“Sing for the Climate” demonstratie in Brussel
Opinie, Nieuws, Wereld, Milieu -

Nu na de Durban-klimaatramp: het roer omsmijten in de klimaatbeweging

Gedeeltelijk maak ik dezelfde analyse als vele klimaatactivisten, gedeeltelijk sla ik andere wegen in. Ja, het Durban-akkoord is een ramp, die de klimaatontaarding verder zal doen ontsporen. Nee, de essentie van het Kyoto-protocol is niet gered, wel de enorme miljardenzwendel van de emissiehandel.

dinsdag 13 december 2011 13:26
Spread the love

En ook.
Nee, we zijn steeds verder van het gewenste “fair, ambitieus en bindend” akkoord, we zitten in een enorme machtstrijd van de grote kapitalistische landen tegen de rest van de wereld.
Nee, we moeten onze pijlen niet op China en andere opkomende landen richten, maar ijveren voor emissiereductie hier in eigen land.
Ja, de klimaatkwestie is een dringende zaak geworden voor de arbeidersstrijd hier in ons eigen land.

Ja, de Durban-akkoorden zijn een ramp, die de klimaatontaarding verder gaan doen ontsporen

De Durban-akkoorden van de laatste minuut stellen dat het Kyoto-protocol voorlopig verlengd wordt. Dat er vanaf nu verder gepraat wordt om in 2015 een nieuw verdrag te krijgen, dat echter pas bindend zal worden in 2020. Dat er géén bindende emissiereducties op de uitgestoten broeikasgassen worden opgelegd, maar dat elke staat zijn eigen voorstel kan volgen, zoals het reeds na Kopenhagen 2009 was.

Nochtans waren de wetenschappers van het IPCC strikt in hun vierde rapport van 2007: om de komende opwarming van de aarde te beperken tot maximaal 2°Celsius, moet de wereldwijde emissie ten laatste vanaf 2015 sterk beginnen dalen. Tegen 2020 moet de emissie wereldwijd 20 procent onder het niveau van 1990 zitten en tegen 2050 50 procent.

Vandaag zijn we wereldwijd met 30 procent meer emissies dan in 1990! Met de voorgestelde vrijwillige reducties halen we het niet. De temperatuurstijging zal 4° Celsius zijn. Dat is een gemiddelde. In Afrika zal dat 6° of meer zijn. Bovenop herinneren we dat de IPCC-wetenschappers recent zeiden dat de vastgestelde klimaatontaarding sneller loopt dan hun oorspronkelijke gemiddelde schattingen; en dat met de huidige vaststellingen de cijfers sterk bijgesteld moeten worden. Bovendien is die 2° Celsius grens met de natte vinger bepaald op economische gronden, het is bijlange nog géén veilige grens die ons tegen verdere klimaatontaarding beschermd.

Dit wordt een menselijke ramp voor hele gebieden op de wereld. De bronnen van de rivieren drogen op en grote landbouwgebieden komen zonder water te zitten. De voedselbevoorrading van 3 miljard mensen wordt bedreigd. Ja, met de huidige westerse bevoorradingssysteem voor voeding zullen wij het hier ook onrechtstreeks voelen. En rechtstreeks in het wispelturig worden van het weer met droogtes en stortbuien.
De huidige woordvoerders van de kapitalistische landen dienen voor de rechtbank gesleurd te worden voor ecocide en genocide.

Nee, de essentie van het Kyoto-protocol is niet gered, wel de enorme miljardenzwendel van de emissiehandel

Het oorspronkelijk Kyoto-protocol is ontstaan uit de nabesprekingen van de wereldwijde milieuconferentie in Rio de Janeiro (Brazilië) in 1992 georganiseerd door de Verenigde Naties. Daar werd duidelijk gesteld dat ten eerste de emissies van broeikasgassen naar beneden moeten ten opzichte van het referentiejaar1990. Ten tweede dat dit een gedeelde, maar gedifferentieerde verantwoordelijkheid was voor alle landen.

Ze bedoelen dat iedereen er mee te maken heeft. Maar ook dat de historische verantwoordelijkheid van de geïndustrialiseerde landen (hoofdzakelijk de rijke kapitalistische landen) verpletterend is. Dat die landen dus in dezelfde verhouding (75 à 90 procent) de last aan kosten en aan werkelijke emissievermindering dienen te dragen. Dat werd herhaald in de klimaatbesprekingen van Bali (COP13, december 2007). Dat werd ook als uitgangspunt genomen voor het oorspronkelijk Kyoto-protocol.

Het eerste ontwerp dat op tafel lag voor het Kyoto-protocol zou absolute emissiereductienormen opleggen, zoals in Europa ook al gedaan werd voor de bestrijding van zure regen (normen op de maximale uitstoot van zwaveloxiden en stikstofoxiden). De Verenigde Staten lagen dwars. Zij eisten in plaats daarvan emissiehandel. Om hen aan boord te hijsen, werd dit toegestaan.

Het begin van een politieke ramp, die wij ons nog lang zullen betreuren. Uiteindelijk tekende de VS toch niet. Nu ook nog niet, maar ze onderhandelen wel mee! Om alles weg te halen dat enigszins positief zou kunnen zijn. Van pretentieus cynisme gesproken!

Wat is er dan gered van het Kyoto-protocol in Durban? Enkel die emissiehandel, die superwinsten oplevert aan de bedrijven die onder het handelssysteem vallen. In de huidige context konden de kapitalistische landen niet aanzien dat die miljardenzwendel plots zou stoppen. Dat zou een ramp zijn voor de banken en speculanten. En zoals je weet “we moeten lief zijn voor de banken”!

De milieuorganisaties die in Durban de onderhandelingen volgden, vonden een nieuwe gevleugelde uitspraak die dat goed samenvat: “Als het IPCC een ratingbureau was geweest, dan was het klimaat al gered”

Nee we zijn steeds verder van het gewenste “fair, ambitieus en bindend” akkoord, we zitten in een enorme machtstrijd van de grote kapitalistische landen tegen de rest van de wereld

In Kopenhagen 2009, Cancun 2010 en nu in Durban 2011 zien we dezelfde machtstrijd van de VS, Australië, Canada, Japan én Europa tegen de rest van de wereld. Bolivia getuigt dat er géén eerlijke onderhandelingen met alle 194 landen zijn, maar dat de rijke landen in achterkamers bedisselen en op het laatste moment met voldongen feiten afkomen, met een tekst, die te nemen of te laten is, zonder dat iemand hem heeft kunnen bestuderen; dat heel wat zwakkere landen afgedreigd worden of omgekocht met schamele geldbeloften, die niet waargemaakt worden. In Durban werd nogmaals het groen klimaatfonds bevestigd. In Cancun werd reeds 100 miljard dollar per jaar beloofd, maar niet wie dat zou betalen en wanneer. Die 100 miljard is daarenboven verre van voldoende om de noden te lenigen.

De Verenigde Staten voeren een machtstrijd om hun wereldwijde dominantie te behouden. Zij weigeren hun historische verantwoordelijkheid voor de opbouw van broeikasgassen in het verleden te erkennen. Zij willen afgeraken van die hogere verantwoordelijkheid als rijk kapitalistisch land met een hogere uitstoot per hoofd van de bevolking. Stelselmatig zetten zij zo slachtoffers en daders op dezelfde leest.

Alle kapitalistisch georiënteerde woordvoerders gingen daarin mee, ook Europa. China wordt regelmatig als alibi gebruikt. China zou de grootste vervuiler zijn. Sinds één jaar stoot China ietsje meer broeikasgas uit dan de VS, jawel. Maar de Chinese bevolking is wel 4,5 keer groter. Per hoofd van bevolking staan ze ver achter de VS.

En China is ook de fabriek van de wereld geworden. Trek van hun uitstoot de emissies af voor de producten die naar de VS en Europa verscheept worden en tel die bij de emissie van de ontvangende landen, dan is de kloof zo groot als de Grand Canyon. China verdedigde terecht de principes uit de beginselverklaring van Rio 1992, die overgenomen werden in het oorspronkelijke Kyoto-protocol en in de “routekaart van Bali”. Die  principes zeggen dat de rijke zogenaamde “ontwikkelde” landen meer dan gemiddeld inspanningen moeten doen om de verdere ontplooiing van de armere zogenaamde “ontwikkelingslanden” toe te laten, zonder dat het klimaat daar meer slachtoffer van zou worden. China maakte zich zo woordvoerder voor de G77. De Verenigde Staen zien hun wereldhegemonie bedreigd en blokken daarom elke toezegging van hun kant af.

Nee, we moeten onze pijlen niet op China en andere opkomende landen richten, maar ijveren voor emissiereductie hier in eigen land

Erger nog dan de pure handel in emissierechten tussen bedrijven van één en hetzelfde land, is de handel en zwendel in zogenaamde compenserende emissiekredieten, een moderne vorm van de katholieke aflaten uit de middeleeuwen. Kapitalisten kopen bossen in Azië, Afrika of Zuid-Amerika op voor een prikje en beloven die niet te zullen kappen. Een belofte die ze elk jaar kunnen herhalen. Met die fictief uitgespaarde emissie van de koolstof opgeslagen in die bomen verwerven ze zogenaamde emissiekredieten, die ze weer kunnen inbrengen of verhandelen. Allemaal veel gemakkelijker en meer winstgevend dan iets te doen aan de uitstoot in de eigen fabrieken. Men kan zelfs zeggen dat de investering in bestaande nieuwe technologie daardoor uitgesteld wordt.

Erger nog, ze verjagen de lokale bevolking uit die bosgebieden, verbieden de lokale landbouw en leggen zelf nieuwe plantages aan (jawel, dat wordt toegelaten en tijdelijke destockage van koolstofopslag genoemd). Het is puur imperialisme.

De klimaatbeweging heeft zich de voorbije vijf jaar gefocust op het bereiken van een “fair, ambitieus en bindend” akkoord op internationaal vlak. Toen dat niet bereikt werd in Kopenhagen 2009, zat de meerderheid in de put. Een deel was verontwaardigd over de VS. Maar een deel begon ook kritiek op China te spuien in navolging van de westerse propaganda. In Cancun 2010 hadden zij géén hoge verwachtingen. Daar werden de principes van emissiehandel en andere “marktconforme mechanismen” die in Kopenhagen voorgesteld waren deze keer formeel als besluiten genomen. Nog erger dus. Het werd wel voorgesteld als een kleine overwinning want het “onderhandelingsproces” was gered. Nu in Durban probeert men opnieuw die truc uit te halen. De onderhandelingen zijn nog niet afgesprongen. Nee, inderdaad niet, maar wel vreselijk te laat en onder een slechte kapitalistische begeestering.

De onderhandelingen zijn een machtstrijd. Het klimaat wordt als een alibi gebruikt om de problemen van de kapitalistische crisis naar de landen uit het Zuiden te verschuiven. In deze logica zal er nooit een “fair, ambitieus en bindend” akkoord komen. Nu niet, in 2012 niet, in 2013 niet, in 2014 niet en ook niet in 2015, of wanneer dan ook.

Een akkoord bezegelt gewoon de bestaande machtsverhoudingen. De klimaatbeweging moet helpen die machtsverhoudingen te veranderen. Wij dienen te ijveren voor daadwerkelijke emissiereductie in eigen land. Voor strenge normstelling vanuit de overheid. Je zult zien dat een akkoord pas getekend zal worden als die emissiereducties al bereikt zijn of gemakkelijk bereikbaar zullen blijken.

Ja, de klimaatkwestie is een dringende zaak geworden voor de werknemersstrijd hier in ons eigen land

Emissiereductie in eigen land, maar zonder afwentelen van de last op de werknemers van het eigen land. Het kan, theoretisch althans. De technologie ervoor is bekend. Maar er zal geïnvesteerd moeten worden. Er zullen veel nieuwe werkkrachten nodig zijn. We zullen moeten strijden voor de opleiding van die mensen en voor hun sociale bescherming.

Nog een half jaar geleden predikten de kapitalistische goeroes de “green deal”, het alles oplossende groene kapitalisme. Sinds de bankencrisis en de voetval voor de speculanten hoor je er niets meer van. Het “groene kapitalisme” heeft nu bewezen ecologisch van geen tel te zijn. Er wordt niet meer gesproken over het scheppen van “groene jobs”. De crisis heeft hun sociaal failliet bewezen en nu komt er het ecologisch failliet bovenop.

Om de klimaatontaarding te beperken en de daaruit volgende sociale miserie te vermijden, dienen wij in België en Europa de broeikasuitstoot te halveren in de komende tien jaren en in de volgende generatie die uitstoot terug te brengen tot bijna niets. Het kan technisch gezien. Het vergt wel een volledig herdenken van onze industriële infrastructuur en van onze gehele ruimtelijke ordening. Het zal met ingrepen vanuit de overheid moeten gebeuren. De overheid zal dit pas doen als de werknemers haar daar toe verplichten. Géén enkele aandeelhouder zal dit vrijwillig beslissen. Aandeelhouders die zich verzetten tegen de klimaatnoodzakelijke omvormingen zouden best onteigend worden, zonder schadeloosstelling. Het dient een vast syndicaal agitatie en strijdpunt te worden.

De klimaatstrijd is even dringend geworden als de huidige sociale strijd en zou er best mee versmelten. Een sociaal rechtvaardige én ecologisch correcte omvorming zal maar kunnen tesamen met een militante inbreng van de werknemers.
 

Referenties:

• Frank Venmans : L’efficacité environnementale et economique du marché du carbone européen
• Milieublog BBL Matthias Bienstman
• Veronique Rigaut CNCD Perscommunique Klimaatonderhandelingen in Durban 9 décembre 2011: Beslissing Durban niet voldoende: Als het IPCC een ratingbureau was, zou het klimaat al gered zijn
• Frank Willems: China op zoek naar duurzame ontwikkeling
• Opiniedoor DeWereldMorgen Vertaaldesk, Pablo Solon vrijdag 09 december 2011: COP17 in Durban: The Great Escape III
• Pablo Solon ambassadeur van Bolivia op zijn blog 09/12/2011 Climate Change: Kyoto Protocol converted into a Zombi.
• Patrick Bond donderdag 08 december 2011 door DeWereldMorgen Vertaaldesk: “Wat zijn de vooruitzichten voor een klimaatakkoord?”
• De Wereld Morgen: donderdag 14 april 2011 door IPS China gaat eigen weg in strijd tegen klimaatverandering
• LEF-nieuwsbrief: Site web : http://www.ituc-csi.org et http:// La Conférence Rio+20 de l’ONU doit tenir ses promesses concernant l’emploi, la pauvreté et l’environnement (31.10.11)
• Knack.be : ‘Klimaat niet gered met dit akkoord, onderhandelingen wel’ zondag 11 december 2011 om 09u09
• woensdag 07 december 2011 ABVV-klimaatblog Klimaatopwarming: volstaat een vrijwillige aanpak?
http://www.ledevoir.com/environnement/actualites-sur-l-environnement/337428/climat-la-chine-serait-ouverte-a-un-plafond-de-ses-emissions
• DeWereld Morgen: woensdag 28 september 2011  door IPS , Fabíola Ortiz  Smeltende gletsjers bedreigen 200 miljoen mensen

take down
the paywall
steun ons nu!