrek willen vele partijen vervangen. Door Open Vld (voor KMO’s, naar keuze), FDF, N-VA, MR, cdH met een lagere vennootschapsbelasting. Door PS, Ecolo & Groen met maatregelen die jobcreatie
bevorderen. CD&V wil niets veranderen. sp.a spreekt niet over de notionele aftrek, maar is tegen andere
achterpoortjes. PVDA wil de notionele intrest afschaffen.

3.) Een belasting op grote vermogens (niet-inbegrepen eigen woning
en beroepsactiviteiten). Hier tekent zich een splijtzwam af. Enerzijds zijn Open Vld, MR, FDF, N-VA en zelfs CD&V radicaal tegen of “geen voorstander”. Aan de andere kant staan Groen
en Ecolo, sp.a, PS, cdH en PVDA-PTB. Wel is er nog een verschil
tussen belasten van het vermogen zelf, boven 1 miljoen euro (PS,
Ecolo, PVDA-PTB), of het belasten van de winsten uit vermogen, zoals
winst door gestegen beurskoersen (cdH, sp.a,
Groen). Het FDF wil wel meerwaarden belasten. De PVDA wil voor 2 procent of
3 procent belasten op vermogens boven 2, resp. 3 miljoen, en sp.a en Groen
benadrukken dat het tarief progressief moet zijn. De tegenstanders
voorspellen een vlucht van kapitaal (MR) en wijzen op de reeds
bestaande belasting van 25 procent op dividenden, de onroerende voorheffing
op een tweede huis (“grondbelasting”), de erfenisrechten, de
registratierechten.

4.) Alle partijen, ook MR, FDF en N-VA, verklaren zich voorstander
van (automatische) internationale uitwisseling van
bankrekeninghouders. Alleen Open Vld staat duidelijk op de rem omwille van wat deze partij ‘respect voor privacy’ noemt.
Open Vld wil geen verdere actie vooraleer de huidige regels
geëvalueerd zijn. Daarentegen wijst cdH nog eens op de 1000 miljard
belastingontwijking waarvan de EU jaarlijks het slachtoffer is.
Iedereen, behalve Open Vld, steunt de onlangs reeds besliste uitbreiding van informatieuitwisseling inzake geïnde
intresten (spaarrichtlijn), naar winsten uit verzekeringsproducten
Tak21 en 23, uit onroerend bezit, trusts en stichtingen en niet-EU-beleggingsfondsen, en tot meer landen. PS en sp.a vermelden
specifiek ook verbreiding tot inkomsten uit dividenden.

5.) Alle partijen gaan akkoord met een Financiële Transactie Taks
(die al gestemd is in het Belgisch Parlement en intussen door tien Europese landen, waaronder België, is voorgesteld binnen
een “versterkte samenwerking”). De N-VA stelt daarvoor wel de voorwaarde dat ze op wereldvlak wordt ingevoerd (een voorstel dat
meestal door tegenstanders wordt gebruikt, wat een uitstel tot sint-juttemis betekent). N-VA staat daarmee dicht bij het Front des
Francophones FDF, dat geen FTT wil indien ze beperkt is tot de
eurozone.

MR wil van zijn kant dat de aanslagvoet lager zou liggen dan
voorgesteld (0,1 procent). Anders zou de taks “productieve transacties
hinderen en de economische aantrekkelijkheid schaden”. CD&V
benadrukt dat verplaatsing van geld van ondernemingen om
wisselrisico’s en de schommeling van grondstoffenprijzen te dekken,
buiten het systeem moet blijven. De andere partijen verschillen eveneens van mening welke transacties wél en niet moeten belast worden,
alsook voor welk doel de opbrengsten mogen gebruikt worden
(ontwikkelingssamenwerking, eigen sociaal beleid, openbare
goederen,…).

Aanbevelingen

Het Financieel Actie Netwerk (FAN) vindt dat belastingen en sociale bijdragen
de prijs zijn die we betalen voor onze beschaving. Heel wat beleidsdomeinen hangen af van de fiscaliteit: zorg,
onderwijs, publieke diensten, openbaar vervoer,… Maar de
financiering hiervan is al vele jaren onrechtvaardig verdeeld. De
meerderheid van de Belgische politici stemt al jaren voor een
fiscaliteit die vooral de inkomsten uit arbeid belast en de inkomsten
uit kapitaal en vermogen ontziet. Er bestaat in ons land geen
vermogensbelasting en een grote groep van bedrijven betaalt weinig
tot geen belastingen. Die ongelijkheid wordt mede in stand gehouden
door het bankgeheim en het ontbreken van een vermogenskadaster, dat
van België een belastingparadijs maakt.

Daarom eist het FAN dat een volgende regering werk maakt van een
rechtvaardige fiscaliteit:

· Een verschuiving van de belastingdruk op inkomens uit
arbeid naar inkomens uit kapitaal en vermogen

Volgens een studie van de OESO bengelt België
internationaal aan de staart voor wat betreft belastingdruk op
kapitaal.

· Volledige opheffing van het bankgeheim en de aanleg van
een vermogenskadaster

In Nederland is er geen fiscaal bankgeheim en wordt er
jaarlijks een vermogensstaat opgemaakt van alle gezinnen. In
Frankrijk moeten de banken jaarlijks aan de fiscus ‘alle’ fiscale
bankgegevens bezorgen en Duitsland heeft de bevoegdheden van de
overheid uitgebreid om bankgegevens in te zien. Daardoor ligt het
fraudepercentage van deze landen lager dan in België. In België is
het bijzonder moeilijk om aan informatie te geraken over de rijkdom
en over de waarde van het vermogen. Als we het voorbeeld van onze
omringende landen volgen, zou er 8 miljard euro per jaar
extra in de schatkist terechtkomen.

· Invoering van een progressieve belasting op vermogens
van meer dan 1 miljoen euro, de eigen en enige woning niet
inbegrepen

De 5 procent rijkste Belgen bezitten evenveel als 75
procent van de rest van de bevolking. Als we op het vermogen van de
25 rijkste Belgische families, die in 2012 over een vermogen
beschikten van 51,8 miljard euro, een progressieve vermogensbelasting
toepassen die het FAN voorstelt, komen we aan 1,55 miljard euro extra
inkomsten voor de overheidsinstanties. Dat is precies het bedrag dat
nodig is om alle uitkeringen in België boven de Europese
armoedegrens te tillen! In totaal brengt de vermogensbelasting meer
dan 8 miljard op.

· Vergeleken met kleine en middelgrote ondernemingen
betalen grote multinationale ondernemingen weinig belastingen. Deze
tendens moet omgekeerd worden door de
verschillende aftrekmogelijkheden drastisch af te bouwen

De duizend meest winstgevende bedrijven maakten in 2012
totaal 50 miljard euro winst. Dankzij allerlei belastingverlagingen
kregen deze bedrijven samen een fiscale korting van 13,9 miljard.
Ondanks de fiscale cadeaus verloren bij die duizend bedrijven 19.646
mensen hun job.

· Op Europees niveau eist het FAN een éénvormigheid om
de winsten van de bedrijven te belasten

De voorbije jaren hebben bijna alle Europese landen
voorkeursbehandelingen voor ondernemingen ingevoerd. Zo kennen we in België de notionele interest die de schatkist 6
miljard euro kost. Het gevolg is dat alle lidstaten zwaar onder druk
staan om eveneens hun belastingen te verlagen, waardoor ook hun
inkomsten verminderen.

· In de strijd tegen de belastingparadijzen moeten de
banken verplicht worden alle financiële gegevens uit te wisselen

Op eilanden waar de meeste mensen nooit zullen komen,
hebben tienduizenden superrijken 25.000 miljard euro weggezet, veilig
uit het zicht van de fiscus. Als op dat bedrag een
belasting van 10 procent zou worden geheven, dan loste je probleemloos de
hele eurocrisis op, de ouderenzorg, en in één klap zowat alle
begrotingsproblemen van de Europese Unie.

· De strijd voor een taks op alle financiële transacties
moet worden verdergezet

Na meer dan vijftien jaar strijd, waarin FAN altijd het voortouw heeft
genomen, hebben tien Europese landen, waaronder België, op 4 mei 2014
een akkoord gesloten over de invoering van een Europese financiële
transactietaks vanaf 1 januari 2016. Een klein mirakel, gezien de
sterke tegenwind uit de financiële sector en de bankenlobby in het bijzonder. Het idee achter de taks is simpel: door een
minimale heffing op transacties, ontmoedig je de destabiliserende
speculatie.

Een FTT kan daarnaast veel geld opbrengen. Verwacht werd ongeveer
35 miljard euro per jaar. Dat geld is nodig voor de aanpak van
mondiale problemen, zoals klimaatverandering, armoede, werkloosheid.
De bedoeling was belasting te heffen op transacties van allerlei
vormen van financiële activa: aandelen, obligaties, effecten en
derivaten. In een eerste fase willen de tien landen nu focussen op
transacties in aandelen en bepaalde derivaten. Obligaties en de
meeste afgeleide financiële producten worden dus voorlopig
uitgesloten, waardoor de inkomsten veel lager zullen liggen (ongeveer
5 miljard euro) en het ontmoedigende effect op speculanten voorlopig
uitblijft. De strijd voor de verdeling van de opbrengsten moet nog
beginnen.

Conclusie

Sinds 1999 werken in Vlaanderen en Wallonië twee netwerken van vakbonden, ngo’s en sociale actiegroepen samen: FAN en RJF. We
ijveren voor meer fiscale rechtvaardigheid omdat we vaststellen dat
overal ter wereld, ook in België, het vooral gewone mensen
zijn die belastingen betalen. In een tijd van globalisering engageert
ons netwerk zich voor een sociaal rechtvaardig, democratisch en
progressief belastingstelsel.

Door te ijveren voor meer fiscale rechtvaardigheid leveren wij een
bijdrage aan het algemeen belang. Iedereen heeft behoefte aan sociale bescherming en publieke
diensten. De overheid moet die bescherming bieden en publieke diensten
leveren vooral via fiscale inkomsten. Een rechtvaardige overheid
probeert dat te realiseren door het naleven van een progressief
belastingstelsel. Dat vormt de basis van onze sociale
welvaartsstaat.

Wanneer we de fiscale cijfers bekijken, dan moeten we niet alleen
toegeven dat de overheid veel inkomsten laat lopen door het grote
geld los te laten, maar daardoor ook de sociale bescherming en
publieke dienstverlening voor een groot aantal mensen in gevaar
brengt. Er is dus steeds minder progressiviteit in ons belastingssysteem.

Wij willen een belastingshervorming omdat de belastingdruk
onrechtvaardig verdeeld is.

We willen geen belastingverhogingen, wel dat vermogen,
kapitaal en vennootschappen verplicht worden meer bij te dragen aan
de opbouw van een verzorgingsstaat en niet de doodgravers worden van
ons sociaal model.

Wij willen gewoon een rechtvaardige fiscaliteit.

Daarom zijn FAN en RJF overtuigd dat fiscale
hervorming hoog op de politieke agenda moet komen. Fiscaliteit, het instrument voor herverdeling en ook de motor die
de financiering van collectieve voorzieningen aandrijft, moet de
inzet worden bij de komende verkiezingen van 25 mei. Zowel Vlaams, Federaal als Europees.

De leden van FAN (Financieel Actie Netwerk) zijn: ABVV, ACLVB,
ACV, ATTAC-VLAANDEREN, BBL, FAIRFIN, KWB, LBC-NVK, LEF,
MASEREELFONDS, OXFAM-SOLIDARITEIT en 11.11.11

Met dank aan Prof. dr. emeritus Frank Roels om alle resultaten in een beknopte vorm te gieten.

take down
the paywall
steun ons nu!